Mỹ chi 5,6 tỷ USD mua 74 chiếc chiến đấu cơ F-35

Theo Washington Post, hợp đồng này được xem là dấu ấn của tiến trình mua sắm “hàng loạt máy bay” mà Văn phòng Chương trình hợp tác của Bộ Quốc phòng Mỹ và nhà sản xuất quốc phòng Lockheed Martin đang đàm phán.

Phát ngôn viên của Văn phòng hợp tác chung Joe Della Vedova cho biết, số máy bay này bao gồm cả 50 chiếc bán cho các chính phủ nước ngoài, nâng tổng số máy bay sẽ được bán đợt này lên 141 chiếc.

Trong một tuyên bố của mình, Lockheed Martin cho biết: “Chúng tôi đánh giá cao các hoạt động của Văn phòng hợp tác chung trong việc đảm bảo cung cấp chiến đấu cơ F-35 cho các bạn hàng của chúng tôi”.

Điều vướng mắc còn lại là giá cho từng chiếc máy bay. Tranh cãi về giá cả từng khiến chương trình bị ngưng trệ trong quá khứ. Văn phòng hợp tác chung F-35 từng đơn phương áp đặt giá cho 9 lô máy bay sau hơn một năm đàm phán.

F-35 là chiếc chiến đấu cơ thế hệ tiếp theo sẽ thay thế cho F-16 – hiện là chiếc chiến đấu cơ tiên tiến nhất trong quân ngũ của quân đội Mỹ và đồng minh. Nó có thể cất và hạ cánh thẳng đứng và có thể mang theo bom.

Đây cũng là chương trình quân sự đắt đỏ nhất trong lịch sử của Lầu Năm Góc, chiếm 1/4 doanh thu hàng năm của Lockheed Martin. Công ty này cũng bị nhận nhiều chỉ trích nhất trong vai trò là một nhà thầu quân sự hàng đầu cho chương trình. Sự chậm trễ liên tục của chương trình cộng với mức độ đội chi phí khổng lồ đã biến F-35 trở thành chiếc máy bay “nuốt cả Lầu Năm Góc” trong một số tấm áp phích chỉ trích sự lãng phí của quân đội Mỹ.

Ông Donald Trump khi tham gia tranh cử Tổng thống Mỹ từng than phiền trên Twitter cá nhân của mình rằng, F-35 nên được thay thế bởi chiếc chiến đấu cơ F-18 Super Hornet rẻ hơn của hãng Boeing. Lầu Năm Góc đã ra lệnh xem xét cân nhắc giữa lợi thế của hai loại máy bay này.   

Lầu Năm Góc và Lockheed Martin sau đó đồng ý bán lô thứ 10 gồm 90 chiếc máy bay với giá 85 triệu USD/chiếc, một mức giá tương đương với giá mà Lầu Năm Góc đã lên kế hoạch trước khi ông Trump nhậm chức. Tuyên bố của Văn phòng hợp tác chung cho biết, giá của lô thứ 11 có thể sẽ thấp hơn mức giá nói trên.

Những người ủng hộ chương trình mô tả hợp đồng mới như là một dấu hiệu cho thấy chương trình đã vượt qua sai lầm và sự trì trệ của quá khứ. Các chuyên gia trong ngành cho rằng sự tăng tốc này có dấu ấn của chính truyền Tổng thống Donald Trump. Loren Thompson, chuyên gia quân sự ở Viện Lexington, Mỹ nhận định: “Chương trình có vẻ đã đi nhanh hơn so với thời ông Obama”.