Mỹ ban bố lệnh trừng phạt, Trung Quốc – Iran vẫn ký hiệp ước 25 năm

Truyền thông Iran cho hay trong khuôn khổ chuyến thăm của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tới Iran bắt đầu từ ngày 26/3, hai nước sẽ chứng kiến hoạt động ký kết thỏa thuận hợp tác có thời hạn 25 năm. Việc ký kết thỏa thuận giữa 2 nước được thực hiện khi mà cả Trung Quốc và Iran đều đang phải hứng chịu loạt lệnh trừng phạt từ Mỹ.

Ông Vương  là quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc thực hiện chuyến thăm chính thức tới Iran kể từ sau chuyến đi của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào năm 2016.

Chi tiết về nội dung trong thỏa thuận hợp tác 25 năm giữa Trung Quốc và Iran chưa được công bố, nhưng nhiều khả năng sẽ bao gồm khoản đầu tư của Trung Quốc vào ngành năng lượng và cơ sở hạ tầng của Iran.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc và Iran gặp mặt ở Bắc Kinh hồi năm 2019. (Ảnh: Reuters)

Trước đó, vào năm 2016, Trung Quốc, quốc gia là đối tác thương mại lớn nhất và đồng minh lâu đời của Iran, đã đồng thuận tăng cường hoạt động thương mại song phương lên gấp 10 lần và đạt 600 tỉ USD trong vòng 10 năm tới.

“Lễ ký kết chương trình hợp tác toàn diện giữa Iran và Trung Quốc do Bộ trưởng Ngoại giao hai nước thực hiện nằm trong khuôn khổ chuyến thăm 2 ngày của ông Vương”, hãng thông tấn nhà nước Iran (IRNA) đưa tin.

“Thỏa thuận là bản lộ trình hoàn thiện cùng với các điều khoản về chính trị và kinh tế liên quan tới mối quan hệ hợp tác vận tải, kinh tế và thương mại, đồng thời có sự tập trung lớn cho lĩnh vực tư nhân giữa hai nước”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh nói.

Trước đó, hôm 25/3, Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố Bắc Kinh sẽ có những nỗ lực nhằm bảo vệ thỏa thuận hạt nhân Iran, cũng như đảm bảo các lợi ích chính đáng của mối quan hệ Trung Quốc - Iran.

Tuyên bố trên được Trung Quốc đưa ra sau khi Reuters đưa tin Iran đã “gián tiếp” vận chuyển số lượng kỷ lục dầu mỏ vào Trung Quốc trong những tháng gần đây khi giả danh là nguồn cung cấp từ các quốc gia khác. Trong khi đó, dữ liệu của cơ quan hải quan Trung Quốc công bố không có bất cứ thùng dầu nào của Iran được nhập khẩu vào nước này trong 2 tháng đầu năm nay.

Iran hiện vẫn giữ quan điểm cứng rắn đối với Mỹ và các nước châu Âu liên quan tới việc quay trở lại thi hành thỏa thuận hạt nhân lịch sử từng ký kết vào năm 2015 mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA). Thỏa thuận này được Iran ký kết với các cường quốc hạt nhân gồm Mỹ, Anh, Nga, Pháp và Đức, Trung Quốc vào năm 2015. Tuy nhiên, cựu Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ ra khỏi JCPOA vào năm 2018, đồng thời quay trở lại áp đặt các lệnh trừng phạt với Iran.

Trong khi đó, Tổng thống Biden cho biết Mỹ sẽ quay trở lại thỏa thuận hạt nhân với Iran, nếu như Tehran tái thi hành những cam kết trong thỏa thuận. Song Iran cho rằng, Mỹ mới là bên đầu tiên cần phải xóa bỏ các lệnh trừng phạt.

Minh Thu (lược dịch)