Hà Nội nói gì về 5 dự án BT đổi đất lấy hạ tầng với giá “bèo” 2 triệu/m2?

Chánh văn phòng UBND TP HN Phạm Quí Tiên

Tại cuộc giao ban báo chí Thành uỷ chiều 26/6, UBND TP Hà Nội đã thông tin làm rõ việc Hà Nội đồng ý đổi hàng trăm ha đất để lấy 5 tuyến đường nội đô.

Theo đó, chánh văn phòng, người phát ngôn của UBND TP Hà Nội Phạm Quí Tiên cho biết” Tại Hội nghị Hà Nội 2018-Hợp tác đầu tư và phát triển ngày 17-6 vừa qua, UBND TP đã trao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và Quyết định phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi cho 5 Dự án công trình giao thông để giảm ùn tắc giao thông thực hiện theo hình thức BT.

Đây là các dự án được nghiên cứu trong giai đoạn từ năm 2009-2015, nhà đầu tư đã bố trí vốn để lập hồ sơ đề xuất dự án, lập báo cáo nghiên cứu khả thi, đã được UBND TP báo cáo các Bộ, ngành Trung ương xem xét và được Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương thực hiện theo hình thức BT và cho phép TP chỉ định Nhà đầu tư đàm phán trực tiếp hợp đồng BT.

Tuy nhiên, vừa qua, một số báo chí, trang mạng điện tử có thông tin liên quan đến dự án BT và quỹ đất thanh toán cho dự án chưa chính xác như: Dự án Xây dựng tuyến đường Minh Khai-Vĩnh Tuy-Yên Duyên, đoạn nối từ đường Minh Khai đến đường Vành đai 2,5 dài 1,6 km đối ứng 60 ha đất; dự án cải tạo, nâng cấp đường quốc lộ 6 giá trị công trình BT hơn 8.000 tỷ, TP giao đất đối ứng hơn 400 ha đất, giá 2 triệu đồng/m2… đã dẫn đến sự hiểu chưa chính xác, ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư dự án.

Người phát ngôn UBND TP đã cung cấp thông tin liên quan đến 5 dự án đang trong quá trình triển khai. Theo đó, TP đã triển khai nghiêm túc trình tự thực hiện theo quy định tại Nghị định 15/2015/NĐ-CP của Chính phủ, gồm 6 bước theo quy định.

Khi tổ chức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đảm báo công khai, minh bạch; UBND TP đã chỉ đạo các Sở, ngành xác định các tiêu chí đối với các Nhà đầu tư phải có năng lực tài chính, năng lực quản trị dự án, đã ứng vốn để lập hồ sơ đề xuất dự án, báo cáo nghiên cứu khả thi; phải cam kết bố trí vốn để xây dựng công trình BT trước khi được TP giao đất đối ứng với lãi suất thấp nhất và thời gian thi công công trình ngắn nhất.

“Các dự án BT nêu trên đều là các công trình xây dựng đường giao thông, khối lượng kinh phí cho hạng mục bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng chiếm tỷ trọng lớn trong giá trị công trình BT (thấp nhất là 42 %, có dự án cao tới 80%, chi phí xây lắp chỉ là 20%); chi phí xây lắp đảm bảo đúng định mức, đơn giá Nhà nước quy định, chiếm tỷ lệ thấp. Vì vậy, nếu chỉ nêu thông tin về độ dài của tuyến đường để so sánh sẽ không phản ánh được khách quan chi phí đầu tư của dự án BT”, ông Phạm Quí Tiên khẳng định.

Đối với dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 (đoạn Ba La-Xuân Mai) theo hình thức BT được UBND TP phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi tại Quyết định số 2799/QĐ-UBND ngày 7-6-2018, Dự án này sẽ được TP tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo đúng quy định tại Nghị định 63/2018/NĐ-CP của Chính phủ, chưa giao dự án cho Nhà đầu tư như báo nêu.

Về quỹ đất đối ứng thanh toán dự án BT, nhà đầu tư phải ứng toàn bộ vốn để lập quy hoạch chi tiết 1/500, thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng kỹ thuật theo đúng quy hoạch và dự án được duyệt, bàn giao cho TP để xác định giá trị quỹ đất thanh toán.

