Nên dừng, không tích nước tại thủy điện Sông Tranh 2

Đại biểu Ngô Văn Minh (đoàn Quảng Nam). Ảnh Xuân Hải.

Đại biểu Ngô Văn Minh (đoàn Quảng Nam) cho biết: Vừa qua tại phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã khẳng định thủy điện sông Tranh đã an toàn nhưng động đất vẫn tiếp tục xảy ra với độ rung chấn tới 4,7 độ richter và kèm theo 2 trận động đất với dư chấn yếu hơn trong ngày hôm qua (15/11). Ngau sau đó tôi cũng đã điện thoại ngay cho Bộ trưởng xây dựng Trịnh Đình Dũng và Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng. Ngay hôm nay 16/11, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã vào Quảng Nam để giải quyết vụ việc.

Việc động đất xảy ra thường xuyên có phải do việc xây dựng quá nhiều các nhà máy thủy điện?

Vấn đề này Chính phủ đã chỉ đạo và tỉnh Quảng Nam cũng đã tiến hành rà soát và loại bỏ mấy chục dự án thủy điện. Nhưng vấn đề mà tôi đã từng chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương là phải trồng lại rừng, tuy nhiên mới trồng được 3,7%, tương đương với 730 ha rừng, trong gần 230 nghìn ha rừng thì trách nhiệm này thuộc về ai. Theo tôi muốn xây dựng thủy điện phải đạt được 3 mục tiêu. Đó là góp phần cung điện cho quốc gia, điều tiết nước cho mùa lũ cấp nước cho mùa kiệt, góp phần  ổn định tình hình kinh tế cho địa phương nhất là đồng bào trong vùng dự án, nếu không đạt các mục tiêu đó phải tính sổ các thủy điện.

Vùng thủy điện đa phần là người nghèo bây giờ vốn đã khó khăn lại càng khó khăn hơn thì phải xem lại chủ trương chính sách của chúng ta có phù hợp không

Việc không thiết kế cửa xả đáy thì dường như chủ đầu tư không hướng đến mục tiêu điều tiết nguồn nước, ông có ý kiến gì về vấn đề này?

Vấn đề này nhiều nhà khoa học lý giải để tiết kiệm chi phí đầu tư. Cái này tôi chưa nghiên cứu, các nhà khoa học bảo không có cửa xả đáy, đập hồ không có cửa xả đáy thì đập bùn và khi nước mùa lũ có vấn đề gì cần phải xả thì như thế nào. Hiện nay mực nước chết là 140 m, tương đương với 200 triệu m3 nước nằm ở đó.

Ngay sau phiên chất vấn nhiều ý kiến khẳng định là đập thủy điện sông Tranh đã an toàn nhưng lại xuất hiện 3 trận động đất, vậy làm sao để an lòng dân, thưa ông?

Theo tôi nếu anh tuyên bố an toàn thì phải có biện pháp và trách nhiệm với những người dân đang ở khu vực đó. Trong đó có việc nhiều ngôi nhà của người dân bị lún nứt, đứt gãy do tích nước của thủy điện xảy ra động đất liên tục đó thì phải có phụ cấp, như phụ cấp độc hại cho bà con nhân dân vùng thủy điện.

Nói như vậy chứ phụ cấp bao nhiêu cũng không đủ vì động đất tác động đến tâm lý, sinh hoạt đời sống của người dân khiến họ ăn không ngon ngủ không yên. Hiện người dân đang rất bất an. Con tôi đang học lớp 12 ở nhà cháu cũng gọi điện thoại ra liên tục, rồi bạn bè ở Đà Nẵng cũng rất xôn xao vì dư chấn lan rộng ra tận đó. Theo tôi là cần dừng, không tích nước tại thủy điện sông Tranh 2, nhiều ý kiến cũng khẳng định, động đất kích thích do tích nước.                                                  

Đại biểu Phạm Trường Dân (đoàn Quảng Nam): Động đất khiến người dân không yên tâm

Đại biểu Phạm Trường Dân (đoàn Quảng Nam). Ảnh. Xuân Hải.

“Ngay buổi tối hôm qua 15/11, tôi cũng nhận được anh em ở quê gọi điện báo là xảy ra trận động đất 4,7 độ richter tại khu vực thủy điện sông Tranh, Quảng Nam. Điều này đã khiến người dân không yên tâm, hoang mang, hàng nghìn ngôi nhà trên địa bàn Quảng Nam đang bị nứt do động đất. Về điều này, Chính phủ cũng đã yêu cầu rà soát, kiểm tra, tính toán lại các ngôi nhà đã nứt do động đất để lên phương án bồi thường cho dân.

Tôi băn khoăn trước việc đập thủy điện sông Tranh không xả nước được do không có cửa xả, do đây là đập đầm lăn, hiện trong đập thủy điện đang chứa hơn 200 triệu m3 nước với cao trình hơn 140 m. Bây giờ muốn xả nước chỉ bằng cách khoan cắt bê tông thôi.

Dự án thủy điện sông Tranh do tính toán không kỹ trước khi thực hiện khiến người dân không yên tâm, lo sợ. Khi người dân không yên tâm nên không sản xuất được, điều đó đã  ảnh hưởng nhiều đến kinh tế. Tôi đề nghị phải tính toán đến vấn đề an dân trước khi triển khai các dự án về kinh tế, để tránh sự đã rồi như thủy điện sông Tranh, không chỉ thiệt hại về kinh tế mà còn thiệt hại về tinh thần cho người dân.

Bây giờ chỉ trông chờ vào cách giải quyết của Chính phủ, tuy nhiên theo tôi phải đặt sự an toàn của người dân lên hàng đầu”.

Đại biểu Đỗ Văn Đương (đoàn TP.HCM): Phải đảm bảo an toàn cho dân

Đại biểu Đỗ Văn Đương (đoàn TP. Hồ Chí Minh). Ảnh. Xuân Hải.

“Theo tôi thiên tai đã có dấu hiệu bất thường thì rất khó lường, ngay cả nước Nhật hiện đại như thế cũng không lường được về sóng thần. Nói chung  phải đảm bảo an toàn cho dân, hi sinh lợi ích trước mắt. Dừng và bỏ luôn thủy điện sông Tranh 2, 5000 tỉ đồng chứ 10.000 tỉ đồng cũng phải bỏ vì an toàn xã tắc. Không thể chờ ktế luận của các nhà khoa học nước ngoài được vì thiên tai không thể nào đoán trước được đâu. Trước hết phải đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân, đừng để xảy ra việc đã rồi”.