Thế giới chia rẽ như thế nào khi căng thẳng Triều Tiên nguội lạnh?

Vào tháng 1 vừa qua, Canada và Mỹ đã tổ chức một Hội nghị Giữa các Ngoại trưởng về An ninh và Ổn định trên bán đảo Triều Tiên tại thành phố Vancouver (Canada). Hội nghị có sự tham gia của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson, Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland cùng 18 ngoại trưởng khác trên thế giới với mục tiêu “khẳng định tiếng nói chung, phản đối hành động nguy hiểm và bất hợp pháp của Triều Tiên” và “tìm ra các phương án để nâng cao hiệu quả của lệnh trừng phạt”.

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson được chào đón tại Vancouver (Canada).

18 nước tham gia hội nghị này gồm Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, Bỉ, Colombia, Đan Mạch, Pháp, Hy Lạp, Ấn Độ, Ý, Hà Lan, New Zealand, Na Uy, Philippines, Thụy Điển, Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và Anh. Phần lớn các quốc gia này đã từng tham gia vào Chiến tranh Triều Tiên để hỗ trợ Hàn Quốc, mặc dù Mỹ là lực lượng chủ đạo.

Chính phủ Canada cho biết: “Chúng tôi tin rằng một giải pháp ngoại giao là cần thiết và có thể thực hiện được và chúng tôi đã liên tục khẳng định quan điểm ủng hộ phương án hòa bình đối với vấn đề Triều Tiên. Canada sẽ tiếp tục phối hợp với các đồng minh và đối tác trong khu vực để theo đuổi mục tiêu chung là ổn định tình hình bán đảo Triều Tiên”.

Tuy nhiên, một phương án ngoại giao sẽ khó có thể đạt được mà không có Trung Quốc và Nga. Hai nước này đã không có mặt trong hội nghị Vancouver.

Mặc dù Canada khẳng định họ đã mời Trung Quốc, song Bộ Ngoại giao Mỹ lại nói rằng họ cố tình không mời Trung Quốc bởi nước này không phải một những quốc gia ủng hộ Hàn Quốc trong Chiến tranh Triều Tiên. Bản thân Trung Quốc và Nga đều bày tỏ quan điểm không ủng hộ hội nghị này.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Kháng đã chỉ trích hội nghị này trong một cuộc họp báo diễn ra ngày 10/1. Theo báo Montreal Gazette của Canada, ông Lục nói rằng: “Trung Quốc sẽ không tham dự một hội nghị như vậy. Bất kỳ một cuộc họp nào được tổ chức trên danh nghĩa của “Bộ Tư lệnh Liên Hợp Quốc” đều cho thấy lối suy nghĩ thời Chiến tranh Lạnh và sẽ chỉ khiến cộng đồng quốc tế thêm chia rẽ và những nỗ lực chung để giải quyết căng thẳng bán đảo Triều Tiên sẽ không thể được thực hiện triệt để. Trung Quốc coi hội nghị này là vô nghĩa và cực lực phản đối”.

Phát ngôn của Nga còn mạnh mẽ hơn. Theo CBC News, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov phát biểu vào ngày 15/1 rằng cuộc họp này “là có hại”. “Khi chúng tôi được biết về hội nghị này, chúng tôi đều tự hỏi: “Tại sao các quốc gia này lại được mời?”. Hy Lạp, Bỉ, Colombia, Luxembourg, những nước này có liên quan gì đến bán đảo Triều Tiên ngày nay”, ông Lavrov nói.

Trong lúc hội nghị ở Vancouver được tổ chức, Nga và Trung Quốc cũng tổ chức một hội nghị đặc biệt về vấn đề Triều Tiên. Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Igor Morgulov và Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, đồng thời là đặc phái viên Trung Quốc về vấn đề Triều Tiên, Kong Xuanyou đã gặp gỡ tại Moscow vào ngày 13/1. Lúc đó, hai bên nhất trí tăng cường hợp tác để giảm căng thẳng ở bán đảo Triều Tiên và tìm giải pháp cho một loạt các vấn đề khác nhau.

Trong khi đó, Triều Tiên và Hàn Quốc đang có những động thái xoa dịu căng thẳng kể từ khi lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un bày tỏ mong muốn để các vận động viên Triều Tiên tham gia Thế vận hội Mùa đông ở Pyeongchang trong bài phát biểu mừng năm mới của mình. Hai bên đã có cuộc đối thoại đầu tiên ở làng Panmunjom vào ngày 9/1 sau nhiều năm đóng băng quan hệ.