Hiệp hội mía đường "đáp lời" Thứ trưởng Công thương chuyện "học bầu Đức"
Theo nội dung bài viết của mình đăng tải trên cổng thông tin điện tử Bộ Công thương gần đây, Thứ trưởng Nguyễn Cẩm Tú cho rằng, ngành mía đường Việt Nam cần khẩn đương đổi mới và các doanh nghiệp mía đường trong nước thay vì trông chờ sự bảo hộ nên học tập, cạnh tranh với những gì mà Hoàng Anh Gia Lai đã làm để phát triển mía đường tại Lào…
Sau bài viết này, Hiệp hội Mía đường Việt Nam đã có phản pháo về những quan điểm của Thứ trưởng Tú.
Theo ông Nguyễn Hải – Tổng thư ký Hiệp hội Mía đường Việt Nam, những thông tin, quan điểm của Thứ trưởng Nguyễn Cẩm Tú trong bài viết trên chỉ là những lập luận rút ra từ “thông tin một chiều, chưa được kiểm chứng tính chính xác”.
Bởi theo ông Hải, ngay xét đến khía cạnh giá cũng có nhiều khái niệm khác nhau (giá thành, giá tiêu thụ nội địa, giá thương mại thế giới...) vì thế cần phân biệt và hiểu cho đúng. Xét về giá thành đường, Việt Nam hiện nay cao hơn một số nước trong khu vực, thế giới, song không phải quá cao. Còn giá đường tiêu thụ nội địa, hiện Việt Nam thấp hơn nhiều nước trên thế giới, chỉ cao hơn một số nước như Ấn Độ, Brazil…
Riêng giá tiêu thụ nội địa của Việt Nam, hiện giá bán sỉ cấp 1 từ các nhà máy đường không cao, nhưng giá bán lẻ ra tới thị trường bị đẩy lên 50-60% so với giá sỉ, sở dĩ là do khâu trung gian thương mại ăn chênh lệch. “Đây là phạm vi của quản lý thị trường thuộc trách nhiệm của Bộ Công thương quản lý, để người tiêu dùng được ăn đường giá rẻ thì yếu tố quan trọng nhất làm ngay sẽ mang lại hiệu quả vô cùng lớn là Bộ Công thương nên có biện pháp để quản lý chặt để triệt nạn đầu cơ làm giá nếu có, không loại trừ bất cứ doanh nghiệp nào có liên quan”- Tổng thư ký Hiệp hội Mía đường Việt Nam nêu quan điểm.
Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, quan điểm doanh nghiệp mía đường trong nước phải học tập và cạnh tranh với Hoàng Anh Gia Lai khi phát triển thành công mía đường tại Lào là thiếu cơ sở do điều kiện cơ bản của 2 đối thủ cạnh tranh hoàn toàn khác nhau.Ảnh: Internet |
Nói đến chuyện các doanh nghiệp mía đường trong nước phải học tập và cạnh tranh với Hoàng Anh Gia Lai khi phát triển thành công mía đường tại Lào, ông Nguyễn Hải cho rằng, so sánh như vậy là thiếu cơ sở do điều kiện cơ bản của 2 đối thủ cạnh tranh hoàn toàn khác nhau. Trong thời gian qua, để tồn tại và hội nhập trong tình trạng nạn đường lậu hoành hành, các nhà máy đường đã tự nâng cấp, mở rộng, đầu tư công nghệ và thiết bị mới nên nhìn chung về phía công nghiệp phần lớn các nhà máy đường hiện nay đã thay đổi, không thể đánh giá là lạc hậu như một số nhận định.
Hiện nay chỉ còn một số nhà máy đường có công suất nhỏ dưới 2000 tấn/ngày, do vùng nguyên liệu mía bị giới hạn không thể phát triển được, nên không cần đầu tư cải tạo kỹ thuật hoặc/và mở rộng quy mô công suất mà cần có quy hoạch và cơ cấu lại.
