Năm Hữu nghị Việt Nam – Campuchia 2017: Kỷ niệm bằng các việc làm thiết thực

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Đình Quý. Ảnh: Thế giới và Việt Nam

Việt Nam và Campuchia là hai nước láng giềng gần gũi và có mối quan hệ truyền thống, gắn bó từ lâu đời. Hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 24 tháng 6 năm 1967. Năm 2017, Việt Nam và Campuchia đã tổ chức nhiều hoạt động trọng thể kỷ niệm 50 năm sự kiện có nghĩa hết sức quan trọng này. Lãnh đạo Cấp cao hai nước cũng đã nhất trí chọn năm 2017 là Năm Hữu nghị Việt Nam - Campuchia.

Tiếp tục đà phát triển của mối quan hệ láng giềng truyền thống cùng với sự chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Cấp cao hai nước, quan hệ Việt Nam - Campuchia đã không ngừng được củng cố và phát triển trên mọi lĩnh vực trong năm 2017.

Thành tựu nổi bật của năm 2017 là việc hai nước đã phối hợp tổ chức thành công hơn 70 hoạt động kỷ niệm có ý nghĩa từ cấp Trung ương đến địa phương, nhất là các hoạt động tại hai thủ đô Hà Nội và Phnôm Pênh và trao đổi khoảng gần 100 đoàn các cấp, trong đó phải kể đến chuyến thăm Campuchia cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (7/2017); chuyến thăm chính thức Campuchia, khánh thành Cầu hữu nghị Long Bình (An Giang) - Chrey Thom (Kandal), dự Diễn đàn kinh tế thế giới về ASEAN tại Phnôm Pênh của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc (4/2017); hành trình ký ức tìm đường lật đổ chế độ diệt chủng tại Bình Dương và Bình Phước của Thủ tướng Campuchia Samdech Techo Hun Sen (6/2017); chuyến thăm chính thức Việt Nam và tham dự Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao tại Hà Nội của Chủ tịch Quốc hội Campuchia Samdech Heng Samrin (6/2017)… 

Hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước với các cơ chế hợp tác thiết thực được thiết lập và thực hiện ngày càng hiệu quả. Tháng 3/2017, tại Phnôm Pênh, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã cùng Bộ trưởng Cao cấp, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia Prak Sokhonn đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 15 Ủy ban Hỗn hợp Việt Nam - Campuchia về hợp tác Kinh tế, Văn hóa, Khoa học kỹ thuật; và cùng Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Campuchia Samdech Sar Kheng đồng chủ trì Hội nghị Hợp tác và Phát triển các tỉnh biên giới Việt Nam - Campuchia lần thứ 9. 

Hợp tác hai nước trong lĩnh vực chính trị - an ninh - quốc phòng tiếp tục được củng cố và tăng cường. Nhân dịp Năm Hữu nghị 2017, hai nước đã phối hợp khánh thành 12 Đài Hữu nghị Việt Nam - Campuchia (trước đây gọi là Đài tưởng niệm quân tình nguyện Việt Nam hy sinh tại Campuchia) tại 11 tỉnh, thành ở Campuchia. Hai nước tiếp tục cam kết thực hiện chính sách không cho phép bất kỳ lực lượng thù địch nào sử dụng lãnh thổ của mình để đe doạ an ninh của nước kia và giải quyết những vấn đề nảy sinh giữa hai nước bằng các biện pháp hòa bình trên tinh thần hữu nghị và cùng có lợi.

Hai nước nhất trí tăng cường phối hợp nhằm duy trì ổn định an ninh, trật tự và an toàn xã hội ở mỗi nước; thực hiện hiệu quả các thỏa thuận hợp tác về an ninh - quốc phòng như: phòng, chống thiên tai, diễn tập chung về tìm kiếm, cứu nạn, tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện Việt Nam hy sinh tại Campuchia. Hai nước cũng hợp tác chặt chẽ trong công tác chống khủng bố, ngăn chặn tội phạm xuyên quốc gia, tình trạng vượt biên trái phép, buôn lậu và gian lận thương mại xuyên biên giới,... 