“Việc kiểm toán, thanh quyết toán, UBND TP đã chỉ đạo việc thanh toán, quyết toán công trình BT (bao gồm cả các dự án đối ứng) chỉ hoàn thành sau khi có kết quả kiểm toán các dự án theo quy định của pháp luật”, ông Phạm Quí Tiên nhấn mạnh.

Trước băn khoăn của báo chí về việc bố trí quỹ đất thanh toán cho các dự án, đại diện UBND TP tiếp tục nhấn mạnh, bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật, tránh lãng phí, thất thoát đất đai.  Theo PGĐ Sở TN-MT Nguyễn Hữu Nghĩa, về diện tích đất đối ứng cho 5 dự án BT vừa được giao không đến 700ha. Trên thực tế, diện tích phục vụ nghiên cứu cho các dự án BT chỉ khoảng 270ha.

“270 ha đất đối ứng này không có nghĩa là mang tất cả số này đổi lấy các tuyến đường. Cao lắm chỉ chiếm khoảng 26% ”, ông Nghĩa cho biết. Ông Nghĩa cho hay, trong tổng diện tích 270ha bao gồm cả đất cây xanh, đất giao thông nội bộ, đất công cộng….nên thực tế diện tích thương phẩm có thể khai thác để thu hồi vốn đầu tư công trình BT là thấp hơn.

Liên quan việc xác định giá đất để đổi lấy 5 con đường được tính toán như nào?, ông Nghĩa cho biết, được xác định trên cơ sở quy định pháp luật, với phương pháp, công thức tính cụ thể, hết sức khách quan. Bản thân Sở này cũng phải thuê 1 đơn vị lập để xác định giá, sau đó báo cáo hội đồng thẩm định của TP.

“Cả quy trình khép kín, vì vậy không bao giờ có chuyện giá đất dự án BT thấp hơn giá đất giao cho dự án thương mại cùng vị trí. Không có sự chênh lệch, vì có sự thẩm định của nhiều cơ quan, nhiều bước chặt chẽ”, ông Nghĩa khẳng định.

Về thời điểm giao đất, theo ông Nghĩa, nếu khác với thời điểm ký hợp đồng thì không nhà đầu tư nào chịu.  “Hợp đồng ký hôm nay thì chi phí thiết bị, nhân công, vật liệu phải tính giá hôm nay, chứ để sang năm không nhà đầu tư nào chịu”, ông Nghĩa nói.

Chánh Văn phòng UBND TP Hà Nội Phạm Quý Tiên cũng thông tin thêm, vấn đề thanh quyết toán với nhà đầu tư thì đều phải được kiểm toán xác định độc lập.

Trước câu hỏi, tại sao không đấu giá các khu đất để lấy tiền xây dựng các tuyến đường, ông Nghĩa cho biết, chủ trương của TP là có hạ tầng xã hội bằng nhiều con đường. Vì vậy, con đường nào thuận lợi nhất, đúng quy định nhất, ngắn nhất thì làm. “Đất cũng là tiền. Không phải các cơ quan chuyên môn chúng tôi không suy nghĩ đến việc đấu giá đất nhưng thực hiện nó không đơn giản”, ông Nghĩa nói.

Theo ông Nghĩa, mỗi năm Hà Nội đấu giá đất thu về trên 10.000 tỷ đồng nhưng kinh phí để GPMB có dự án chiếm đến 80%.  Nhưng nguyên tắc muốn đấu giá thì phải đầu tư hạ tầng, chưa tính đến chi phí cho bộ máy hành chính thực hiện các công đoạn đấu giá đất, GPMB, quản lý dự án…

“Con đường đấu giá đất chưa phải là con đường thuận lợi nhất, vì vậy Hà Nội lựa chọn thông qua nhà đầu tư để làm. Quá trình làm đảm bảo tuân thủ chặt chẽ quy định của pháp luật, tiết kiệm ngân sách, đỡ chi phí cho các hoạt động khác”.

Theo ông Nghĩa, con đường bao nhiêu tiền, đất bao nhiêu tiền đã được các cơ quan chức năng tính toán hết.“Từ lúc triển khai đến lúc hoàn thành đều có giám sát của nhiều cơ quan chức năng. Sai ở đâu, nhũng nhiễu ở khâu nào thì tập thể, cá nhân đó phải chịu trách nhiệm của pháp luật. Theo tôi, quy định chặt chẽ như vậy thì rất khó xảy ra thất thoát”, ông Nghĩa nêu quan điểm.