Nhập nhằng quy định về xuất bản điện tử

Ông Hoàng Trọng Quang, Giám đốc NXB Y học phát biểu tại hội nghị

Trong suốt quá trình diễn ra hội nghị, các vấn đề: Quy định về xuất bản điện tử, khung hình phạt cho hành vi vi phạm bản quyền, liên kết xuất bản… đã thu hút nhiều đại biểu quan tâm và thảo luận.

Liên quan đến vấn đề xuất bản điện tử, tại khoản 4, điều 19 của bản Dự thảo Luật Xuất bản (sửa đổi) cho rằng: Xuất bản phẩm điện tử chứa trong vật mang tin, thiết bị điện tử khi nhập khẩu phải thực hiện theo trình tự thủ tục, cách thức theo quy định tại điều 39 của Luật Xuất bản. Tuy nhiên điều 39 của Luật Xuất bản lại quy định chung về kinh doanh nhập khẩu xuất bản phẩm. Vì vậy, các nhà xuất bản đề nghị ban soạn thảo xem xét sửa đổi lại để phù hợp với cả những hình thức nhập khẩu xuất bản phẩm điện tử không kinh doanh.

Đặc biệt, nhiều đại biểu đề nghị thống nhất định nghĩa về xuất bản phẩm điện tử. Bởi tại điều 14, khoản 2, điểm a cho rằng xuất bản phẩm điện tử là “1 bản ghi trong thiết bị lưu trữ”, nhưng trong điều 19 lại đề cập đến xuất bản phẩm điện tử dưới dạng một xuất bản phẩm được “phổ biến đến nhiều người thông qua các phương tiện điện tử và thiết bị điện tử”.

Ông Hoàng Trọng Quang, Giám đốc Nhà xuất bản Y học, cho rằng, cần nhấn mạnh vai trò của Bộ Thông tin và Truyền thông trong hoạt động quản lý, chịu trách nhiệm đối với công tác xuất bản và phát hành xuất bản phẩm. Xuất bản là một lĩnh vực đặc thù dành cho Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý. Trong các quy định của Luật Xuất bản luôn phải đưa trách nhiệm của Bộ Thông tin và Truyền thông lên đầu mới có thể thấy rõ được điều này.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Giám đốc Công ty Cổ phần sách Thái Hà đóng góp ý kiến

Một vấn đề đáng được “nhắc nhở” đối với cơ quan quản lý xuất bản đó là: Quỹ hỗ trợ xuất bản vẫn chưa được thực thi mặc dù đã được đề xuất thành lập ngay ở kỳ hội nghị đầu tiên của Bộ Thông tin và Truyền thông từ khi được thành lập. Cho đến giờ là 7 năm nhưng vẫn chưa được cụ thể hóa và  thực hiện. Trước tình hình khó khăn của ngành xuất bản hiện nay, cần xem xét nhanh chóng áp dụng chính sách hỗ trợ này cho các nhà xuất bản để nhanh chóng đưa ngành xuất bản ra khỏi tình trạng như hiện nay.

Ông Quang cũng cương quyết đề nghị bỏ việc cấp chứng chỉ biên tập viên, vì trên thực tế, nhiều nhà xuất bản mời các chuyên gia, các nhà khoa học có uy tín tham gia biên tập sách, nếu yêu cầu có chứng chỉ sẽ làm khó cho các đơn vị xuất bản. 

Về vấn đề liên kết xuất bản, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Giám đốc Công ty Cổ phần sách Thái Hà khẳng định, vai trò của đơn vị liên kết xuất bản, phát hành sách trên thị trường sách hiện nay là rất quan trọng. Nhu cầu xuất bản phẩm ngày càng nâng cao và trở thành một đòi hỏi bức xúc của xã hội. Người đọc đòi hỏi xuất bản phẩm có chất lượng ngày càng cao, họ lựa chọn kỹ về nội dung và hình thức của xuất bản phẩm. Nhu cầu về sách thay đổi theo từng thời kỳ cũng như phụ thuộc vào lứa tuổi thu nhập, nghề nghiệp, trình độ giới tính khác nhau… Trong thời gian qua các đơn vị liên kết đã làm rất tốt công tác nghiên cứu, tìm tòi và mua tác quyền những cuốn sách hay sau đó liên kết với nhà xuất bản để đưa sách đến với bạn đọc. Như vậy, cơ quan quản lý cần nhìn nhận và đánh giá đúng vai trò của các đơn vị liên kết xuất bản trong Luật Xuất bản.

Đại diện Công ty Cổ phẩn giáo dục Đại Trường Phát cho ví dụ về vấn nạn in sách lậu

Với tư cách là đại diện của một trong những doanh nghiệp xuất bản và phát hành sách “ăn nên làm ra” trong thời gian 5 năm trở lại đây, ông Hùng cũng cho rằng cần khẳng định vị trí, đề cập đến đối tượng doanh nghiệp ngoài nhà nước tham gia vào thị trường xuất bản và phát hành sách trong bản nghị định này. Những doanh nghiệp này cũng đóng vai trò như một nhà xuất bản trên thị trường sách hiện nay. Ông cho biết thêm, Thaihabooks hiện có 10 biên tập viên, hơn 50 nhân viên và có bộ phận in riêng. Với những nổ lực để mang lại thành tựu đáng kể cho ngành xuất bản và phát hành sách của cả nước, loại hình doanh nghiệp này xứng đáng được đánh giá và khẳng định đúng về vai trò của mình trong Luật Xuất bản.

Đại diện Công ty Cổ phần giáo dục Đại Trường Phát đề xuất ý kiến nên thể hiện cụ thể hơn về quy định xử lý vi vi phạm bản quyền sách để bảo đảm lợi ích chính đáng cho nhà xuất bản – người đã bỏ công sức và tâm huyết để cho ra đời một xuất bản phẩm. Hiện nay khung hình phạt 500 triệu đồng cho hành vi in lậu vẫn chưa được áp dụng cho trường hợp vi phạm nào.