PTT Vũ Đức Đam: Cần đặt câu hỏi tại sao chúng ta tốt mà vẫn nghèo?

Trong buổi gặp gỡ giao lưu với 40 đại diện doanh nghiệp tiêu biểu của Cộng đồng khởi nghiệp (Start Up) vào chiều 12/8, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã có thời gian nói chuyện và chia sẻ với Cộng đồng doanh nghiệp Startup. 

"Đây là phòng họp của Chính phủ. Ở đây, có bạn nào chưa từng đến phòng họp này?". Ngay sau câu hỏi của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam có hàng chục cánh tay được giơ lên.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam giao lưu với Cộng đồng khởi nghiệp (Start Up)

Lần lượt từ phải sang trái theo vị trí ngồi của  Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và ông  đọc vị trí của lần lượt 22 bộ trưởng và các vị lãnh đạo cơ quan của Chính phủ thường ngồi, trùng với vị trí mà từng thành viên Cộng đồng doanh nghiệp startup đang ngồi. Trong suốt cuộc trò chuyện, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam thi thỉnh thoảng lại đứng lên, đi lại và dừng chân ở một chỗ ngồi của một doanh nhân Startup nào đó.

Phó Thủ tướng chia sẻ tại buổi giao lưu.

Kiến trúc sư Nguyễn Hồng Hải, công ty Becamex IDC chia sẻ: "Khoảng 10 năm sống và làm việc ở nước ngoài, mô hình DN khởi nghiệp đã rất thành công ở nhiều nước. Nhưng khi về làm việc ở Becamex IDC, em (vị này xin phép PTT để giao tiếp cho thân mật – PV) đưa ra ý tưởng hỗ trợ DN khởi nghiệp thì Tập đoàn rất hoài nghi. Bởi vì, đó là đầu tư mạo hiểu, rủi ro. Nhưng sau 3 năm, tiếp xúc với hơn 400 công ty khởi nghiệp, em rất thấu hiểu được những khó khăn hàng ngày của họ. Từ thủ tục huy đông vốn cho đến các thủ tục hành chính khác cho hoạt động khởi nghiệp. Vừa rồi, có một công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp mà Becamex hỗ trợ, làm thủ tục kéo dài 3 tháng vẫn chưa xong. Đi làm đăng ký DN mà trồng cây này, cây kia lại có một mã kinh doanh khác nhau. Lên Sở thì họ bảo, Luật (Doanh nghiệp và Luật Đầu tư) có rồi nhưng hướng dẫn chưa có".

Trong khi đó, Trình Tuấn - Đại diện công ty Babyme đã chia sẻ: "Khi thành lập công ty, gọi được vốn nước ngoài thì họ lại rất e ngại vì Luật Đầu tư của Việt Nam khá là giới hạn. Để lập được công ty, tụi em phải qua Singapore để mở công ty rồi mới về Việt Nam mở. Thành ra, tất cả những gì làm ra được ở Việt Nam thì lại phải đổ về công ty ở Singapore. Nhiều quốc gia đã hỗ trợ cho kinh tế khởi nghiệp rất tốt. Hàn Quốc còn có chương trình hỗ trợ khởi nghiệp toàn cầu, không chỉ là ở nước họ. Chính phủ Singapore cũng đầu tư cho khởi nghiệp, họ sẵn sàng bỏ 10 mất 7. Nếu Việt Nam không nhận ra cơ hội này thì sẽ còn chảy chất xám rất lớn. Ở nước ta, mọi tài nguyên đều có giới hạn, than, dầu mỏ không thể đào mãi lên để bán được. Việt Nam là nước chưa phát triển, nhưng cần có những bước đi trước để rút ngắn quá trình này”.

Phó Thủ tướng đến các vị trí ngồi của đại điện Cộng đồng khởi nghiệp (Start Up)

Giải đáp những khó khăn mà đại diện các doanh nghiệp tiêu biểu nêu, Thứ trưởng Đặng Huy Đông, Bộ KH-ĐT cho biết: "Bộ KH-ĐT đã có hướng dẫn đầy đủ, chỉ có điều Nghị định chưa ban hành. Trong dự thảo cũng đã có quy định về đầu tư mạo hiểm, vốn từ các nhà tài trợ nước ngoài cho khởi nghiệp ở Việt Nam sẽ được công nhận. Dự thảo đã nằm trên bàn Thủ tướng, chỉ chờ các thành viên ký vào là xong”.

