Quốc hội thông qua Luật thi hành án dân sự

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện

Sáng 25/11, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thi hành án dân sự với tỷ lệ 418/424 chiếm 84%.

Liên quan đến thẩm quyền ra quyết định thi hành án, vẫn còn 2 loại ý kiến khác nhau. Loại ý kiến thứ nhất, tán thành với quy định của dự thảo Luật, giữ quy định Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự ra quyết định thi hành án; Loại ý kiến thứ hai thì đề nghị giao Tòa án ra quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, đây là nội dung quan trọng được UBTVQH xin ý kiến ĐBQH bằng phiếu với 309/497 ĐBQH cho ý kiến. Trong đó, có 162 phiếu (32,6%) tán thành với loại ý kiến thứ nhất; 137 phiếu (27,5%) tán thành với loại ý kiến thứ hai.

Như vậy, cả hai phương án đều không nhận được sự đồng ý của đa số ĐBQH. Việc bổ sung quy định chỉ giao Tòa án ra quyết định đưa bản án, quyết định ra thi hành về thực chất chỉ mang tính hình thức, không có tác dụng nhiều đến hiệu quả thi hành án dân sự và cũng không phải là vấn đề bức xúc cần sửa đổi. Vì vậy, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ quy định cơ quan thi hành án dân sự ra quyết định thi hành án như dự thảo Luật.

Về xác minh điều kiện thi hành án, trường hợp chưa có điều kiện thi hành án, thời hạn tự nguyện thi hành án, có ý kiến đề nghị bỏ quy định “người phải thi hành án phải kê khai, cung cấp thông tin về tài sản, thu nhập, điều kiện thi hành án với cơ quan thi hành án dân sự và phải chịu trách nhiệm về việc kê khai của mình”.

Theo ông Hiện, UBTVQH cho rằng, việc bổ sung quy định này nhằm đề cao trách nhiệm của người phải thi hành án phải chứng minh điều kiện thi hành án của họ. Đây cũng là cơ sở để tổ chức xác minh và là căn cứ để xử lý trong trường hợp người phải thi hành án không tự nguyện, trốn tránh việc thi hành án. Vì vậy, đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật.

Liên quan đến việc miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước, có ý kiến đề nghị bỏ Điều 61, không quy định việc miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước để bảo đảm sự nghiêm minh của pháp luật; có ý kiến tán thành với quy định của Điều 61 nhưng đề nghị chỉnh lý về kỹ thuật văn bản.

Theo UBTVQH, nguyên tắc của Bộ luật hình sự, các hình phạt (gồm cả hình phạt tiền) đều được xem xét miễn, giảm. Việc duy trì cơ chế xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước (chủ yếu là hình phạt tiền) nhằm cụ thể hóa chính sách nhân đạo và thực hiện chính sách hình sự của Nhà nước ta. Do đó, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ quy định về miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước.

Dự thảo vừa được thông qua quy định, trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày hết thời hạn tự nguyện thi hành án mà người phải thi hành án không tự nguyện thi hành thì chấp hành viên tiến hành xác minh; trường hợp cần quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời thì phải tiến hành xác minh ngay.

Người phải thi hành án phải kê khai, cung cấp thông tin về tài sản, thu nhập, điều kiện thi hành án với cơ quan thi hành án dân sự và phải chịu trách nhiệm về việc kê khai của mình.

Trường hợp người phải thi hành án chưa có điều kiện thi hành án thì ít nhất 06 tháng một lần, chấp hành viên phải xác minh điều kiện thi hành án. Trường hợp người phải thi hành án chưa có điều kiện thi hành án là người đang chấp hành hình phạt tù mà thời gian chấp hành hình phạt tù còn lại từ 02 năm trở lên hoặc không xác định được địa chỉ, nơi cư trú mới của người phải thi hành án thì thời hạn xác minh ít nhất 01 năm một lần.

Sau hai lần xác minh mà người phải thi hành án vẫn chưa có điều kiện thi hành án thì cơ quan thi hành án dân sự phải thông báo bằng văn bản cho người được thi hành án về kết quả xác minh. Việc xác minh lại được tiến hành khi có thông tin mới về điều kiện thi hành án của người phải thi hành án.

Dự thảo cũng quy định, cơ quan thi hành án dân sự có thể ủy quyền cho cơ quan thi hành án dân sự nơi người phải thi hành án có tài sản, cư trú, làm việc hoặc có trụ sở để xác minh điều kiện thi hành án.