Quán triệt quan điểm Đại hội XII của Đảng về phát triển KHCN trong giai đoạn tới

Để quan điểm của Đảng về phát triển khoa học, công nghệ đi vào thực tiễn cuộc sống, trước tiên cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng và chính quyền về vai trò của khoa học và công nghệ trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Cần gắn các mục tiêu, nhiệm vụ khoa học và công nghệ với các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của từng ngành và từng cấp; kế hoạch phát triển khoa học, công nghệ phải là một nội dung của quy hoạch, kế hoạch phát triển mỗi ngành và địa phương. Để các định hướng phát triển khoa học, công nghệ được thực hiện có hiệu quả, các cấp uỷ đảng, chính quyền và mỗi người dân phải quán triệt quan điểm Đại hội XII của Đảng, đặc biệt là quan tâm phát triển khoa học, công nghệ, tạo động lực, nguồn lực và môi trường thuận lợi nhất cho khoa học, công nghệ phát triển.

Thứ hai, đổi mới cơ chế quản lý khoa học, công nghệ.

Để đạt được mục tiêu phát triển khoa học, công nghệ theo quan điểm Đại hội XII của Đảng cần phải đổi mới mạnh mẽ cơ chế quản lý khoa học, công nghệ, tạo bước chuyển biến căn bản trong quản lý khoa học, công nghệ theo hướng phù hợp với cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, với đặc thù của hoạt động khoa học, công nghệ, với yêu cầu chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, nhằm nâng cao rõ rệt chất lượng, hiệu quả hoạt động khoa học, công nghệ. Đổi mới cơ chế quản lý nhà nước về khoa học, công nghệ cần phải được tổ chức từ trung ương đến địa phương để đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của ngành và địa phương; tách biệt về quản lý giữa khu vực hành chính và khu vực sự nghiệp trong hệ thống khoa học, công nghệ để có cơ chế, quản lý phù hợp với mỗi khu vực; nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân hoạt động khoa học, công nghệ. 

Thực hiện có hiệu quả Luật Khoa học và Công nghệ, đề án đổi mới cơ chế quản lý khoa học và công nghệ của Chính phủ, các chương trình, đề tài, dự án khoa học và công nghệ bám sát nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Có cơ chế tuyển chọn tổ chức, cá nhân chủ trì nhiệm vụ khoa học và công nghệ, thực hiện theo nguyên tắc dân chủ, công khai. Hoạt động của các tổ chức khoa học và công nghệ cần được mở rộng từ nghiên cứu - phát triển đến sản xuất và dịch vụ khoa học, công nghệ. 

Thứ ba, đổi mới và phát triển thị trường khoa học, công nghệ.

Văn kiện Đại hội XII của Đảng đã khẳng định: “Tiếp tục đổi mới, phát triển mạnh mẽ và đồng bộ thị trường khoa học - công nghệ, thực hiện cơ chế thị trường và có chính sách hỗ trợ để khuyến khích các tổ chức, cá nhân, nhất là doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu, phát triển, chuyển giao công nghệ, ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ vào sản xuất kinh doanh.”  

Trong thời gian tới, cần tiếp tục đẩy mạnh đổi mới cơ chế và chính sách kinh tế - xã hội nhằm tạo nhu cầu ứng dụng thành tựu khoa học, công nghệ vào sản xuất và đời sống. Tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, ban hành các chính sách về cạnh tranh và kiểm soát độc quyền, về giải thể và phá sản doanh nghiệp, hạn chế khoanh nợ, dãn nợ. Phát triển thị trường vốn, đặc biệt là thị trường chứng khoán, hoàn thiện và mở rộng các công cụ của thị trường tài chính, như thuê mua tài chính, công ty tài chính... Tạo lập môi trường pháp lý cho hoạt động của thị trường khoa học, công nghệ. Phát triển các tổ chức trung gian, môi giới thị trường khoa học, công nghệ.

Thứ tư, phát triển và sử dụng có hiệu quả đội ngũ cán bộ khoa học, công nghệ.

Cần quan tâm đổi mới chính sách đào tạo cán bộ khoa học, công nghệ, đặc biệt là đào tạo các chuyên gia đầu ngành về khoa học, công nghệ. Các ngành, các cấp cần quan tâm đầu tư, tạo những điều kiện thuận lợi nhằm phát huy cao nhất tiềm năng sáng tạo của đội ngũ cán bộ khoa học, công nghệ trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đổi mới cơ chế quản lý nhân lực khoa học, công nghệ nhằm giải phóng tiềm năng, phát huy tính chủ động, sáng tạo của đội ngũ cán bộ khoa học, công nghệ. Xây dựng các chính sách tạo động lực vật chất và tinh thần mạnh mẽ cho các cá nhân hoạt động khoa học, công nghệ, trọng dụng và tôn vinh nhân tài khoa học, công nghệ. 

Thứ năm, xây dựng chiến lược phát triển công nghệ của đất nước, đẩy mạnh hội nhập quốc tế về khoa học, công nghệ.

Quán triệt quan điểm của Đảng về xây dựng chiến lược phát triển công nghệ, chiến lược thu hút công nghệ từ bên ngoài và chuyển giao công nghệ từ các doanh nghiệp FDI đang hoạt động trên đất nước ta. Đa dạng hoá đối tác và đẩy mạnh hợp tác quốc tế về khoa học, công nghệ, lựa chọn đối tác chiến lược, gắn kết giữa hợp tác quốc tế về khoa học, công nghệ với hợp tác quốc tế về kinh tế. Tận dụng tối đa các kênh chuyển giao công nghệ hiện đại từ nước ngoài, đặc biệt là kênh đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Có cơ chế thúc đẩy đổi mới công nghệ theo hướng ứng dụng công nghệ mới, công nghệ hiện đại.

Nghị quyết Đại hội XII của Đảng chứa đựng nhiều quan điểm mới rất phong phú, toàn diện và sâu sắc, trong đó có nội dung phát triển khoa học, công nghệ, làm cơ sở cho quá trình hoạch định chủ trương, đường lối lãnh đạo sự nghiệp đổi mới giai đoạn 2016 - 2020 và những năm tiếp theo. Vì vậy, nghiên cứu, vận dụng Nghị quyết cho sát hợp với chức năng, nhiệm vụ, điều kiện cụ thể của từng tổ chức trong hệ thống chính trị là nhiệm vụ chính trị chung của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Dưới ánh sáng Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, nắm bắt và tận dụng những thành tựu của cuộc cách mạng khoa học, công nghệ hiện đại đang diễn ra hết sức mạnh mẽ, chúng ta tin tưởng rằng, Việt Nam có thể đi tắt, đón đầu, phát triển khoa học, công nghệ hiện đại để rút ngắn quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và khoảng cách phát triển kinh tế so với các nước đi trước, thực hiện được mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.