Máu các nhà báo nhuộm đỏ năm 2011

Con số trên được tổ chức Phóng viên Không Biên Giới (RSF) đặt trụ sở tại Paris đưa ra trong một buổi tổng kết hôm thứ Năm vừa qua. Theo đó, hầu hết các trường hợp phóng viên bị sát hại là khi đưa tin về cuộc Cách mạng ở các nước Ả-rập mà thế giới biết đến với cái tên Mùa xuân Ả-rập, khi trực tiếp điều tra về các băng đảng ma túy ở Mexico, hay những bất ổn chính trị tại Pakistan.

Cụ thể, 10 nhà báo đã thiệt mạng ở Pakistan, trong đó hầu hết là bị sát hại, khiến quốc gia này trở thành nơi nguy hiểm nhất đối với các nhà báo trong hai năm liên tiếp. Các cuộc biểu tình ở Trung Đông và Bắc Phi cũng đã cướp đi sinh mạng của 20 phóng viên, tăng gấp hai lần so với các năm trước. 20 nhà báo khác trở thành nạn nhân của các băng đảng ma túy ở châu Mỹ latin trong bối cảnh tội phạm và bạo lực tràn lan.

Phóng viên bị tấn công khi đưa tin biểu tình.

Ngoài ra, 1.044 phóng viên đã bị bắt giữ trái phép trong năm nay, tăng gấp đôi so với con số được báo cáo năm 2010. Phần lớn các phóng viên bị bắt khi đưa tin về các cuộc biểu tình ở Ả-rập cũng như tại Hi Lạp, Belarus, Uganda, Chile và Mỹ. Trong khi đó, Iran, Trung Quốc và Eritrea được xem là nơi nhiều phóng viên bị bắt giữ nhất, nhưng không thể xác định được con số chính xác đang bị giam giữ.

Đại diện RSF cho biết: “Trong năm 2011, từ quảng trường Tahrir ở thủ đô Cairo, Ai Cập tới tỉnh Khuzdar ở phía tây nam Pakistan, rồi từ Mongadishu tới các thành phố của Philippines vào những thời điểm bất ổn chính trị, mối nguy đối với các nhà báo được xác định là lớn hơn bao giờ hết.”

Ngoài ra, RSF cũng đã nêu ra 10 địa điểm được đánh giá là nguy hiểm đối với các nhà báo, trong đó có Abidjan, thủ đô tài chính của Bờ Biển Ngà, với hai phóng viên thiệt mạng vì bạo lực bầu cử. Các khu vực khác như Deraa, Homs và thủ đô Damascus của Syria, quảng trường Change ở thủ đô Sanaa của Yemen và Libya cũng là những địa danh nằm trong danh sách của RSF.

Cá biệt có nhiều trường hợp phóng viên nữ bị lạm dụng và cưỡng hiếp khi đến hiện trường đưa tin về biểu tình. Theo đó, Caroline Sinz, một nữ phóng viên kênh truyền hình France 3 của Pháp đã bị một nhóm thanh niên tấn công, lột quần áo và lạm dụng ở ngay giữa thủ đô Cairo, Ai Cập. Đáng buồn, cô không phải là phóng viên nữ duy nhất bị xâm hại khi đến đưa tin tại hiện trường. Trước đó, một nữ phóng viên người Mỹ gốc Ai Cập tên là Mona Eltahawy cho biết cũng bị xâm hại ngay tại Cairo, nhưng do cảnh sát thực hiện.

Năm ngoái, 57 nhà báo đã thiệt mạng trong lúc tác nghiệp trên toàn thế giới. Trong khi đó, năm 2007 được ghi nhận là năm đẫm máu nhất của các phóng viên quốc tế, khi 87 người bị sát hại chủ yếu tại Iraq. Dù được bảo vệ nhưng việc đưa tin tại những khu vực bất ổn vẫn là điều hết sức nguy hiểm. Đây là công việc thực sự cần sự dũng cảm và lòng yêu nghề, cùng tinh thần trách nhiệm cao của những người cầm bút.

Trịnh Duy