Hà Tĩnh: Thu hồi hàng trăm lô đất TĐC DA Formosa sau những quyết định tranh cãi

Tuy nhiên, kết luận này đã gây ra phản ứng gay gắt từ phía người dân và chính quyền địa phương.

114 lô đất TĐC bị thu hồi sau Kết luận 66

Ngày 11/2/2015, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Kết luận số 66/KL-UBND do ông Lê Đình Sơn trên cương vị là Phó Chủ tịch tỉnh ký (nay là Bí thư Tỉnh ủy) về việc cấp đất TĐC và nghĩa trang cho các hộ dân di dời phục vụ Dự án Formosa.

Kết luận Thanh tra số 66 của UBND tỉnh Hà Tĩnh.

Kết luận số 66 này đã chỉ ra những sai phạm của UBND huyện Kỳ Anh (huyện cũ) trong việc cấp đất TĐC cho các hộ dân, buộc huyện Kỳ Anh phải thu hồi ngay 114 thửa đất cấp sai đối tượng.

Ngày 21/4/2015, UBND huyện Kỳ Anh đã có Công văn số 69/BC –UBND, báo cáo về việc triển khai thực hiện Kết luận 66.

Báo cáo nêu rõ, qua kiểm tra hồ sơ, có 72 thửa đã cấp CNQSDĐ, 41 thửa chưa cấp CNQSDĐ, 1 thửa chưa xác định vì không có tên trong sổ cấp GCN.

UBND huyện đã ban hành quyết định thu hồi 66/72 thửa có CNQSDĐ của 66 hộ. 6 thửa chưa thu hồi được vì các lý do chủ hộ đi miền Nam, sai họ, hoặc tên lót của chủ sử dụng...

Với 41 thửa chưa cấp CNQSDĐ, huyện giao UBND các xã Kỳ Thịnh, Kỳ Lợi, Kỳ Long, Kỳ Liên, Kỳ Phương ban hành thông báo thu hồi. 1 thửa chưa ban hành quyết định thu hồi vì đang xác minh lại chủ sử dụng và số thửa được cấp.

Huyện đã xây dựng dự thảo phương án truy thu kinh phí bồi thường, xây dựng hạ tầng TĐC đối với 57 hộ cấp đất không đúng đối tượng TĐC (một hộ đã tự nguyện trả đất). Đã đình chỉ sử dụng đất 7 hộ do hồ sơ TĐC chưa đảm bảo và yêu cầu hoàn chỉnh lại hồ sơ trình cấp trên phê duyệt.

110 thửa quy hoạch cấp đất ở nhưng đã cấp sử dụng mục đích khác, 4 thửa quy hoạch cấp đất giáo dục, tín ngưỡng đã cấp thành đất ở, huyện đang làm việc với BQL Khu kinh tế tỉnh để báo cáo xin ý kiến của UBND tỉnh.

Báo cáo kết quả thực hiện Kết luận 66 của UBND huyện Kỳ Anh (cũ).

Sau khi Kết luận 66 ban hành, UBND huyện Kỳ Anh tiến hành rà soát và ra quyết định thu hồi các lô đất TĐC được cho là cấp sai quy định, điều đó đã gây ra sự phản ứng của các hộ dân vì họ cho rằng lý do thu hồi chưa hợp lý.

"Nếu họ không giải quyết dứt điểm tôi sẽ kiện ra tòa án"

Trong số 114 trường hợp bị thu hồi đất cấp TĐC theo kết luận Thanh tra 66 của người dân các xã Kỳ Thịnh, Kỳ Thịnh, Lỳ Long, Kỳ Liên, Kỳ Nam, Kỳ Lợi, nhiều người đã không đồng tình với kết luận Thanh tra số 66 của tỉnh Hà Tĩnh cũng như các Quyết định thu hồi đất của UBND huyện Kỳ Anh (cũ).

Giấy CNQSDĐ 1260 m2 đất của bà Phan Thị Dốc đã nhường cho dự án Formosa để đổi lại 400 m2 đất TĐC nhưng sau đó bị thu hồi theo Kết luận 66 của UBND tỉnh.

Tiêu biểu nhất là trường hợp của bà Phan Thị Dốc (phường Kỳ Liên). Theo đơn trình bày của ông Nguyễn Văn Thâm - con trai, người đại diện hợp pháp cho bà Dốc, năm 2009, mẹ ông bị thu hồi diện tích theo CNQSDĐ là 1.260m2 để nhường mặt bằng phục vụ cho Dự án Formosa. Sau đó, bà được cấp một lô đất 400m2 tại Khu TĐC xã Kỳ Liên.

