Giám sát của Quốc hội có hiệu quả bằng thanh tra nhà nước không?
![]() |
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng cần phải làm rõ khái niệm "giám sát tối cao" là gì? |
Chiều 19/1, cho ý kiến về các vấn đề lớn của dự án Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng Nhân dân tại phiên họp Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng dân tộc Ksor Phước cho rằng, vai trò của Hội đồng Nhân dân còn có sự hạn chế về quyền lực ở địa phương. Trước thực tế này, ông Ksor Phước nêu câu hỏi: Dự thảo đã khắc phục được gì về tính hình thức của hoạt động Quốc hội, Hội đồng Nhân dân trong động giám sát?
Xác định đây là luật quan trọng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, một trong ba chức năng của Quốc hội là hoạt động giám sát, Quốc hội thực hiện quyền giám sát tối cao đối với hoạt động của nhà nước. Do vậy cần phải làm rõ giám sát tối cao là gì? Nó được biểu hiện ở những hoạt động gì?...
Bà Ngân cũng cho rằng, khái niệm "giám sát" như dự thảo chưa đầy đủ, còn coi nhẹ hoạt động giám sát quá và chỉ dừng ở mức liệt kê hình thức. Bởi đã là giám sát thì phải theo dõi và xử lý hậu quả, xử lý vi phạm hoặc đưa ra đề nghị. “Cần bổ sung quy định việc khắc phục hậu quả trách nhiệm, nếu như giám sát thấy chưa thực hiện đúng quy định” – bà Ngân đề nghị.
Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đề nghị cần phân biệt sự khác nhau như thế nào giữa giám sát và hoạt động thanh tra trong hệ thống hành chính nhà nước? Hiệu quả của giám sát có bằng hoạt động của thanh tra không? Cho rằng không hiệu quả bằng, ngoại trừ việc giám sát tối cao của Quốc hội, bà Ngân đề nghị cần phải phân tích kỹ đến thực trạng này.
Cùng quan điểm, bà Trương Thị Mai – Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội cũng cho rằng, vấn đề giám sát tối cao của Quốc hội chưa được làm rõ. Có ý kiến cho rằng, giám sát tối cao là việc giám sát cơ quan cao nhất của bộ máy nhà nước, như Chủ Tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, hay Chánh án TAND TC… Đối với Hội đồng Nhân dân thì có trách nhiệm giám sát ở địa phương, còn Quốc hội đi địa phương là đánh giá việc thực hiện pháp luật đến đâu. Nhưng đến bây giờ các khái niệm này vẫn chưa được làm rõ.
“Nếu chỉ trình Quốc hội xem xét tại một kỳ họp thì đã là giám sát tối cao chưa? Phải làm rõ tính chất, hiệu lực của giám sát tối cao có gì khác so với các hoạt động giám sát khác không? Cần phải dành một sự riêng biệt của giám sát tối cao, nó phải chuyên biệt và hiệu quả phải cao hơn” – bà Mai đề nghị.
Tuy nhiên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng thì cho rằng, giám sát tối cao cũng không có gì cao hơn cả, vấn đề là hiệu lực hiệu quả giám sát đến đâu. Đã là giám sát thì phải chỉ ra những cái sai để họ sửa, chứ không đi làm thay được. Còn nếu chỉ ra mà họ không sửa thì phải giải quyết bằng cơ chế khác.
Theo Chủ tịch Quốc hội, giám sát cái gì, giám sát ai thì cần phải quy định cho rõ hình thức tổ chức giám sát có những loại hình gì để thực hiện cho hiệu quả.