Nga đã đạt được thắng lợi quân sự to lớn nào ở Syria?

Một trong những sự kiện lớn trong năm 2017 phải kể đến thắng lợi của lực lượng vũ trang Nga và quân đội chính phủ Assad tại Syria. Khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố can thiệp vào cuộc nội chiến ở Syria vào tháng 9/2015, nhiều người đã không khỏi ngạc nhiên. Các chuyên gia và chính trị gia phương Tây, trong đó bao gồm cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama, đều dự đoán rằng Moscow sẽ sớm sa lầy trong cuộc chiến này.

Tổng thống Bashar al-Assad đến thăm căn cứ Hmeymim ở Syria và gặp gỡ Tham mưu trưởng Quân đội Nga Valery Gerasimov.

Hai năm sau, ai cũng có thể thấy rằng Syria không phải như chiến dịch quân sự thất bại của Liên Xô tại Afghanistan. Động thái của Nga đã đạt được tất cả các mục đích quan trọng.

Cụ thể, tình hình chiến sự và chính trị của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad tưởng như vô vọng vào mùa hè năm 2015, giờ đây đã thay đổi. Chính phủ Syria hiện đã kiểm soát hơn 90% lãnh thổ đất nước, trong khi tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) thì đang trên bờ diệt vong.

Các lực lượng vũ trang đối địch với ông Assad mặc dù được sự hỗ trợ của Mỹ và các nước vùng Vịnh, nhưng rất yếu đuối, bị chia cắt và không còn khả năng chiến thắng trong cuộc nội chiến. Tương lai chính trị của ông Assad gần như được đảm bảo.

Ngạc nhiên lớn nhất không phải là thành công của quân đội Nga tại Syria, mà là họ làm được điều đó với một lực lượng giới hạn. Moscow không triển khai một số lượng lớn binh sĩ tới Syria, và tổn thất của quân đội Nga gần như không đáng kể khi chưa đầy 100 người hi sinh.

Số quân nhân Nga có mặt tại Syria trong suốt thời gian qua nhiều nhất chỉ vào khoảng vài ngàn người, trong đó có cảnh binh và những người thuộc các công ty quân sự tư nhân. Số người tham gia các chiến dịch lớn đều không quá một trăm người. Thêm vào đó, số lượng khí tài của Nga có mặt tại Syria là rất ít và tiêu tốn không nhiều chi phí tài chính.

Lực lượng Không quân Nga tại Syria cũng không lớn, khi số máy bay được điều động chỉ trong khoảng từ 30 đến 50 phi cơ tiêm kích và 16 đến 40 trực thăng tùy vào thời điểm khác nhau của cuộc chiến. Tuy nhiên, số lần xuất kích của máy bay quân sự Nga là rất cao. Tính đến cuối tháng 8/2017, máy bay Nga các loại đã thực hiện hơn 28.000 nhiệm vụ ở Syria và tấn công khoảng 90.000 mục tiêu và chỉ mất 1 phi cơ Su-24M.

Để so sánh, trong chiến dịch của Liên Xô tại Afghanistan, trung bình cứ 750 lần cất cánh Liên Xô mất một máy bay tiêm kích. Máy bay không người lái Nga cũng thực hiện tổng cộng 14.000 nhiệm vụ.

Thành công của chiến dịch quân sự tại Syria của Nga trái ngược hẳn với những gì mà Mỹ đạt được tại nhiều nơi trên thế giới. Nga có được thành quả to lớn như vậy là do một số nguyên nhân chính.

Thứ nhất, Nga đã xây dựng một mối quan hệ hợp tác hiệu quả giữa lực lượng của mình và quân đội chính quyền Syria. Họ đã có những bước quan trọng để xây dựng lại khả năng chiến đấu của Quân đội Syria, và trong các chiến dịch quân sự, binh lính Syria được hỗ trợ bởi một nhóm nhỏ gồm kỹ sư và binh lính đặc nhiệm Spetsnaz của Nga.

Quan trọng hơn cả, các sĩ quan cấp cao của Nga không chỉ có nhiệm vụ cố vấn quân sự mà thậm chí còn chỉ huy môt số đơn vị quân đội Syria trong nhiều chiến dịch lớn. Cụ thể, Quân đoàn Tình nguyện số 5 của Syria, đơn vị chiến đấu chính trong cuộc chiến chống khủng bố trong 12 tháng qua, được trang bị xe quân sự Nga và được tướng Nga chỉ huy.

Thứ hai, Nga không cần phải triển khai một số lượng lớn binh sĩ mà phụ thuộc vào các công ty quân sự tư nhân. Đây là những tổ chức có những lính đánh thuê được trả lương riêng biệt, rất nhiều trong số này là những cựu quân nhân của Nga. Họ là những lực lượng chiến đấu tinh nhuệ và thường được điều động để hỗ trợ khả năng tấn công của quân đội Syria.

Về mặt quân sự và chính trị, cách làm này giảm thiểu những tổn hại về chính trị của việc can thiệp quân sự bởi người dân thường không để ý đến thiệt hại đối với lính đánh thuê. Kết quả là thiệt hại về người mà Nga phải chịu không vấp phải sự phản đối của người dân trong nước.

Binh lính Syria chụp ảnh trên xe tăng của mình.

Các nước phương Tây thường bỏ qua những thành công của chiến dịch quân sự của Nga và chú ý rất ít đến những hoạt động của quân đội Nga tại Syria. Đây không phải là điều khiến các chuyên gia và chính trị phương Tây, những người từng dự báo Nga sẽ sa lầy ở Syria, vui lòng.

Chỉ trong vòng hơn 2 năm, rất nhiều tướng lĩnh Nga đã luân phiên tham gia vào chiến dịch tại Syria. Theo một tuyên bố của Tham mưu trưởng Quân đội Nga Valery Gerasimov: "Tất cả các chỉ huy từ các quân khu, Không quân cùng nhiều sĩ quan cấp cao khác đều đã làm nhiệm vụ tại Syria. Tất cả những người này giờ đây đã có những kinh nghiệm quý báu từ trong việc điều phối hoạt động của quân đội thời hiện đại tại một chiến trường xa xôi, nơi không quân và vũ khí chính xác đóng vai trò quan trọng, và những thách thức về mặt hậu cần đã được giải quyết".

Với sự có mặt của các tướng chỉ huy có nhiều kinh nghiệm, thắng lợi đạt được từ chiến dịch quân sự cùng với những bài học rút ra được trong việc điều phối không quân, công nghệ quân sự hiện đại và lực lượng đặc nhiệm, quân đội Nga đã đạt được rất nhiều từ Syria. Niềm tin mà quân đội Nga họ có được từ chiến dịch này cũng có lợi cho chính phủ Nga, cho phép họ có những chính sách mạnh bạo hơn nếu cần.