Tuy nhiên, đến ngày 7/4/2015, thì mẹ ông nhận được quyết định thu hồi diện tích đất TĐC số 4519/QĐ – UBND ngày 16/3/2015 của UBND huyện Kỳ Anh (cũ), với lý do cấp đất TĐC sai quy định khi thu hồi đất ở cũ phục vụ cho dự án Formosa không có nhà trên đất.

Từ đó đến nay, ông đã thay mẹ vác đơn đi khiếu nại khắp nơi từ huyện đến tỉnh nhiều lần, cho đến ngày mẹ ông mất nhưng vẫn không được giải quyết.

Theo ông Thâm, thời điểm thu hồi đất của các hộ gia đình cũng như việc lập dự án TĐC cho dự án Formosa, Ban quản lý KKT Vũng Áng và Hội đồng BT-GPMB-TĐC huyện Kỳ Anh thực hiện vào năm 2008, nhưng do tập đoàn Xuân Thành là nhà thầu thi công chậm tiến độ, nên HĐBT đã vận động nhân dân cho nợ đất TĐC đến tháng 5/2010 mới giao cho người dân.

Và thời điểm 2008, việc BT-GPMB-TĐC cho các dự án trên địa bàn Kỳ Anh được thực hiện theo Quyết định 29/2008 của UBND tỉnh Hà Tĩnh “về việc quy định chính sách đặc thù về bồi thường và hỗ trợ TĐC khi thu hồi đất để phục vụ cho dự án trọng điểm Khu kinh tế Vũng Áng”. Theo quyết định này thì mẹ ông và nhiều hộ gia đình khác đủ điều kiện để được cấp đất TĐC sau khi di dời nhường đất cho dự án.

Đối chiếu với các văn bản hiện hành, mẹ của ông bị thu hồi hết 100% đất ở có nguồn gốc sử dụng trước 18/12/1980, có hộ khẩu riêng từ năm 1978, không có nơi ở nào khác trên địa bàn (đang ở nhờ nhà con cháu thì không gọi là có nơi ở khác) và được cấp 400m2 đất TĐC là đúng. Biên bản giao đất cho mẹ ông là tháng 5/2010, nhưng thu hồi đất cho dự án là năm 2009, lý do mặt bằng TĐC chưa hoàn thiện nên HĐBT HT TĐC vận động nhân dân cho nợ đất đến 5/2010 mới giao, tháng 6/2011 mới cấp QSDĐ.

Nhưng Kết luận 66 của UBND tỉnh lại áp dụng vào Điều 30 của quyết định 07 là thêm tiêu chí phải có nhà ở trên đất, mới được cấp TĐC để thu hồi đất đã cấp cho mẹ ông là hoàn toàn không đúng vì thời điểm bàn giao mặt bằng cho dự án chưa có Quyết định số 07/2010 nên không thể áp dụng theo quyết định này.

GCNQSDĐ (sổ đỏ) của bà Dốc ở mảnh đất cũ đã nhường lại phục vụ DA Formosa.

“Vào năm 2007, khi bố tôi qua đời con cái đã lập gia đình ra ở riêng, vì thế tôi đã đón mẹ về chung sống với mình để tiện chăm sóc, phụng dưỡng. Riêng căn nhà của bố mẹ do xuống cấp chính quyền vận động không được xây dựng, cơi nới để phục vụ dự án nên nhà sập chỉ còn nền móng. Khi HĐBT tiến hành thẩm định, kiểm đếm vẫn còn hiện trạng nền móng nhà. Nếu chiếu theo các quy định về thu hồi, cấp đất TĐC thì việc mẹ tôi được cấp đất TĐC là hoàn toàn chính đáng, đúng đối tượng”, ông Thâm nói.

Hiện tại, mẹ ông đã mất, trước lúc mất tâm nguyện cuối cùng của bà là được Đảng, chính quyền xem xét để bà có một mảnh đất để con cháu có chỗ thờ tự tổ tiên bố mẹ, vì mảnh đất đất tổ tiên từ bao đời nay của ông cha, bà đã nhường cho dự án.

