Liên minh Nga - Trung bước vào ‘thời kỳ chín muồi’

Trong bối cảnh Tổng thống Trump đang khuấy động cuộc chiến thương mại chống lại Trung Quốc, tăng cường các biện pháp trừng phạt chống Nga liên quan vấn đề Ukraine, Nga-Trung Quốc đang bị đẩy về cùng một phía, có xu hướng ngày càng “bền chặt hơn”.

Theo Asia Times, tuyên bố chung của hai nước thường dành cho một số sự kiện cụ thể. Tuy nhiên, trong một số trường hợp ngoại lệ, tuyên bố chung cũng áp dụng cho các cường quốc có truyền thống ngoại giao lâu đời và đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử. Theo đó, tuyên bố chung sau chuyến thăm Moscow của Ủy viên Quốc vụ viện, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, diễn ra trong hai ngày 10-11/9, thuộc loại này.

Chuyến thăm của ông Vương tới Moscow diễn ra trong khuôn khổ cuộc họp của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải ở cấp ngoại trưởng. Cuộc gặp song phương của ông Vương với Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov diễn ra vào ngày 11/9 khi kết thúc chuyến thăm, nhưng trên quan điểm an ninh quốc tế và trật tự thế giới đây là một sự kiện mang tính bước ngoặt trong tiến trình của hiệp định Nga-Trung.

Nga-Trung ngày càng “xích lại gần nhau”. (Ảnh: Bộ Ngoại giao Nga)

Theo các chuyên gia, tài liệu được chuẩn bị sau chuyến thăm của ông Vương, thu hút sự chú ý đến các lĩnh vực quan trọng của quan hệ đối tác Nga-Trung, đến lợi ích chung của hai cường quốc, cũng như bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang thay đổi liên tục trong tình hình quốc tế hiện nay.

“Tuyên bố chung này trên tinh thần tuyên bố của Nga-Trung về tình hình quốc tế hiện nay và các vấn đề then chốt, đặc biệt là ổn định chính trị toàn cầu và sự phục hồi của kinh tế thế giới”, Asia Times viết.

Theo Asia Times, đây là kiểu tuyên bố mà chúng tôi thường đưa ra với các đồng minh thân cận của mình. Nó chỉ ra cách tiếp cận của một giai đoạn mới về chất trong quan hệ đối tác toàn diện và hợp tác chiến lược giữa Nga-Trung Quốc, vốn đã đưa quan hệ song phương lên mức cao nhất trong lịch sử. Đương nhiên, tuyên bố chung Nga-Trung ngày 11/9 là một tài liệu được nhất trí giữa hai nước, công khai về quan hệ song phương, không chỉ phản ánh tư tưởng chính trị của hai nước mà còn phản ánh “tầm nhìn chung”, cũng như các khuyến nghị để cùng tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề chung.

Asia Times cho rằng, tuyên bố này về một thế giới “đang trải qua một giai đoạn biến đổi sâu sắc. Sự hỗn loạn ngày càng tăng. Đại dịch Covid-19 đã trở thành thách thức toàn cầu nghiêm trọng nhất trong thời bình”.

“Các lĩnh vực quan hệ đối tác chính được đề cập trong tuyên bố chung phản ánh mục tiêu chính sách đối ngoại Nga-Trung”, Asia Times cho biết.

Cụ thể, các lĩnh vực này, bao gồm một chiến dịch gây “phẫn nộ” do Anh - Mỹ phát động và ngay sau đó được một số quốc gia khác đón nhận (bao gồm cả Ấn Độ). Những nước tham gia nói rằng trách nhiệm gây ra đại dịch Covid-19 chỉ nên đặt cho Trung Quốc, nơi đại dịch bắt đầu. Và tất cả vì Trung Quốc đã không hoàn thành nghĩa vụ quốc tế và không chia sẻ thông tin chi tiết với cộng đồng thế giới biết về đại dịch.

Việc “chính trị hóa” đại dịch đã không tìm thấy phản ứng trong cộng đồng quốc tế ngay cả ở Mỹ. Nhưng Mỹ và các đồng minh Anglo-Saxon thân cận nhất đã sử dụng như đòn bẩy để gây sức ép vào Trung Quốc. Theo đó, văn kiện ngày 11/9 nhấn mạnh rằng Moscow hoàn toàn đứng về phía Bắc Kinh và kêu gọi chính quyền các quốc gia, tổ chức công, giới truyền thông và doanh nghiệp tăng cường tương tác cùng chống lại thông tin sai lệch, cũng như ngừng chính trị hóa chủ đề đại dịch. Đồng thời, tham gia nỗ lực của tất cả các bên để cùng nhau đánh bại sự lây nhiễm Covid-19, cùng nhau ứng phó với những thách thức và mối đe dọa khác nhau.

“Không nghi ngờ gì nữa Bắc Kinh vô cùng hài lòng với Moscow vào thời điểm này không chỉ vì tuyên bố chất lượng cao của thỏa thuận Nga-Trung mà còn báo hiệu sự đoàn kết vững chắc của Điện Kremlin về vấn đề rất nhức nhối đối với giới lãnh đạo Trung Quốc”, Asia Times nhận định.

Hai nước cùng nhấn mạnh vai trò điều phối của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong hợp tác quốc tế phòng chống dịch bệnh, chủ trương tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này, cũng như đẩy mạnh phát triển thuốc và vắc-xin.