Phẫu thuật nội soi bằng robot: Cơ hội mới cho người bệnh

Ca phẫu thuật miễn phí ngày 28 Tết

Các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân nhớ lại, trong những ngày cận kề Tết Nguyên đán Đinh Dậu, có hai mẹ con từ Bình Định lặng lẽ bắt xe vào Bệnh viện Bình Dân. Cô con gái M.T 26 tuổi vừa được phát hiện có một khối bướu vùng hông lưng trái. Khi được biết Bệnh viện Bình Dân chính là nơi ứng dụng phẫu thuật robot đầu tiên cho người lớn tại Việt Nam với nhiều ưu điểm vượt trội là cắt lọc triệt để khối u, lại giúp người bệnh mau hồi phục, hai mẹ con quyết định bắt ngay chuyến xe đêm dịp giáp Tết để tìm đến đây. Mẹ của T. cho biết, do hoàn cảnh gia đình rất khó khăn nên cả nhà gom góp, vay mượn cũng chỉ được 40 triệu đồng, chỉ bằng nửa số chi phí cần thiết cho một ca phẫu thuật robot.

Mẹ của T. chia sẻ: “Con cái là tài sản lớn nhất của vợ chồng tôi. Nếu cần bán nhà cửa, bán mọi thứ để chạy chữa cho con tôi cũng làm”.

Xúc động trước tình mẫu tử, trước ý chí vươn lên của cô gái, trước gia cảnh nghèo khó, tập thể các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân đã hết lòng thực hiện miễn phí ca phẫu thuật robot giúp người bệnh loại bỏ khối u tuyến thượng thận trái. Ca phẫu thuật được thực hiện vào ngày 28 Tết Đinh Dậu, là trường hợp người bệnh được thực hiện phẫu thuật robot cuối cùng trước thềm năm mới. Ca phẫu thuật do PGS.TS.BS. Nguyễn Phúc Cẩm Hoàng, Phó Giám đốc Bệnh viện Bình Dân trực tiếp điều khiển robot thực hiện.

Với thế mạnh là một trong những bệnh viện ngoại khoa đầu ngành có đội ngũ các giáo sư, bác sĩ phẫu thuật tay nghề cao, luôn đi đầu thực hiện nhiều phẫu thuật chuyên sâu, phức tạp, ngày 10/12/2016, Bệnh viện Bình Dân đã chính thức đưa vào vận hành hệ thống phẫu thuật bằng robot trên người lớn đầu tiên tại Việt Nam với robot 4 cánh tay phẫu thuật, góc thao tác rộng 540 độ, đầu camera thông minh, hình ảnh 3D.

Tiếp sau Bệnh viện Bình Dân, ngày 23/10/2017, Bệnh viện Chợ Rẫy cũng đã chính thức triển khai phẫu thuật robot tại đây. Trước đó, tháng 3/2014, Bệnh viện Nhi Trung ương đã có Trung tâm Phẫu thuật nội soi nhi khoa ứng dụng robot đầu tiên của cả nước.

Phẫu thuật robot là đỉnh cao của ngoại khoa, giúp phẫu thuật viên thực hiện chuẩn xác từng đường kim mũi chỉ, đồng thời giúp người bệnh mau hồi phục, giảm các tai biến, biến chứng so với các kỹ thuật khác.

Những ca mổ phức tạp được thực hiện bằng robot

TS.BS.Trần Vĩnh Hưng, Giám đốc Bệnh viện Bình Dân cho biết, sau 1 năm triển khai, đã có 222 bệnh nhân được phẫu thuật bằng robot, trong đó có 59 bệnh nhân bị ung thư tuyến tiền liệt, 54 người ung thư đại trực tràng.

Các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân vẫn còn nhớ những ca mổ đầu tiên được thực hiện bằng robot như lần đầu tiên mổ cho một bệnh nhân bị ung thư dạ dày. Bệnh nhân được chẩn đoán bị ung thư hang vị giai đoạn 3. Đây là loại ung thư phổ biến nhất trong các loại ung thư dạ dày. Trải qua 4 giờ phẫu thuật cắt 2/3 dạ dày, đồng thời nạo vét hạch di căn, phẫu thuật bằng robot cho phép bác sĩ bóc tách các hạch ung thư triệt để, đỡ mất máu, hạn chế nguy cơ di căn, tái phát ung thư.

Khác với cách mổ mở truyền thống (bác sĩ đứng sát và thao tác trực tiếp trên người bệnh nhân), trong phòng phẫu thuật robot, từ bàn điều khiển đặt cách bàn mổ khoảng 3-4 mét, các bác sĩ nhìn vào màn hình 3D, 2 tay gắn vào cần điều khiển rồi bắt đầu từng thao tác. Những vết cắt, đốt do cánh tay robot thực hiện hết sức chuẩn xác. Xung quanh robot và bàn mổ được bố trí nhiều màn hình, phóng đại từng bộ phận, giúp cả ê-kíp quan sát rất rõ.

PGS.TS.BS Nguyễn Trường Sơn, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy khẳng định, Bệnh viện Chợ Rẫy sẽ triển khai phẫu thuật nội soi bằng robot trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt, ung thư thận, ung thư bàng quang, ung thư đại – trực tràng, ung thư phổi, cắt nang ống mật chủ, tạo hình khúc nối bể thận – niệu quản, ung thư gan… Trong tương lai, sẽ triển khai đồng bộ ở các khoa ngoại như Chấn thương chỉnh hình, Phẫu thuật tim…

Phẫu thuật nội soi bằng robot được thực hiện đầu tiên ở Mỹ từ cuối thập kỷ 80 của thế kỷ trước. Hiện nay phẫu thuật bằng robot đã trở thành thường quy cho nhiều loại bệnh như mổ các khối u tiền liệt tuyến, cắt dạ dày, cắt gan, cắt phổi, cắt u trung thất, cắt tử cung…

Hiện nay robot phẫu thuật đã phát triển đến thế hệ thứ tư với bốn cánh tay phẫu thuật, đầu camera thông minh, góc phẫu thuật rộng 580 độ (trên hình ảnh 3D). Với góc phẫu thuật này, không cánh tay người nào có thể thực hiện được, nhờ đó có khả năng phẫu thuật ở những vị trí khó. Không như phẫu thuật nội soi thông thường, robot có thể di chuyển tự do ở 6 góc độ và vận động tinh vi như hoặc hơn cổ tay của bác sĩ phẫu thuật.

Theo TS.BS.Trần Vĩnh Hưng, Giám đốc Bệnh viện Bình Dân, phẫu thuật robot là đỉnh cao của ngoại khoa, giúp phẫu thuật viên thực hiện chuẩn xác từng đường kim mũi chỉ, đồng thời giúp người bệnh mau hồi phục, giảm các tai biến, biến chứng so với các kỹ thuật khác. Việc ứng dụng công nghệ cao này vào y học là một bước tiến vượt bậc, đưa ngành phẫu thuật đến một đỉnh cao mới.