Trong khi đó, Tổng giám đốc Công ty SCIC Lại Văn Đạo chia sẻ về cơ chế đầu tư đặc thù của mình và bắt đầu liệt kê một danh sách các ngành hot trong con mắt của SCIC thì Phó Thủ tướng ngắt lời: "Bác Đạo ơi, như Phó thủ tướng đã nói, có một loạt quỹ đã đầu tư vào (Startup) rồi, mỗi dư án bọn cháu chỉ cần mấy chuc ngàn (USD) thôi. SCIC của bác vĩ đại thế, liệu có song hành với mấy Quỹ đầu tư kia, đầu tư cho bọn cháu được không"?

Quay trở lại vị trí ngồi - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết: "Chúng ta đã làm tốt, có thành quả lớn nhưng trước yêu cầu như vậy thì  không thể hài lòng mà phải phát triển nhanh hơn nữa. Tôi tha thiết gặp các bạn vì các bạn là những người dám mơ ước, dám vượt qua giấc mơ… Tôi đặt hàng các bạn tư vấn chính sách. Tôi muốn các bạn góp ý để chúng ta làm lan tỏa các giá trị. Tôi sẽ tạo mọi điều kiện hết sức.

Anh em đã dùng từ rất mới "nền kinh tế khởi nghiệp". Becamex, FPT, IDG đều đầu tư khởi nghiệp, tức là có rủi ro. Họ đầu tư 10, mất 7 nhưng cuối cùng, tổng tài sản vẫn tăng tới 75% như IDG. Có thể chúng ta sẽ phải nghiên cứu lại xem, SCIC có thể đầu tư khởi nghiệp song hành cùng những người khổng lồ không. Chỉ cần móng tay của người khổng lồ là sẽ giúp ích được cho DN khởi nghiệp. Nhưng chắc chắn, nếu dùng cơ chế đầu tư dự án nào cũng phải bảo toàn vốn thì sẽ rất khó mà phải nhìn tổng thể".

Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh với lãnh đạo các bộ ngành: "Phải nghĩ cho anh em khởi nghiệp. Còn đợi khi làm đề án xong thì có khi có những thứ không thể "xơi" được".

“Nhất định phải đổi mới mạnh mẽ hơn" PTT Vũ Đức Đam nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói: “Tôi mong rằng, cộng đồng startup cần kết nối chặt chẽ và giúp đỡ nhau để tạo thành một mạng lưới hoạt động hiệu quả. Các bạn không thành công cũng là thành công, tại vì chính sự không thành công của các bạn và những người đi trước sẽ làm nên thành công của những người đi sau. Muốn cho đất nước phát triển thì trước hết mỗi cá nhân phải không ngừng bứt phá và thay đổi mạnh mẽ. Và thay vì chỉ đưa ra các bất cập thì hãy xây dựng các kiến nghị, tìm cách tháo gỡ để thúc đẩy và tạo một môi trường kinh doanh hiệu quả".

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng bày tỏ: “Nếu được quay trở lại độ tuổi như các thành viên trong cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam, ông sẽ rất "ghen tỵ. Vì trong lòng tôi rất ngưỡng mộ và bây giờ tôi không ghen nhưng đặt lại, nếu mà tôi bằng tuổi với các bạn thì tôi sẽ rất ghen tỵ bởi các bạn rất giỏi”.

“Các bạn đã khởi nghiệp bằng công nghệ mới, bằng những điều rất đáng ngưỡng mộ. Cộng đồng chúng ta cần tự hào vì điều đó và nối lại với nhau chặt chẽ hơn. Đất nước Việt Nam chúng ta cần giàu lên nhưng không phải bằng tài nguyên, bằng chơi chứng khoán nữa... mà phải bằng những công nghệ mới", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng cũng chia sẻ: "Các bạn chính là đại diện cho một thế hệ doanh nhân trẻ với những sản phẩm ứng dụng công nghệ mới. Về phía Chính phủ, Chính phủ sẽ hết sức ủng hộ từ vấn đề thuế, thủ tục đầu tư kinh doanh. Đồng thời sớm hoàn thiện đề án xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp, trong đó đề cập đến những vấn đề nóng, như quỹ tổ chức, tạo môi trường cho các doanh nghiệp khởi nghiệp"

Kết thúc cuộc gặp gỡ, Phó Thủ tướng chia sẻ: "Các bạn có nhiều tâm huyết và sẽ là những người giúp đất nước giàu có. Các bạn sẽ là người thành đạt của một đất nước giàu có. Không ai muốn đi nước ngoài, đạt giải thưởng mà lại là công dân của nước nghèo.

Tất cả anh em ngồi đây đều có niềm tin vào các bạn, niềm tin tương lai của đất nước. Nước mình còn nhiều vấn đề. Cần đặt câu hỏi, tại sao chúng ta tốt mà vẫn cứ nghèo. Bây giờ phải làm gì?”. “Nhất định phải đổi mới mạnh mẽ hơn" PTT Vũ Đức Đam nhấn mạnh.