Năm 2013: TP.HCM giảm chi ngân sách cho y tế?

Bệnh viện vẫn tiếp tục quá tải trong khi bệnh viện mới chưa xây xong - Ảnh IT

Giảm tỷ lệ nhưng tăng vốn thực

Đại biểu Huỳnh Công Hùng cho biết, theo báo cáo của ngành y tế TP, trong giai đoạn 2007-2009, ngân sách đầu tư cho y tế bình quân 15%/năm. Tuy nhiên, tỷ trọng này so với chi tiêu ngân sách thường xuyên của TP thì giảm xuống còn 10% vào năm 2012. Trong đó cơ cấu chi cho hệ thống y tế dự phòng hằng năm trung bình khoảng 25%, cao hơn bình quân cả nước nhưng chưa đạt 30% theo Nghị quyết của Quốc hội.

Ngoài ra, trong năm qua, các chỉ tiêu về xử lý 100% nước thải y tế, giảm tải bệnh viện đều chưa đạt được do thiếu vốn. Thậm chí nhiều bệnh viện có nguồn nước không đảm bảo được vệ sinh.

Riêng tất cả các dự án đầu tư trọng điểm của ngành y tế trong năm nay đều “án binh bất động”, từ Bệnh viện đa khoa Thủ Đức, Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Nhi TP và chuẩn bị tách Bệnh viện Ung Bướu…

“Cần có nguồn kinh phí lớn để các đơn vị y tế vay vốn kích cầu. Vừa rồi tổng kết lại thì TP có 56 dự án vay vốn kích cầu từ năm 2006 – 2011 với tổng vốn 4.000 tỷ đồng. Trong đó, hỗ trợ ngân sách là 2.000 tỷ đồng. Con số này không có gì đáng kể. Chưa kể, việc đào tạo nguồn nhân lực cũng chưa có chi phí. Nếu cứ sử dụng mức chi hạn hẹp cho y tế, đặc biệt là y tế dự phòng thì chắc chắn không thể đạt mục tiêu phòng bệnh hơn chữa bệnh”, đại biểu Hùng nói.

Theo bà Đào Thị Hương Lan, Giám đốc Sở Tài chính TP.HCM, chi ngân sách cho lĩnh vưc y tế năm 2010 chiếm 12,8% trong tổng chi thường xuyên, năm 2011 thì giảm còn 11,5%, năm 2012 còn 10,6%, và dự kiến 2013 cũng vào khoảng 10,6%. Tức tỷ trọng chi y tế thấp trong tổng chi thường xuyên nhưng không có nghĩa là vốn cho y tế đang giảm. Bởi tốc độ chi thường xuyên tăng cao hơn so với tốc độ chi cho y tế.  

Mặc khác, tuy rằng tỷ trọng thấp nhưng tính số vốn thực tế thì năm 2011 TP đã bố trí ngân sách cho lĩnh vực y tế tăng 93,8 tỷ đồng so dự toán năm 2010, năm 2012 tăng 357 tỷ đồng so dự toán 2011. Đặc biệt năm 2013, mặc dù chỉ chiếm tỷ trọng 10,6% trong tổng chi thường xuyên nhưng số vốn thực tế tăng tới 483 tỷ đồng so dự toán 2012.

Nguồn vốn cho y tế dự phòng cũng tăng theo từng năm. Phân bổ vốn cho y tế dự phòng của Bộ Tài chính là 76.283 đồng/người dân/năm nhưng TP đã phân bổ 275.000 đồng/người dân/năm vào năm 2010, tăng 3,6 lần so vốn phân bổ của Bộ Tài chính. Đến năm 2011, bố trí tăng 2,89 lần, năm 2012 tăng gấp 3 lần. Còn năm 2013, theo quyết định của Thủ tướng, vốn phân bổ cho y tế dự phòng là 106.500 đồng/người dân/năm nhưng TP dự kiến phân bổ là 367.594 đồng/người dân/năm, tăng gấp 3,48 lần. Như vậy vốn phân bổ cho y tế dự phòng của TP.HCM lúc nào cũng cao gấp 2 – 3 lần so với định mức của Bộ Tài chính.

