Nga chính thức cắt nguồn cung khí đốt của Ukraine

Quyết định này đang đe doạ làm gián đoạn nguồn cung khí đốt cho châu Âu lần thứ ba chỉ trong một thập kỷ.

Ukraine đã tham gia cuộc đàm phán với hy vọng có thể vượt qua sự thiếu hụt năng lượng trong thời gian ngắn sắp tới. Kết thúc này đang làm trầm trọng thêm vấn đề của các nhà lãnh đạo thân phương Tây mới của Ukraine khi họ đang phải đối đầu với một cuộc nổi dậy kéo dài hơn hai tháng qua ở miền đông đất nước.

Kiev còn bị tổn thương một lần nữa khi lực lượng ly khai thân Nga đã chiếm giữ được toà nhà ngân hàng trung ương ở Donest trong một nỗ lực để giành quyền kiểm soát tài sản.

Hãng khí đốt khổng lồ Gazprom của Nga cho biết họ đã chuyển hợp đồng với Ukraine vào một hệ thống thanh toán trước lúc 6h giờ GMT (13h Việt Nam). Động thái này ngay lập tức có tác động làm tạm ngừng mọi lô hàng bởi Kiev đã không thể thanh toán trước các hợp đồng cho Moscow.

“Chúng tôi được thông báo về việc giảm lượng khí đốt giao cho Ukraine xuống bằng không, chỉ trừ lại khối lượng khí đốt quá cảnh tới các quốc gia châu Âu”, Bộ trưởng Năng lượng Ukraine Yuriy Prodan nói trong một cuộc họp chính phủ.

Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk gọi việc tạm dừng cung cấp khí đốt này là "một giai đoạn xâm lược khác của Nga chống lại nhà nước Ucraine".

Gazprom đã thông báo với châu Âu về khả năng cung cấp khí đốt cho khu vực này sẽ bị gián đoạn. Ngoài ra, hãng này có thể kiện Ukraine ra toà án trọng tài ở Stockholm vì đã không thanh toán khoản nợ 4,5 tỷ USD.

Kiev cũng phản ứng lại bằng cách nộp một hồ sơ kiện Gazprom tới cùng một toàn án vì Nga đã buộc Ukraine phải trả một khoản tiền quá lớn để mua khí đốt.

Các nhà phân tích cho biết Ukraine đã có đủ khí lưu trữ để vượt qua mùa hè và châu Âu cũng sẽ không bị gián đoạn nguồn cung khí đốt cho đến khi mùa đông bắt đầu. “Ukraine có thể tự cung nguồn khí đốt trong mùa hè với lượng khí do chính họ sản xuất”, ngân hàng đầu tư VTB Capital Moscow cho biết.

Nga cung cấp lượng khí đốt đáp ứng ½ nhu cầu của Ukraine. Đường ống dẫn của Nga tới châu Âu thông qua Ukraine cung cấp khoảng 15% khí đốt cho khu vực này. Thực tế này đã thúc đẩy Uỷ viên năng lượng của EU, Guenther Oettinger, khẩn trương tham gia vào việc hoà giải giữa 2 quốc gia.

Ông Oettinger cho biết các vấn đề của châu Âu có lẽ sẽ chỉ bắt đầu khi Ukraine sử dụng hết lượng khí dự trữ. "Những tuần tiếp theo sẽ không phải là vấn đề, chúng tôi sẽ nhận được lượng khí chúng tôi cần”, ông Oettinger nói ở Viên, Áo.

Nhưng ông nói thêm rằng châu Âu "sẽ gặp vấn đề lớn khi mùa đông với thời tiết lạnh lẽo đến” nếu Ukraine cạn kiệt nguồn cung cấp lưu trữ.

Ủy ban châu Âu cho biết Oettinger đã đề nghị một thỏa thuận thỏa hiệp. Theo thoả hiệp này, Ukraine sẽ trả 385 USD cho mỗi 1.000 mét khối khí đốt, mức giá mà Tổng thống Nga Vladimir Putin đề xuất, vào mùa đông. Còn vào mùa hè, mức giá đề nghị là 300 USD hoặc “hơn kém vài đô la”.

"Phía Ukraine đã sẵn sàng chấp nhận đề nghị này, nhưng tại thời điểm này các đối tác Nga không đồng ý", Ủy ban châu Âu cho biết trong một tuyên bố.

Các cuộc tấn công của lực lượng dân quân ủng hộ Nga ở Donestsk đang đe doạ tước quyền kiểm soát tài chính khu vực công nghiệp quan trọng về kinh tế của Ukraine.

Donetsk và Lugansk đã tuyên bố độc lập trong một cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức hôm 11/5. Kiev từ chối công nhận cuộc trưng cầu này và chỉ trích đó là một trò hề do Nga dàn dựng.

Tổng thống Putin kêu gọi các nhà lãnh đạo mới của Ukraine lắng nghe các quan điểm được trình bày trong các cuộc trưng cầu dân ý, tuy nhiên, phía Nga cũng từ chối công nhận tính độc lập của hai khu vực này.

Chiến dịch leo thang của các lực lượng chính phủ Ukraine nhằm lấy lại quyền kiểm soát khu vực sinh sống của bảy triệu người hiện nay đã cướp đi sinh mạng của hơn 370 dân thường và binh lính chiến đấu trên cả hai mặt trận.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ thông tấn xã AFP. AFP là trung tâm tiếng Pháp lớn nhất và thông tấn xã lớn thứ ba trên thế giới sau AP và Reuters. Hiện AFP có văn phòng đại diện tại hầu hết các quốc gia trên thế giới.