"Quyết định đã cào bằng các đối tượng"

Lúc còn sống, bà Phan Thị Dốc cũng đã khiếu nại rất nhiều lần đến các cấp thẩm quyền mong được xử lý thấu tình, hợp lý theo pháp luật, quy định để bà có đất xây nơi thờ tự cho tổ tiên, ông bà. Vì mảnh đất tổ tiên để lại hàng trăm năm nay đã nhường cho dự án, để được cấp một lô đất TĐC nhưng không hiểu sao lại thu hồi vì lý do cấp cho bà sai đối tượng. Sự chờ đợi, mong mỏi của bà đến khi nhắm mắt vẫn không được giải quyết.

Ông Thâm cho biết thêm: “Sau nhiều lần tôi và các hộ dân khác gửi đơn khiếu nại vì bị thu hồi đất theo Kết luận 66, ngày 16/5/2015, UBND tỉnh đã ban hành quy định tiếp công dân và chuyển đơn các hộ dân khiếu nại về UBND thị xã Kỳ Anh mà trực tiếp là Ban xử lý tồn đọng giải quyết.

Ngày 19/9/2015, ông Lê Trọng Bính, Phó Ban xử lý tồn đọng (trước đó là Bí thư huyện Kỳ Anh), cùng Phòng TNMT, Phòng thanh tra, UBND xã Kỳ Liên đã họp với các hộ bị thu hồi đất theo Kết luận 66.

Tại buổi họp, UBND xã Kỳ Liên đã đề nghị hủy quyết định thu hồi 4519/QĐ –UBND ngày 16/3/2015 của UBND huyện Kỳ Anh (cũ).

Tiếp đến, ngày 18/5/2016, trước ngày bầu cử Quốc hội, đoàn tiếp xúc cử tri với nhân dân xã Kỳ Liên do lãnh đạo Thanh tra tỉnh cùng với UBND thị xã Kỳ Anh, UBND phường Kỳ Liên đã cam kết sẽ giải quyết dứt điểm cho các hộ dân trong đó có mẹ tôi. Nhưng từ đó đến nay vẫn chưa được giải quyết. Nếu các ngành, các cấp không giải quyết, tôi sẽ khởi kiện lên Tòa án nhân dân tỉnh”.

Ông Thâm bên bàn thờ của mẹ, cho biết: “Bà chờ đợi để có một mảnh đất cho con cháu xây dựng chỗ thờ tự tổ tiên bố mẹ, vì mảnh đất tổ tiên từ bao đời nay của ông cha, bà đã nhường cho dự án"

Trao đổi với PV Infonet, ông Trần Xuân Hòa, Chủ tịch UBND phường Kỳ Liên, cho biết: “Ngoài trường hợp của cụ Dốc ở phường Kỳ Liên có 23 hộ bị thu hồi đất theo kết luận 66. Tuy nhiên, kết luận này đã không xem xét cụ thể, kỹ lưỡng và chính xác hơn cho từng gia đình. Ví dụ như cụ Dốc, gia đình cụ đã ở tại khu vực nhường đất cho dự án từ thời Pháp thuộc, có nhà cửa đàng hoàng.

Chỉ là sau này, chồng mất, già yếu nên bà chuyển lên ở với con, ngôi nhà cũ để lại không ai ở, xuống cấp và nằm trong dự án nên không được xây dựng, cơi nới vì vậy sập hết, khi ban GPMB kiểm đếm thì vẫn còn nền móng nhà cũ. Đối với trường hợp của cụ Dốc đối chiếu các quy định là chính đáng được cấp TĐC, thu hồi theo Kết luận 66 là sai”.

Theo ông Hòa, trong các quyết định thu hồi đã “cào bằng” các đối tượng bị thu hồi mà chưa xem xét cụ thể trong từng trường hợp, điển hình là hoàn cảnh gia đình cụ Dốc. UBND phường cũng đã đề nghị lên các cấp xem xét giải quyết nhưng đến nay vẫn chưa có phản hồi.

Cũng theo ông Hòa, chính Kết luận 66 của UBND tỉnh từ năm 2015 đến nay vẫn chưa được xử lý xong nên đã dẫn đến nhiều khó khăn khi trả lời, giải quyết kiến nghị của nhân dân trong vấn đề đất TĐC, vì phường không thuộc thẩm quyền giải quyết.

Còn ông Nguyễn Quốc Hà – Chủ tịch UBND thị xã Kỳ Anh thì cho rằng, việc xử lý giải quyết tồn đọng về đất TĐC cho các hộ dân sau Kết luận thanh tra là ngoài khả năng và thẩm quyền của thị xã.

(Còn tiếp)