Trên cơ sở các Hiệp ước, Hiệp định và thỏa thuận của Lãnh đạo Cấp cao hai nước, các cơ quan chức năng, chính quyền và nhân dân địa phương biên giới hai bên đang phối hợp tích cực triển khai công tác phân giới cắm mốc trên đất liền. Đến nay, hai nước đã hoàn thành hơn 84% khối lượng công tác phân giới, cắm mốc và quyết tâm sớm hoàn thành công tác này nhằm xây dựng biên giới hai nước thành đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển bền vững. Lãnh đạo Cấp cao hai nước cũng cam kết tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho kiều dân hai nước sinh sống trên lãnh thổ của nhau, phù hợp với luật pháp mỗi nước. 

Hợp tác kinh tế giữa hai nước phát triển nhanh chóng và đạt được nhiều kết quả đáng mừng. Đến nay, Việt Nam có 196 dự án đầu tư sang Campuchia, với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 2,94 tỷ USD tập trung chủ yếu trong lĩnh vực nông lâm nghiệp, đưa Việt Nam nằm trong tốp 5 nước có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài nhiều nhất tại Campuchia. Đầu tư của Campuchia vào Việt Nam cũng tăng lên, đến nay đã có 18 dự án với tổng vốn đầu tư là 58,125 triệu USD. Kim ngạch thương mại hai nước năm 2017 đạt khoảng 3,8 tỷ USD, tăng 25% so với năm 2016 (trong đó Việt Nam xuất sang Campuchia đạt khoảng 2,8 tỷ USD). Hai bên đang phấn đấu để nâng kim ngạch song phương lên 5 tỷ USD trong những năm tới. Trong nhiều năm qua, Việt Nam luôn là một trong những nước có lượng khách du lịch lớn nhất tại Campuchia.

Trong 9 tháng đầu năm 2017, khách du lịch Việt Nam sang Campuchia đạt hơn 835.000 lượt người (đứng thứ hai sau Trung Quốc). Các hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam tại Campuchia được Samdech Techo Thủ tướng Hun Sen và các nhà lãnh đạo Campuchia đánh giá rất cao, đã đóng góp tích cực vào công tác an sinh xã hội và sự phát triển thịnh vượng của Vương quốc Campuchia. 

Hợp tác trong lĩnh vực giao thông - vận tải, đào tạo, văn hóa, y tế, viễn thông... cũng được quan tâm, đẩy mạnh. Việc hai nước khánh thành cây cầu biên giới Long Bình (An Giang) - Chrey Thom (Kandal) vào tháng 4/2017 và thông xe vận tải tại cặp cửa khẩu Lệ Thanh (Gia Lai) - Ô-da-đao (Rattanakiri) tháng 7/2017 không chỉ tạo điều kiện cho nhân dân hai nước trong hợp tác kinh tế - thương mại và đầu tư mà còn giúp đẩy mạnh các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao, du lịch giữa nhân dân hai nước, qua đó thắt chặt hơn nữa quan hệ hữu nghị giữa nhân dân hai nước và mang lại những lợi ích thiết thực cho nhân hai nước sinh sống ở khu vực biên giới. 

Hàng năm, Việt Nam cấp hàng trăm suất học bổng dài hạn cho sinh viên Campuchia sang học tại Việt Nam và Campuchia cũng giúp đào tạo sinh viên Việt Nam theo yêu cầu của bộ, ngành, địa phương Việt Nam… với mong muốn đây sẽ là những chủ nhân tương lai của mỗi dân tộc và sẽ là những cây cầu kết nối tình đoàn kết, hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa hai nước trong tương lai. Hai nước cũng thường xuyên tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, nhất là ở các địa phương giáp biên giới. Tuần Văn hóa Việt Nam tại Campuchia và Tuần Văn hóa Campuchia tại Việt Nam đã được hai bên phối hợp tổ chức trong năm 2017 nhằm chào mừng Năm Hữu nghị hai nước. 

Với tinh thần nhân đạo, Việt Nam thường xuyên tổ chức các đoàn bác sỹ tình nguyện sang khám chữa bệnh và cấp thuốc miễn phí cho nhân dân Campuchia; các bệnh nhân Campuchia khi sang khám và điều trị bệnh tại Việt Nam được hưởng mức lệ phí khám chữa bệnh như người Việt Nam. 
Người dân Campuchia từ thành thị đến nông thôn đều tin dùng mạng điện thoại Metfone (thuộc Tập đoàn Viễn thông Viettel tại Campuchia). Từ ngày 01/01/2017, các thuê bao thuộc hệ thống mạng di động Viettel có thể giao dịch với mạng Metfone tại Campuchia và ngược lại với mức giá như gọi trong nước mà không phải trả phí chuyển vùng quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân hai nước trong giao tiếp, trao đổi thông tin và gần gũi nhau hơn.  

