Dư luận bất bình với bản án của bà Tymoshenko

Một nhân viên Bộ nội vụ yêu cầu bà Tymoshenko giữ yên lặng khi thẩm phán Kireyev đọc bản tuyên án trong phiên tòa hôm qua – Nguồn: Reuters

Ngay sau khi tòa tối cao Ukraina kết án cựu thủ tướng Yulia Tymoshenko 7 năm tù giam vì lạm dụng chức vụ trong thương vụ mua bán khí đốt với Nga năm 2009. Dư luận phương Tây đồng loạt bày tỏ quan điểm cho rằng bản án này mang động cơ chính trị.

Hoa Kỳ, Nga và Liên minh châu Âu đều phản ứng gay gắt bản án này.

Trong bài phát biểu của mình, Nhà Trắng bày tỏ sự “thất vọng sâu sắc” về bản tuyên án và bày tỏ quan ngại rõ rệt về cam kết thực thi dân chủ của Kiép.

Thủ tướng Nga, Vladimir Putin phát biểu khi đang thăm Bắc Kinh rằng bản án này sẽ đe dọa quan hệ về năng lượng giữa hai nước, còn bộ trưởng ngoại giao Nga cho rằng bản án này để lộ ý đồ chống lại Nga một cách rõ ràng.

Có vẻ như vụ án của bà Tymoshenko chắc chắn sẽ kìm hãm tiến trình gia nhập Liên minh châu Âu, một mục tiêu đối ngoại được tổng thống Viktor Yanukovich đặt lên hàng đầu.

Tại Brussels, chủ nhiệm ủy ban chính sách đối ngoại của EU, Catherine Ashton cho hay khối này vô cùng thất vọng trước bản án công lý đầy "hàm ý” này.

“EU sẽ thể hiện phản ứng của mình thông qua các chính sách đối với Ukraina,” bà phát biểu đại diện cho EU. Tuyên bố này rõ ràng ám chỉ về thỏa thuận hợp tác đã được lên kế hoạch để chuẩn bị cho một khu vực thương mại tự do Ukraina – EU.

Những người ủng hộ bà Tymoshenko cho rằng phiên tòa xử bà là một phần trong các kế hoạch của tổng thống Yanukovich nhằm loại bỏ đối thủ duy nhất của ông ta. Nếu bà bị giam trong thời gian dài, bà sẽ không thể tranh cử trong cuộc bầu cử quốc hội vào năm tới và cuộc chạy đua chức tổng thống năm 2015.

Năm 2009 công ty năng lượng quốc gia của Ukraina, Naftogaz và người khổng lồ về khí đốt của Nga, Gazprom đã đạt được thỏa thuận sau tranh cãi về giá giữa Ukraina và Nga khiến cho đường dẫn khí đốt từ Nga đến các nước liên minh châu Âu bị đình trệ. Vào thời điểm đó, thỏa thuận này đã khiến châu Âu thở phào nhẹ nhõm.

Nhưng chính quyền tổng thống Yanukovich, người đã đánh bại bà Tymoshenko trong cuộc tranh cử tổng thống năm 2010 và đẩy bà vào vị trí thủ tướng, cho rằng thỏa thuận này đã khiến Ukraina phải trả tiền cho khí đốt của Nga với mức giá cắt cổ.

Ngoài việc tuyên án bà Tymoshenko 7 năm tù, thẩm phán Rodion Kireyev còn phạt bà 1.5 tỉ hryvnias (tương đương 188 triệu đô la Mỹ) mà ông gọi đó là tổn thất bà gây ra cho Naftogaz.

Các luật sư của bà Tymoshenko cho biết họ sẽ kháng cáo.

Bà Tymoshenko phủ nhận mình đã hành động sai và cho rằng phiên tòa này là thể hiện sự chuyên quyền của chính quyền đương nhiệm và đây là cách "chơi bẩn" của tổng thống Yanukovich và đồng minh để loại bỏ đối thủ trong cuộc bầu cử sắp tới.

Lê Dung