Sửa đổi Hiến pháp đưa ra những nguyên tắc cơ bản để sửa Luật Đất đai

Đại biểu Đinh Xuân Thảo (đoàn Hà Nội). Ảnh Xuân Hải.

Về vấn đề này, đại biểu Đinh Xuân Thảo (đoàn Hà Nội), Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp của Quốc hội cho biết, Hiến pháp quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu. Vấn đề sở hữu đất đai là một nội dung quan trọng. Quá trình biên soạn đã thảo luận nhiều, thống nhất đưa ra trình Quốc hội là vẫn tiếp tục giữ quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý theo quy định của pháp luật. Nhưng với tổ chức cá nhân thì được trao cho quyền sử dụng đất để khai thác những lợi ích của đất đai.

Để đảm bảo tính ổn định cho người được giao sử dụng đất, đã xác định coi quyền sở hữu đất đai là một quyền tài sản và đã là quyền tài sản thì người ta có toàn quyền trong việc sử dụng sở hữu đó. Chỉ quy định ra những trường hợp nào hết sức cần thiết thì nhà nước mới có thể thu hồi, còn nếu không giao cho người dân để người ta sử dụng ổn định lâu dài. Sự ổn định lâu dài thể hiện ở thời hạn, trước đây thời hạn thông thường là 20 năm để sản xuất nông nghiệp, trồng cây ngắn ngày nay phải kéo dài thời gian ra 50 năm.

Thưa ông, việc sửa đổi Hiến pháp sẽ giúp cho sửa đổi Luật Đất đai lần này như thế nào?

Về vấn đề đất đai trong Hiến pháp không thể quy định cụ thể nhưng đưa ra những nguyên tắc cơ bản để sửa Luật đất đai. Vấn đề quan trọng là quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai, chuyển đổi sử dụng đất đai, giao như thế nào, sử dụng như thế nào. Đất đai là một loại tài sản đặc biệt, vô giá nên việc xác định giá hợp lý là một vấn đề hết sức quan trọng vừa đảm bảo nguồn lực, lợi ích của quốc gia nhưng cũng phải đảm bảo lợi ích của người được giao đất để sử dụng, bên cạnh đó cũng đảm bảo quyền lợi của bên thứ 3 là nhà đầu tư. Đây cũng là vấn đề quan trọng để giá đất sát giá thị trường, ngang giá thị trường, thị trường như thế nào thì lần này trong Luật Đất đai sẽ cụ thể hóa Hiến pháp.

Nhiều ý kiến cho rằng, Luật Đất đai nên tiến hành sửa cùng Hiến pháp. Tuy nhiên Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ  được thông qua trong kỳ họp này, ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?

Đúng là như vậy. Có dự kiến là Luật đất đai sẽ cùng thông qua với Hiến pháp vào tháng 11/2013 nhưng qua quá trình chuẩn bị thì thấy là lĩnh vực đất đai rất cấp bách và thực tế chúng ta có nhiều Luật từ năm 1987, 1993, 2003 qua thực tiễn thực thi thấy có nhiều bất cập nên đã đến lúc không nên chậm trễ nữa. Hơn nữa, đối chiếu với Hiến pháp thì mặc dù Hiến pháp chưa thông qua nhưng những nội dung cơ bản trong Hiến pháp, tinh thần quản lý tài sản công sản quốc gia cũng đã được thể hiện rõ cho nên việc đẩy sớm thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) lên một bước cũng là hợp lý và không có gì cản trở cả. Bên cạnh đó, cũng đã có việc tổng kết Nghị quyết Trung ương 7 khóa IX về lĩnh vực đất đai và Hội nghị Trung ương 5, 6 vừa rồi cũng đã bàn và ra Nghị quyết - đó là cơ sở, điều kiện để sửa Luật đất đai.