Trong quá trình thực hiện chính sách đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ quốc tế, hai nước cũng đã phối hợp chặt chẽ với nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực như Tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam (CLV), Hợp tác bốn nước Campuchia - Lào - Mianma - Việt Nam (CLMV), Chiến lược Hợp tác kinh tế ba dòng sông A-da-oa-đi - Chao-phay-a - Mê Công (ACMECS), ASEAN, ASEM, Liên hợp quốc… góp phần nâng cao uy tín và vị thế của mỗi nước ở khu vực và trên thế giới.

Hoạt động ngoại giao nhân dân của hai nước diễn ra sôi động và phong phú cả về nội dung và hình thức, trong đó đáng chú ý có Đoàn đại biểu Hội đồng quốc gia Mặt trận Đoàn kết phát triển Tổ quốc Campuchia do Samdech Chủ tịch Heng Samrin dẫn đầu dự Hội nghị Chủ tịch Mặt trận ba nước Campuchia - Lào - Việt Nam tại Hà Nội (6/2017); Đoàn đại biểu cựu quân tình nguyện, cựu chuyên gia giúp Campuchia do Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia Vũ Mão dẫn đầu thăm Campuchia (7/2017); Đoàn Đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam do Chủ tịch Trần Thanh Mẫn dẫn đầu thăm Campuchia và dự Hội nghị xây dựng đường biên giới Việt Nam - Campuchia lần thứ 5 tại tỉnh Kampot, Campuchia (8/2017); Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã tổ chức chuyến xe hữu nghị thăm và giao lưu hữu nghị với phụ nữ Lào và Campuchia và tổ chức Diễn đàn Phụ nữ ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia (9/2017); Hội nghị Hợp tác thanh niên Việt Nam - Lào - Campuchia 2017 và Gặp gỡ thanh niên Việt Nam - Campuchia tại Thành phố Hồ Chí Minh (9/2017); Gặp gỡ hữu nghị và hợp tác nhân dân Việt Nam - Campuchia lần thứ 4 do Hội Hữu nghị Việt Nam - Campuchia tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh (10/2017)...  

Nhân dịp Năm Hữu nghị 2017, nhiều cơ quan, ban, ngành, đoàn thể của ta đã phát động cuộc thi tìm hiểu về “Lịch sử quan hệ Việt Nam-Campuchia”, tổ chức các hoạt động giao hữu thể thao hay các chương trình nghệ thuật, triển lãm ảnh về tình đoàn kết hữu nghị và hợp tác toàn diện Việt Nam - Campuchia,… Báo chí của ta và Campuchia cũng đăng nhiều bài viết tích cực về quan hệ hai nước. 

Có thể nói, nội dung các hoạt động kỷ niệm Năm Hữu nghị Việt Nam - Campuchia 2017 rất phong phú, đa dạng và thiết thực, nhiều hoạt động có điểm nhấn và có sức lan tỏa cao, góp phần tạo ra sự chuyển biến tích cực về nhận thức của nhân dân hai nước, đặc biệt là thế hệ trẻ về truyền thống đoàn kết, hữu nghị, hợp tác và giúp đỡ lẫn nhau giữa hai dân tộc và nhân dân hai nước. 

Nhìn lại những thành tựu đã đạt được trong Năm Hữu nghị Việt Nam -Campuchia 2017 và với sự chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Cấp cao hai nước, chúng ta có thể lạc quan tin tưởng rằng dù bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến chuyển như thế nào, hai dân tộc Việt Nam và Campuchia cũng sẽ tăng cường hơn nữa quan hệ đoàn kết, hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện, vun đắp hơn nữa cho mối quan hệ này phát triển tốt đẹp, bền vững muôn đời, vì lợi ích của nhân dân Campuchia và Việt Nam, xứng đáng với máu xương của biết bao thế hệ người Việt Nam và Campuchia đi trước. 

Kết thúc bài viết, tôi xin trích lời chúc của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trong diễn văn đọc tại Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Campuchia tháng 6/2017 tại Hà Nội, xin chúc tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Campuchia sẽ ‟như dòng nước sông Mê Công hùng vĩ mãi mãi không bao giờ khô cạn và mãi mãi là mạch nguồn của hòa bình và thịnh vượng cho hai dân tộc”.