Mỹ quyết không buông tha dù Iran đã tuân thủ thỏa thuận hạt nhân

Trong một bức thư gửi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan vào ngày 18/4, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cho biết Iran vẫn tuân thủ chặt chẽ nội dung trong Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA), thỏa thuận hạt nhân được Iran, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và EU ký kết năm 2015. Tuy nhiên Mỹ vẫn khẳng định Iran đang tài trợ khủng bố.

Mỹ vẫn một mực coi Iran là quốc gia tài trợ khủng bố.

Một trong những điều được nêu ra trong JCPOA đó là Bộ Ngoại giao Mỹ phải gửi báo cáo cho Quốc hội về mức độ tuân thủ các điều kiện thỏa thuận của Iran. Đây là lần đầu tiên báo cáo này được soạn thảo dưới thời Tổng thống Donald Trump.

“Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã thông báo với Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Paul Ryan rằng Iran vẫn tiếp tục tuân theo những cam kết trong Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện”, ông Tillerson phát biểu.

“Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu một quá trình đánh giá do các cơ quan chính phủ thực hiện và giám sát bởi Hội đồng An ninh Quốc gia. Việc này nhằm xác định việc dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với Iran theo nội dung của JCPOA có mang lại lợi ích an ninh đối với Hoa Kỳ hay không”, Ngoại trưởng Mỹ nói thêm.

Ông Tillerson không nói rõ quá trình này sẽ kéo dài bao lâu, song ông cho biết chính quyền Tổng thống Trump mong đợi được hợp tác với Quốc hội Mỹ về vấn đề này.

Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống của mình, ông Trump đã gọi thỏa thuận hạt nhân với Iran là “thỏa thuận tệ hại nhất từ trước tới nay” và khiến nhiều người cho rằng ông sẽ hủy bỏ thỏa thuận JCPOA sau khi nhậm chức.

Thỏa thuận lịch sử đã được Iran và các cường quốc trên thế giới có mục đích nhằm giới hạn chương trinh hạt nhân của Tehran. Đổi lại, lệnh cấm vận dầu mỏ và tài chính đối với quốc gia này được dỡ bỏ.

Iran phủ nhận phát triển vũ khí hạt nhân, mặc dù các chuyên gia hạt nhân đã cảnh báo rằng nếu Mỹ vi phạm nội dung của thỏa thuận này, Iran cũng có quyền rút lại cam kết hạn chế phát triển hạt nhân của mình.

Những điều kiện mà Iran phải tuân thủ bao gồm giảm 2/3 số lượng máy ly tâm điều chế hạt nhân hiện có, giới hạn năng suất làm giàu uranium ở mức mà Iran không thể dùng để chế tạo vũ khí, giảm bớt số giàu uranium mà Iran đang có xuống từ 10.000kg xuống còn 300kg trong vòng 15 năm và cho phép cộng đồng quốc tế giám sát chặt chẽ mức độ tuân thủ của Iran.

Tuần trước Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đã cáo buộc Iran tiếp tục tài trợ khủng bố và đang hỗ trợ cho các tổ chức phiến quân ở nước ngoài. Từ lâu Mỹ đã cáo buộc Iran là quốc gia tài trợ khủng bố lớn nhất thế giới và rằng Tehran ủng hộ xung đột xảy ra tại Syria, Iraq và Yemen và hậu thuẫn cho các tổ chức như Hezbollah tại Lebanon.