Giải quyết khiếu kiện đất đai còn né tránh, đùn đẩy trách nhiệm
Bộ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Minh Quang:
Quản lý nhà nước về đất đai có vấn đề
Giải đáp về những ý kiến phản ánh của các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết do chính sách thay đổi nhiều luật đất đai trong các thời kỳ, kèm theo đó khoảng 20 luật khác liên quan đến lĩnh vực đất đai nên qúa trình thực thi pháp luật hết sức khó khăn, kể cả cho cơ quan quản lý đến các đơn vị sử dụng đất. Nguyên nhân chủ quan thứ hai rất quan trọng là do việc tổ chức thực hiện có vấn đề, dẫn đến tình trạng khiếu kiện như nhiều đại biểu đã nêu. Nếu giải quyết được nguyên nhân này thì tình hình sẽ khác đi. Ngoài ra còn một nguyên nhân khác là do nhận thức chưa đầy đủ của một bộ phận người sử dụng đất, chưa am hiểu pháp luật, bị một số đối tượng lợi dụng, kích động người dân khiếu kiện.
![]() |
Bộ trưởng TN&MT: "Việc tổ chức thực hiện có vấn đề dẫn đến khiếu kiện đất đai" |
Để khắc phục những nguyên nhân nêu trên, theo Bộ trưởng Quang trước tiên phải sửa những văn bản liên quan đến Luật Đất đai. Vấn đề này Quốc hội đã có chủ trương, Bộ TN&MT đã tham mưu cho Chính phủ sửa đổi Luật Đất đai 2003. Sửa luật là việc hết sức quan trọng, nhưng bên cạnh Luật Đất đai, một số luật khác như luật khiếu nại, tố cáo cũng cần sửa đổi theo.
Bên cạnh đó trong thời gian tới Bộ sẽ tiếp tục nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về đất đai. Trên cơ sở đó sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu, để mỗi mảnh đất của chúng ta phải được hiện diện công khai, có như vậy mới có thể quản lý được. Biện pháp tiếp theo phải nâng cao năng lực giải quyết tranh chấp từ địa phương. Theo Bộ trưởng Quang, trên thực tế có những vụ việc địa phương chưa được biết nhưng đã đưa lên Bộ. Vì thế những khiếu nại tố cáo về đất đai phải giải quyết tốt từ địa phương đã, nếu không được sau đó mới đưa lên trung ương.
Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh:
Giải quyết các vụ việc tồn đọng rất khó khăn
Trước những con số vụ việc khiếu nại tố cáo ngày một gia tăng, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phòng Tranh cho biết, 528 vụ việc còn tồn đọng nằm trong tổng số trên 2000 vụ việc của năm 2009. Số vụ tồn đọng này giải quyết rất khó khăn, nhiều vụ việc kéo dài, phức tạp chồng chéo và phải giải quyết đi, giải quyết lại nhiều lần.
Để xảy ra tình trạng này, trước tiên do một số nơi giải quyết chưa đầy đủ và hết trách nhiệm, còn hiện tượng đùn đẩy tránh né, giải quyết không đến nơi đến chốn, gây bức xúc cho xã hội. Thứ hai hồ sơ thủ tục pháp lý không đầy đủ. Bên cạnh đó nhiều vụ việc giải quyết đã hết thẩm quyền nhưng dân vẫn khiếu kiện. Mặt khác do chính sách bồi hoàn thu hồi đất thời gian sau tốt hơn thời gian trước nên người dân bị thu hồi đất trước đây cảm thấy bị thiệt thòi đã tiếp tục đi khiếu kiện. Thứ tư còn tình trạng một số bà con bị kích động, khiếu kiện vượt cấp.
![]() |
Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh: "Giải quyết các vụ việc tồn đọng rất khó khăn" |
Từ những nguyên nhân kể trên, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết trong thời gian tới sẽ triển khai tập trung giải quyết khiếu nại trên tinh thần đảm bảo về chất lượng và ổn định tình hình. Phấn đấu từ nay đến cuối năm phải hoàn thành cơ bản, đảm bảo về chất lượng các vụ khiếu nại tố cáo.
Để làm được việc này, Tổng thanh tra Chính phủ nhấn mạnh đến sự thống nhất, phối hợp chặt chẽ về phương án giải quyết giữa trung ương và địa phương. Đồng thời phải tổ chức họp liên ngành, kể cả hệ thống cơ quan nhà nước, hội luật gia, đoàn đại biểu Quốc hội để tạo sự đồng thuận trong toàn hệ thống chính trị. Thứ nữa sẽ tổ chức đối thoại công khai tới mọi người dân. Lúc đó có thể mời luật sư tham gia bảo vệ quyền lợi cho người khiếu nại. Đồng thời Thanh tra Chính phủ sẽ xây dựng dữ liệu để cập nhật hình hình giải quyết khiếu nại tố cáo. Bên cạnh đó tập trung giải quyết những vụ việc phát sinh mới.
Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cũng đề nghị đại biểu Quốc hội các địa phương cần tích cực tham gia để tạo sự đồng thuận và tìm được tiếng nói chung. Giao cho một ủy ban giám sát thường xuyên về vấn đề này để việc giải quyết khiếu nại tố cáo hiệu quả hơn. Sau kỳ họp này Quốc hội ra nghị quyết về một số nội dung như vấn đề chuyển đơn lòng vòng, quy định trách nhiệm của các cơ quan nhà nước cũng như trách nhiệm của người đứng đầu.