“Một số nhà máy đường có công suất lớn, công nghệ và thiết bị còn hiện đại hơn nhiều nhà máy đường của các nước trên thế giới kể cả nhà máy đường của Hoàng Anh Gia Lai xây dựng tại Lào”- ông Hải nói.
Liên quan tới quan điểm của Thứ trưởng Nguyễn Cẩm Tú trong bài viết của mình xem đường Hoàng Anh Gia Lai tại Lào như đường sản xuất của Việt Nam, Hiệp hội Mía đường Việt Nam cũng cho là không hợp lý.
Về hỗ trợ kỹ thuật canh tác, điều kiện sử dụng đất đai canh tác mía của nông dân Việt Nam có nhiều mặt không thuận lợi như đất đai manh mún, chỉ được cấp quyền sử dụng 20 năm nên rất khó cho việc bỏ vốn vào để đầu tư cơ giới hóa nhằm áp dụng các kỹ thuật canh tác phù hợp nhằm tăng năng suất, chất lượng để hạ giá thành nông nghiệp.
Những điều kiện này cách biệt rất xa so với điều kiện của Hoàng Anh Gia Lai đầu tư tại Lào. Tại Lào nhà đầu tư Hoàng Anh Gia Lai được giao đất tốt bằng phẳng, hàng chục nghìn ha thời gian trên 90 năm, chỉ một người làm chủ, đủ điều kiện để bỏ vốn đầu tư nhằm áp dụng mọi kỹ thuật canh tác cần thiết.
“Hiện nay chúng ta có hơn 4 triệu Việt kiều trên khắp thế giới, họ cũng mở sản xuất, công nhân cũng là Việt kiều, vậy có xem đó là sản xuất như trong nước không? Tổ chức thương mại thế giới WTO và các Hiệp định đa phương và song phương mà Việt Nam tham gia ký kết có quy định như quan điểm của Thứ trưởng nêu không?”- vị đại diện Hiệp hội Mía đường đặt câu hỏi.
Ngoài ra, nếu đường của Hoàng Anh Gia Lai tại Lào có giá thành thấp như Hoàng Anh Gia Lai công bố thì tiêu thụ ở đâu cũng dễ dàng cần gì phải yêu cầu được đưa về tiêu thụ tại Việt Nam? Sao không xuất khẩu trực tiếp vào các nước như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc là những quốc gia nhập khẩu đường hàng năm với số lượng gấp hàng trăm lần sản lượng của Hoàng Anh Gia Lai sản xuất?
Nếu đường của Hoàng Anh Gia Lai với giá thành thấp như thế, có một số ý kiến cho rằng nhập đường này về để dân Việt Nam được ăn đường giá rẻ, liệu Hoàng Anh Gia Lai có bán đường giá rẻ như ý kiến mong đợi đó cho dân Việt Nam không? Hay là bán theo giá của thị trường Việt Nam?
“Đối với đường của Hoàng Anh Gia Lai tại Lào nếu được cho nhập về Việt Nam thì áp dụng như đường các nước trong khối ASEAN nhập khẩu vào Việt Nam trong lượng hạn ngạch thuế quan hằng năm và áp dụng thuế nhập khẩu theo ATIGA và hiệp định song phương giữa Việt Nam và Lào là đã được ưu đãi nhiều so với xuất xứ các nước khác trong khối ASEAN, chứ không thể xem đó là đường sản xuất trong nước. Nếu không có quản lý điều này về mặt nhà nước, thì doanh nghiệp Việt Nam là Nivl (của chủ đầu tư Ấn Độ), đầu tư nhà máy đường tại Campuchia cũng xem như nhà máy đường trong nước sao và sẽ còn dài dài nữa trong tương lai”- Tổng thư ký Hiệp hội Mía đường khẳng khái.
Với những quan điểm của mình, Hiệp hội Mía đường nhấn mạnh, trong điều kiện hội nhập ngày càng sâu rộng như hiện nay, ngành đường cần được đổi mới, cơ cấu lại, nhưng phải nhận định và đánh giá đúng thực chất các điều cần phải cải tổ.