Mỹ muốn biến Syria thành tiền đồn ở Trung Đông?

Khung cảnh thủ đô Damascus (Syria).

Sputnik: Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố rằng chiến dịch của họ là phù hợp với quyền tự vệ và nằm trong phạm vi của luật pháp quốc tế. Ông có đồng ý với điều này hay không?

Giáo sư Bora Bayraktar: Đương nhiên tôi đồng ý bởi vì, tại thành phố Istanbul nơi tôi sống đã xảy ra nhiều vụ tấn công khủng bố vào năm 2016. Ai cũng biết rằng chính PKK (Đảng Lao động Kurdistan, một đoàn thể bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là tổ chức khủng bố) đã đứng đằng sau các vụ tấn công này. Thổ Nhĩ Kỳ cần phải bảo vệ vùng biên giới của mình, chúng tôi cũng không nhận được sự ủng hộ nào từ các đồng minh của mình. Đây là vấn đề lớn và chúng tôi phải tự giải quyết. Trong khi đó, Afrin là một trong những căn cứ của PKK, vì vậy theo quan điểm của Thổ Nhĩ Kỳ họ đang gặp nguy hiểm.

Sputnik: Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đã có mối quan hệ rất căng thẳng trong những năm gần đây. Điều này có ảnh hưởng thế nào đối với tình hình hiện tại?

Giáo sư Bayraktar: Trong thập niên gần đây, Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ không có tiếng nói chung về bất kỳ vấn đề lớn nào. Tình hình ở Iraq, vấn đề người Kurd, âm mưu đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ - chính quyền Ankara tin rằng kẻ chủ mưu vụ việc này đang sống ở Mỹ và có quan hệ mật thiết với tình báo Mỹ, ngoài ra còn cả vấn đề Jerusalem, Syria v.v… Chúng ta có thể thấy rằng Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đều không có cùng chính kiến, thậm chí có thể nói cả hai là kình địch của nhau. Thế nhưng, Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đều thuộc NATO, Thổ Nhĩ Kỳ đã là một phần trong tổ chức an ninh phương Tây trong nhiều thập kỷ.

Tại Syria, Thổ Nhĩ Kỳ đang nỗ lực để bảo vệ chủ quyền của Syria bên cạnh việc bảo vệ vùng biên giới, trong khi cá nhân tôi nhận thấy rằng Mỹ đang muốn thiết lập một tiến đồn quân sự ở phía Đông sông Euphrates. Họ muốn thành lập một tiểu vương quốc để có thể tận dụng làm bàn đạp cho các hoạt động quân sự ở Trung Đông nhằm đối phó với Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, Syria và Iraq. Giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đang có những bất đồng và chúng sẽ càng trở nên trầm trọng hơn nếu Mỹ tiếp tục hậu thuẫn cho các lực lượng  người Kurd mà Thổ Nhĩ Kỳ coi là tổ chức khủng bố.

Sputnik: Làm sao để có thể giải quyết căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ và Nga tại Syria?

Giáo sư Bayraktar: Đây là một điều rất khó khăn. Tôi cho rằng vào lúc này vì lý do chiến lược, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đang xích lại gần nhau vì họ đều coi Mỹ là một hiểm họa, đặc biệt là khi các nước như Syria và Iraq đang gặp khó khăn trong việc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ.

Sputnik: Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói rằng Mỹ không có ý định bảo vệ chủ quyền lãnh thổ Syria. Ông nghĩ sao về phát biểu này?

Giáo sư Bayraktar: Tôi hoàn toàn đồng tình với ông Lavrov bởi vì Mỹ đã tuyên bố sẽ thành lập một lực lượng gồm 30.000 quân để bảo vệ lãnh thổ Syria, hành động này đã vi phạm chủ quyền của Syria. Như tôi đã nói, họ đang muốn thành lập tiền đồn tại Syria. Mặc dù Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson và mọt phát ngôn viên Lầu Năm Góc đã phủ nhận thông tin trên, song nếu nhìn vào hành động của họ chúng ta thấy Mỹ muốn cắt một phần lãnh thổ Syria cho riêng mình. Đó là điều không thể chấp nhận được.