Những 'sát thủ' đánh sập lá gan của bạn
TS.BS Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện Nhân dân 115 TP.HCM cho biết bệnh gan là kẻ giết người thầm lặng, bởi nó không có triệu chứng rõ ràng và nhiều bệnh nhân đến viện trong tình trạng đã muộn.
Thủ phạm hại gan
Gan là cơ quan có thể hoạt động bù trừ, những hư hại của lá gan dưới 25% có thể tự hồi phục.
Gan đảm nhiệm nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong hệ thống cơ quan của cơ thể. Nếu cơ quan này có bệnh thì sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe nặng nề. Nhưng nếu không lưu ý và để gan hư hại quá nhiều, khi đã tổn thương trên 50% mới có biểu hiện.
Những “sát thủ” quật ngã lá gan hiện nay theo bác sĩ Phượng ở nước ta chủ yếu do các nguyên nhân như:
Thứ nhất rượu bia. Nước ta có tỷ lệ sử dụng rượu bia cao của thế giới, nếu dùng nhiều thì gan sẽ tổn thương nhiều. Viêm gan do rượu, xơ gan, ung thư gan do rượu đứng hàng đầu trong các bệnh về gan ở nước ta.
Thứ hai, viêm gan virus, đặc biệt là viêm gan virus B. Điều không may mắn là viêm gan virus B lây qua đường từ mẹ sang con nhiều, do đó rất nhiều trẻ bị nhiễm ngay từ lúc sinh ra, và theo thời gian gan sẽ dần tổn thương và đến một giai đoạn nào đó, gan bị tổn thương đến mức viêm gan mạn, xơ gan và ung thư gan.
Những “sát thủ” đánh sập lá gan của bạn |
Ngoài ra, gan còn bị ảnh hưởng do tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu. Gan nhiễm mỡ không do rượu là do lối sống, làm việc, chế độ ăn, rối loạn về lipid, các bệnh lý rối loạn về chuyển hóa, đái tháo đường, béo phì, sử dụng thuốc….
Người bị viêm gan không phải nhìn bằng mắt thường có thể nhìn ra được mà người bệnh cần phải tầm soát bằng các xét nghiệm.
Người bệnh thường có các biến chứng như tắc mật gây vàng da, chán ăn. Tuy nhiên đợi đến khi có triệu chứng này thì bệnh đã trễ.
Sàng lọc sớm nhất
Bệnh viêm gan B thực sự nguy hiểm vì lây theo đường dọc từ mẹ sang con. Đến khi có triệu chứng thì bệnh đã muộn. Những người uống rượu, người bị rối loạn chuyển hóa đều có nguy cơ bị bệnh gan.
Hiện nay, các cơ quan, công ty thường cho nhân viên kiểm tra sức khỏe định kỳ. Việc kiểm tra định kỳ này có ý nghĩa: khảo sát toàn bộ những hoạt động cơ thể, chức năng cơ thể, đặc biệt là chức năng gan
Khi kiểm tra sức khỏe định kỳ, các xét nghiệm có kiểm tra men gan, test rối loạn mỡ máu, một số nơi còn có xét nghiệm viêm gan siêu vi, C, thử đường… Tuy nhiên, khi thăm khám bác sĩ sẽ nhờ các hỗ trợ cận lâm sàng vì vậy bác sĩ Phượng nhấn mạnh đừng đợi khi có triệu chứng mà nên chủ động sàng lọc bệnh lý ở gan.
Nếu phát hiện gan có tổn thương, các bác sĩ sẽ có tư vấn cụ thể với từng người. Tùy theo mức độ và nguyên nhân gây ra tổn thương và diễn tiến của nguyên nhân này bác sĩ sẽ có những chỉ định phù hợp.
Thứ nhất là lối sống. Đôi khi chúng ta phải thay đổi như: những người uống bia rượu cần ngưng bia rượu, những người sử dụng thuốc có ảnh hưởng gan phải có những thuốc hỗ trợ giảm bớt nguy hại do thuốc gây ra, những người bị viêm gan cần sử dụng thuốc đặc trị virus.
Thứ hai, cần có tiến trình ăn uống, dinh dưỡng, luyện tập, nghỉ ngơi để làm chậm diễn tiến bệnh. Có một số bệnh gan mạn tính không thể ngăn chặn được, nhưng có một số trường hợp có thể giúp bệnh ngưng tiến triển, hay diễn tiến chậm.
Để chăm sóc lá gan hàng ngày, bác sĩ Phượng cho biết không nên nạp quá nhiều hoặc lẫn lộn các chất vào cơ thể vì khiến gan làm việc quá tải. Khi gan làm việc quá tải sẽ suy yếu nhanh hơn. Không cần thải độc cho gan mà thay vì tìm cách thải độc, detox hãy dừng ngay việc đưa quá nhiều chất độc vào cơ thể.
Những người bị viêm gan virus mạn tính, viêm gan B, C phải thường xuyên kiểm tra định kỳ và được bác sĩ Gan mật tư vấn để đảm bảo hạn chế những tổn thương diễn tiến của bệnh gan.
Khánh Chi