Mọi góp ý đều phải được xem xét

Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP, Trưởng ban Chỉ đạo tổ chức lấy ý kiến nhân dân TP.HCM về dự thảo sửa đổi Hiến pháp (HP) 1992, nhấn mạnh như trên tại hội nghị triển khai kế hoạch tổ chức lấy ý kiến nhân dân về dự thảo sửa đổi HP đến các sở, ngành, đoàn thể, cơ quan thông tấn báo chí trên địa bàn TP sáng 11-1.

Bước phát triển lớn về chủ quyền nhân dân

Trình bày với hội nghị những điểm mới của dự thảo sửa đổi HP 1992, PGS-TS Hoàng Thế Liên - Thứ trưởng Bộ Tư pháp cho biết dự thảo có 11 chương, 124 điều. So với HP 1992, giảm một chương, 23 điều, giữ nguyên 14 điều, sửa đổi, bổ sung 99 điều và bổ sung 11 điều mới.

“HP 1992 ban hành cách đây 20 năm, lúc ấy chúng ta mới có khoảng 90 văn bản luật, pháp lệnh. Vì thế nhiều nội dung thuộc tầm của luật cũng được quy định vào HP nên HP rất dài. Còn bây giờ, với hệ thống pháp luật khá đầy đủ gồm hơn 300 văn bản luật, pháp lệnh, HP có điều kiện quay về vị trí luật cơ bản, chỉ quy định những vấn đề cốt lõi nhất” - ông Liên lý giải.

Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm nhấn mạnh cần phát huy dân chủ trong việc lấy ý kiến nhân dân về dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992. Ảnh: BM

Đi vào cụ thể, ông Liên cho biết Chương I - Chế độ chính trị có nhiều nội dung mới quan trọng như bổ sung nội dung nhà nước ta là nhà nước dân chủ ngay tại Điều 1. Tại Điều 2 khi quy định về nguyên tắc tổ chức quyền lực nhà nước cũng đã bổ sung nguyên tắc kiểm soát quyền lực. “HP 1992 quy định tất cả quyền lực nhà nước đều thuộc về nhân dân và nhân dân sử dụng quyền lực ấy thông qua cơ quan đại diện là QH và HĐND. Quy định như vậy đúng nhưng chưa đủ. Do vậy, dự thảo sửa đổi lần này đã bổ sung nội dung “nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng các hình thức dân chủ trực tiếp” và dân chủ gián tiếp thông qua không chỉ QH, HĐND mà còn thông qua các cơ quan nhà nước khác nữa. Đây là bước phát triển rất lớn” - ông Liên nói.

Cũng theo ông Liên, điểm đổi mới rất lớn của dự thảo lần này là tôn trọng quyền con người (đưa lên Chương II), minh định rõ quyền con người - chủ thể là “mọi người” - phân biệt với quyền công dân - chủ thể là “công dân”. Từ quan điểm tôn trọng quyền con người, dự thảo đã bổ sung nhiều quyền mới như quyền sống (Điều 21), quyền hiến mô, tạng, hiến xác (Điều 22), quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình (Điều 23), quyền được sống trong môi trường trong lành (Điều 46)… Ông Liên cho biết thêm, trước đây chúng ta nhận thức HP như một tuyên ngôn chính trị nên có nhiều quy định về quyền bị “treo” hoặc để đó từ từ thực hiện. Còn bây giờ, đã là quyền hiến định thì Nhà nước có trách nhiệm đảm bảo thực hiện bằng cách quy định trong luật “theo luật định” chứ không phải quy định “theo quy định của pháp luật” chung chung như trước. Các quyền ấy cũng chỉ có thể bị hạn chế, giới hạn trong một số ít trường hợp mà thôi…

Báo chí phải chủ động, bản lĩnh

Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lấy ý kiến nhân dân trong sửa đổi HP lần này, Thứ trưởng Hoàng Thế Liên nói: “Đây là văn kiện chính trị pháp lý quan trọng thể hiện chủ quyền nhân dân, là nhân tố bảo đảm sự ổn định chính trị, thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội. Sửa đổi HP là sự kiện chính trị trọng đại của một quốc gia. Với tầm quan trọng đó, bắt buộc phải theo trình tự, thủ tục đặc biệt được hiến định nhằm phát huy quyền làm chủ, thể hiện ý chí, nguyện vọng của toàn dân”.

Theo bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP, Trưởng ban Chỉ đạo, để việc lấy ý kiến nhân dân góp ý HP đạt hiệu quả thực chất, đúng trọng tâm thì phải làm tốt công tác phổ biến nội dung HP một cách sâu rộng, làm sao để mọi người dân hiểu rõ nội dung, mục đích sửa đổi, nhận thức trách nhiệm công dân để tham gia đóng góp trí tuệ, tâm huyết. Các cơ quan thông tấn cần tham gia một cách chủ động, thể hiện bản lĩnh chính trị và trách nhiệm xã hội trong đợt sinh hoạt chính trị đặc biệt này thông qua việc tuyên truyền nội dung dự thảo, mở các chuyên trang, chuyên mục đăng tải các ý kiến góp ý, thảo luận…

“TP ta rất đông với 9-10 triệu dân. Chúng ta phải làm sao không để bất cứ người dân nào của TP không biết Đảng, Nhà nước ta đang lấy ý kiến nhân dân về dự thảo sửa đổi HP, cũng không để bất cứ ý kiến đóng góp nào của nhân dân không được tổng hợp, xem xét một cách nghiêm túc, trân trọng” - bà Tâm nhấn mạnh.