Rằm tháng Bẩy sắm lễ vàng mã thế nào cho đúng?

Hòa Thượng Thích Gia Quang.

Rằm tháng bảy được coi là một trong những ngày lễ quan trọng trong năm của người Việt Nam bởi đây là ngày xá tội vong nhân và lễ Vu lan báo hiếu cha mẹ theo Phật giáo.

Trong ngày này, các gia đình thường làm mâm cơm cúng tổ tiên và một mâm cỗ cúng chúng sinh ngoài trời. Quan niệm người chết không phải là hết nên mâm cúng cô hồn thường có: một vài bộ quần áo chúng sinh, một ít vàng tiền, vài chén cháo trắng loãng, 1 đĩa muối, 1 đĩa gạo, 1 ít bỏng gạo và kẹo bánh các loại, ngô, khoai, sắn luộc rồi cắt thành khúc nhỏ.

Với quan niệm trần sao âm vậy, nên người sống cũng cố gắng liên hệ với thế giới linh hồn bằng cách đốt tiền, vàng mã là để tin rằng người chết cũng có được cuộc sống đủ đầy. Vì thế, đồ vàng mã đã tồn tại trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt từ lâu đời này.

Theo tục lệ cũ, những vàng mã ấy là do các gia đình tự cắt theo kiểu tượng trưng, không tốn kém và đều nhỏ nhỏ, xinh xinh. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tập tục đốt vàng mã trong ngày lễ xá tội vong nhân đã bị biến tướng.

Nhiều gia đình chi cả chục triệu đồng để mua các loại xe sang, biệt thự, nhà lầu, máy tính và đủ các loại. Điều này theo Hòa thượng, Tiến sĩ Thích Gia Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự Trung ương Giáo hội Việt Nam, Trưởng Ban truyền thông Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam là do chưa hiểu rõ về ý nghĩa của lễ Vu Lan và giáo lý đạo Phật nên nhiều người vẫn cho rằng, cần đốt nhiều vàng mã trong dịp này. Đây là một quan niệm sai lầm.

“Lễ Vu Lan có nguồn gốc Phật giáo nhưng trong giáo lý nhà Phật không khuyên con người đốt nhiều vàng mã trong dịp này để báo hiếu, thể hiện lòng biết ơn công sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ,” hòa thượng cho biết.

Theo Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, việc đốt nhiều vàng mã sẽ gây tốn kém và ảnh hưởng xấu đến môi trường. Bởi vậy, Giáo hội Phật giáo Việt Nam kêu gọi việc thực hành tiết kiệm trong việc sử dụng vàng mã cũng như tổ chức các hoạt động dịp Rằm tháng Bảy (Âm lịch).

Lý giải cụ thể hơn về vấn đề này, Hòa thượng Thích Gia Quang cho biết, lễ Vu Lan xuất phát từ sự tích Bồ tát Mục Kiền Liên đại hiếu đã cứu mẹ khỏi kiếp ngoạ quỷ (quỷ đói). Từ đó, đây là là dịp giáo dục thế hệ sau về đạo lý “uống nước nhớ nguồn,” “ăn quả nhớ người trồng cây,” nhắc nhở con cháu bổn phận ghi nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, tổ tiên…

“Bên cạnh đó, với tinh thần Phật giáo Việt Nam đồng hành cùng dân tộc, ngày Vu Lan hàng năm cũng là ngày tri ân, báo ân tới những người có công với đất nước, những anh hùng, liệt sỹ đã chiến đấu, hy sinh để bảo vệ nền độc lập, tự do của Tổ quốc với lòng thành kính, biết ơn sâu sắc,” hòa thượng Thích Gia Quang nói.