Hà Tĩnh mất mùa 10 vạn tấn lúa: Rút kinh nghiệm, khiển trách cán bộ
Ông Đặng Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh đã nói như vậy trong báo cáo về xử lý trách nhiệm của các cá nhân, tập thể khi để xảy ra mất mùa do bệnh đạo ôn cổ bông trên giống lúa Thiên ưu 8 xảy ra tại Hà Tĩnh trong vụ Xuân 2017.
![]() |
Ông Đặng Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh |
Mất mùa do chủ quan trong chỉ đạo sản xuất
Theo số liệu từ Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Hà Tĩnh, vụ Xuân năm 2017, tỉnh Hà Tĩnh có 10.636ha/58.785ha lúa nhiễm bệnh đạo ôn cổ bông, trong đó giống Thiên ưu 8 nhiễm gần 9.000 ha khiến người dân bị thiệt hại nặng nề.
Trong phần trình bày Báo cáo kết quả thực hiện chất vấn và kiến nghị của cử tri về vụ việc tại kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVII vào chiều nay 17/7, ông Đặng Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh đã trình bày nguyên nhân mất mùa cũng như xác định trách nhiệm các các cá nhân, tập thể liên quan.
Theo ông Đặng Ngọc Sơn, nguyên nhân khách quan dẫn tới vụ mất mùa do bệnh đạo ôn cổ bông trên giống lúa Thiên Ưu 8 là do có sự xuất hiện của nòi nấm bệnh đạo ôn mới với độc tính cao, khả năng lây lan nhanh, mức độ gây thiệt hại lớn. Thứ hai là do diễn biến thời tiết vụ Xuân 2017 thời tiết ấm, ẩm, các đợt không khí lạnh muộn hơn so với cùng kỳ nhiều năm, trùng với giai đoạn lúa trổ bông tập trung đã ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây lúa và phát sinh, gây hại bệnh đạo ôn.
Thứ ba là do khả năng chống chịu bệnh đạo ôn hạn chế của Thiên ưu 8, mặt khác giống được gieo trồng với diện tích lớn, chiếm 31,2% tổng diện tích gieo cấy trong vụ Xuân 2017, giống có đặc điểm trổ nhanh và trổ tập trung vào thời điểm 20-25/4/2017 đúng vào thời điểm thời tiết thuận lợi cho nấm phát sinh gây hại.
![]() |
Giống lúa Thiên ưu 8 |
Về nguyên nhân chủ quan, đó là do có sự thiếu sót trong chỉ đạo sản xuất, phòng trừ dịch bệnh, quản lý kinh doanh giống Thiên ưu 8. “Những năm trước đó, bệnh đạo ôn cổ bông phát sinh trong vụ Xuân thường gây hại nhẹ, đồng thời giống Thiên ưu 8 qua 2 năm sản xuất trên địa bàn Hà Tĩnh cho năng suất cao, chất lượng gạo ngon, khả năng thích ứng rộng, không nhiễm bệnh đạo ôn cổ bông nên ngành Nông nghiệp có chủ quan trong việc dự tính dự báo, chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn phòng trừ bệnh. Các địa phương khá chủ quan và có phần lơ là trong chủ động triển khai các biện pháp phòng trừ và quản lý dịch bệnh”, ông Sơn nói.
Ngoài ra, theo hồ sơ công bố hợp pháp thì giống Thiên ưu 8 chỉ có khả năng kháng đạo ôn ở mức trung bình. Tuy nhiên, khi đưa vào sản xuất ở Hà Tĩnh vụ Xuân 2017, trên bao bì đựng giống loại 1 kg, Công ty CP giống cây trồng Trung ương đã cho ghi là “đặc biệt kháng đạo ôn”. Đây là hành vi vi phạm quy định của Nhà nước về nhãn mác hàng hóa có thể gây ra tâm lý chủ quan cho người dân trong phòng trừ dịch bệnh.
Hơn nữa, tập quán canh tác một số vùng còn gieo cấy dày, bón phân không cân đối, bón nặng đạm giai đoạn thúc đòng tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh đạo ôn phát sinh gây hại. Đặc biệt ở giai đoạn trổ bông người sản xuất có tâm lý hạn chế phun thuốc để lấy gạo ăn, đảm bảo an toàn khi sử dụng.
Ông Sơn cho biết, sau vụ mất mùa lịch sử này, toàn ngành nông nghiệp đã có nhiều giải pháp khắc phục hậu quả và rút ra nhiều kinh nghiệm cho những vụ mùa sau.
Về kết quả kiểm điểm, xử lý các tổ chức, cá nhân liên quan để xảy ra vụ việc, ông Sơn cho biết, phê bình nghiêm khắc tập thể lãnh đạo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản.
Xử lý kỷ luật bằng hình thức Khiển trách đối với các cá nhân khác có liên quan.
![]() |
Vụ mất mùa do bệnh đạo ôn cổ bông trên giống lúa Thiên ưu 8 khiến người dân thiệt hại nặng. |
Ngoài ra, với trách nhiệm do đơn vị mình gây ra, Công ty Cổ phần Giống cây trồng Trung ương đã bị các cơ quan chức năng phạt 25 triệu đồng
Sau khi nghe báo cáo của ông Đặng Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh về vụ mất mùa trên, ông Lê Đình Sơn, Chủ tịch HĐND tỉnh Hà Tĩnh cho rằng việc xử lý trách nhiệm vẫn chưa thỏa đáng.
“Phải khẳng định nguyên nhân bên trong là do buông lỏng quản lý, thiếu sự chỉ đạo kịp thời của cả hệ thống. Thiệt hại đến 10 vạn tấn lúa nhưng chỉ xử phạt được công ty 25 triệu đồng sai phạm về bao bì nhãn mác, vậy còn thiệt hại về kinh tế ai chịu trách nhiệm? Ai là cơ quan điều tra vấn đề này? Tôi đề nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh làm rõ vấn đề này để có câu trả lời thỏa đáng với nhân dân tỉnh nhà và các cấp ban ngành”, ông Lê Đình Sơn nói.