Ngân sách chi cho y tế dự phòng trong tổng chi ngành y tế theo phản ánh của các đại biểu là chưa đạt 30%. Năm 2010 là 28%, năm 2011 là 26%, năm 2012 là 25% và dự kiến năm 2013 là 29%. Bà Lan cho biết: “Không có quy định nào bắt buộc ngân sách chi cho y tế dự phòng phải đạt 30% tổng chi ngân sách ngành y tế. Và chúng tôi luôn căn cứ theo quy định của các nghị quyết, thông tư hướng dẫn khi phân bổ ngân sách Nhà nước”.

Bà Lan còn cho biết thêm, ngân sách rất ưu tiên bố trí vốn cho y tế dự phòng theo nhu cầu của đơn vị.

Sẽ giảm chi ngân sách, tạo điều kiện cho xã hội hóa

Đầu tư phát triển lĩnh vực y tế nói riêng và phát triển kinh tế - xã hội nói chung sẽ theo hướng giảm chi ngân sách, tạo điều kiện huy động nguồn vốn từ xã hội.

Đại biểu Lâm Thiếu Quân: "Muốn thu hút người dân mua trái phiếu phải minh bạch thu chi ngân sách" Ảnh Duy Nguyên

Cụ thể, chi đầu tư phát triển 2012 là 22.000 tỷ đồng, so với chi đầu tư toàn xã hội là 219.000 tỷ đồng thì tỷ lệ là 1/10. Nhưng sang năm 2013, nguồn vốn chi đầu tư phát triển chỉ khoảng 13.000 tỷ đồng, so với vốn chi đầu tư toàn xã hội dự kiến chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 1/20.

“Chi đầu tư toàn xã hội sẽ theo định hướng giảm dần vốn chi từ ngân sách. Trước đây, tỷ lệ chi vốn ngân sách cho đầu tư phát triển là 15% trong tổng chi toàn xã hội. Nhưng càng ngày tỷ lệ này càng giảm do khuyến khích xã hội hóa, giảm dần đầu tư từ ngân sách nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả đầu tư”, bà Lan nói thêm.

TP.HCM sẽ huy động vốn tới đâu cân đối vốn chi tới đó, nên năm 2013, với nguồn cân đối từ thuế và các nguồn khác dự kiến là 13.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, tùy theo điều kiện thực tế mà huy động vốn, bổ sung cho nhu cầu chi đầu tư phát triển hạ tầng nên con số này sẽ tăng thêm. Như năm 2012, đã huy động từ các nguồn được thêm 3.000 tỷ đồng để chi cho đầu tư phát triển.

Theo đó, ngân sách chi cho y tế cũng sẽ giảm do có nhiều bệnh viện chuyển sang tự thu tự chi, cân đối được nguồn vốn.

Để huy động được nguồn vốn từ trong xã hội cho đầu tư phát triển y tế nói riêng, phát triển kinh tế - xã hội nói chung, đại biểu Lê Trương Hải Hiếu cho rằng, trên thế giới, trái phiếu Chính phủ huy động vốn cho các dự án đầu tư hạ tầng giao thông, công trình phúc lợi xã hội thu hút được người dân mặc dù lợi tức không cao nhưng có tính ổn định, an toàn.

“Để huy động nguồn vốn từ xã hội, TP nên học hỏi cách làm này. Thể hiện đầy đủ dự án gì, tổng vốn đầu tư bao nhiêu, lợi nhuận ra sao, cơ chế chuyển nhượng như thế nào… để thu hút nguồn lực từ dân”, đại biểu Hiếu nói.

Đại biểu Lâm Thiếu Quân cũng đồng tình khi cho rằng, người dân một khi đã đầu tư mua trái phiếu Chính phủ thì họ cần sự minh bạch trong hệ thống quản lý Nhà nước, cụ thể là thu chi ngân sách. Trong kỳ họp năm ngoái, HĐND TP có đề cập về vấn đề kết quả của kiểm toán Nhà nước đối với thu chi ngân sách TP như thế nào, nhưng vẫn chưa thấy báo cáo. "Trong thời gian tới, chúng ta nên mạnh dạn thuê hẳn một kiểm toán nước ngoài kiểm toán thu chi ngân sách của mình. Từ đó tính minh bạch, khả năng trả nợ vay trong nhân dân từ vốn ngân sách được nâng cao. Khi đó phát hành trái phiếu sẽ có giá trị cao hơn, số lượng người dân tham gia mua trái phiếu nhiều hơn và lãi suất thấp hơn”, đại biểu Quân nói.