Vụ sàm sỡ bé gái trong thang máy ở TP.HCM: Cần sớm đưa ra kết luận cuối cùng

Vì sao sau hơn hai tuần cơ quan chức năng vẫn chưa khởi tố vụ án ?

Chiều 2/4, mạng xã hội đăng tải một đoạn clip bé gái ở chung cư Galaxy 9 (quận 4, TP Hồ Chí Minh) bị một người đàn ông lớn tuổi sàm sỡ trong tháng máy. Nhận được thông tin, cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc và xác định được người đàn ông trong clip là ông Nguyễn Hữu Linh – cựu Phó Viện trưởng VKSND Thành phố Đà Nẵng.

Sự việc nhanh chóng gây chấn động dư luận khi người dân biết được nguời sàm sỡ bé gái lại chính là một cựu cán bộ cấp cao trong ngành Kiểm sát.

Với lý lịch của ông Linh được tiết lộ, đã có nhiều câu hỏi, nghi vấn rằng liệu vụ việc có được đưa ra giải quyết một cách nghiêm minh, đúng người đúng tội, không có sự gian dối, bao che.

Và thực tế thì đến thời điểm hiện tại, ngoài việc ông Linh phủ nhận không có sàm sỡ hay dâm ô gì cháu bé mà chỉ “nựng” cháu bè vì thấy cháu dễ thương thì cơ quan điều tra vẫn chưa có thông báo chính thức về vụ việc này.

Đã hơn 2 tuần trôi qua, sự việc đang dần lắng xuống, công lý liệu có được thực thi? – đó là câu hỏi được nhiều người đặt ra.

Để giải đáp cho vấn đề này, chúng tôi đã có buổi trao đổi với luật sư Nguyễn Doãn Hùng – Công ty luật HTC Việt Nam.

Thưa luật sư, liên quan đến vụ việc sàm sỡ trong thang máy gần đây, nhiều người có chung thắc mắc “kể từ khi nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố thì trong thời gian bao lâu cơ quan điều tra phải ra quyết định có khởi tố vụ án hay không?”. Luật sư có thể giải đáp cho mọi người hiểu rõ vấn đề này như thế nào?

Luật sư Nguyễn Doãn Hùng: Thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố được quy định tại Điều 147 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 như sau:

“1. Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải kiểm tra, xác minh và ra một trong các quyết định:

a) Quyết định khởi tố vụ án hình sự;

b) Quyết định không khởi tố vụ án hình sự;

c) Quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.

2. Trường hợp vụ việc bị tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn giải quyết tố giác, tin báo, kiến nghị khởi tố có thể kéo dài nhưng không quá 02 tháng. Trường hợp chưa thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh trong thời hạn quy định tại khoản này thì Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền có thể gia hạn một lần nhưng không quá 02 tháng

Chậm nhất là 05 ngày trước khi hết thời hạn kiểm tra, xác minh quy định tại khoản này, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải có văn bản đề nghị Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền gia hạn thời hạn kiểm tra, xác minh...”

Như vậy, trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ phải giải quyết và đưa ra một trong các quyết định:

- Quyết định khởi tố vụ án hình sự;

- Quyết định không khởi tố vụ án hình sự;

- Quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.

Đối với vụ việc bị tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn giải quyết tố giác, tin báo, kiến nghị khởi tố có thể kéo dài nhưng không quá 02 tháng. Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng (trong trường hợp được Thủ trưởng ủy quyền hoặc phân công), cấp trưởng, cấp phó (trong trường hợp được cấp trưởng ủy quyền hoặc phân công) cơ quan đang thụ lý, giải quyết có thẩm quyền về việc kéo dài thời hạn giải quyết (Theo Điều 11 Thông tư liên tịch số 01/2017/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC).

Trường hợp chưa thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh, chậm nhất 05 ngày trước khi hết thời hạn quy định, Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng (trong trường hợp được Thủ trưởng ủy quyền hoặc phân công), cấp trưởng, cấp phó (trong trường hợp được cấp trưởng ủy quyền hoặc phân công) cơ quan đang thụ lý, giải quyết phải có văn bản đề nghị Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền gia hạn thời hạn kiểm tra, xác minh. Nếu có căn cứ thì gia hạn kiểm tra, xác minh là không quá 02 tháng kể từ ngày hết thời hạn quy định.

Đối với vụ sàm sỡ trong thang máy, tình tiết không có gì phức tạp, có hình ảnh trích xuất từ camera, địa điểm cũng rõ ràng và ông Linh cũng đã thừa nhận hành vi thì thời hạn để Cơ quan điều tra giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố tối đa là 20 ngày.

Như vậy, căn cứ theo quy định trên, vẫn còn trong thời hạn giải quyết tố giác, tin báo vụ việc bé gái bị sàm sỡ trong thang máy ở TP.HCM.

Vậy trong trường hợp không đủ căn cứ thì bao lâu phải tuyên bố không khởi tố vụ án hình sự? Và nếu người bị hại không đồng ý với quyết định đó thì có quyền khiếu nại không, thưa luật sư?

Luật sư Nguyễn Doãn Hùng: Như đã trình bày ở trên, trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải kiểm tra, xác minh và ra một trong các quyết định, trong đó bao gồm việc ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự.

Việc không khởi tố vụ án khi có các căn cứ quy định tại điều 157 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 gồm:

- Không có sự việc phạm tội;

- Hành vi không cấu thành tội phạm;

- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;

- Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;

- Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;

- Tội phạm đã được đại xá;

- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác;

- Tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 của Bộ luật Hình sự mà bị hại hoặc người đại diện của bị hại không yêu cầu khởi tố (vụ việc không nằm trong các tội phạm này).

Tuy nhiên, Cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác hoặc báo tin về tội phạm có quyền khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án hình sự khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Thời hiệu khiếu nại là 15 ngày kể từ ngày người khiếu nại nhận được hoặc biết được quyết định, hành vi tố tụng mà người đó cho rằng có vi phạm pháp luật.

Trường hợp vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan mà người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hiệu thì thời gian có lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan đó không tính vào thời hiệu khiếu nại.

Với tình trạng tội phạm hiện nay, ngày 08/4/2019, TAND tối cao đã gửi công văn số 68/TANDTC-PC đến Chánh án TAND các cấp, Chánh án Tòa án quân sự các cấp, Thủ trưởng các đơn vị thuộc TAND tối cao liên quan đến xét xử tội phạm xâm hại tình dục và bạo hành trẻ em. Chúng ta hãy cùng chờ đợi sự vào cuộc và giải quyết triệt để, xử lý nghiêm minh của cơ quan chức năng trong thời gian tới.