Đô thị thông minh là giải pháp cho quá trình đô thị hóa tại Việt Nam

Quang cảnh buổi hội thảo.

Cơ hội để chia sẻ, bàn thảo các biện pháp cải tiến

Hội thảo có sự tham gia của gần 100 đại biểu đến từ các nền kinh tế thành viên APEC và sự có mặt của Thứ trưởng Bộ Công an, PGS.TS Thượng tướng Nguyễn Văn Thành; TS Santhi Kanoktanaporn, Tổng Thư ký Tổ chức Năng Suất Châu Á (APO), ông Francis Anthony S. Garcia; Thị trưởng thành phố Balanga, Philippines cùng đại diện đến từ các Bộ ngành, tỉnh thành phố, doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam đang triển khai nghiên cứu và áp dụng mô hình Đô thị thông minh tại Việt Nam.

Với sự tham gia tích cực của các báo cáo viên đến từ Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc, Pháp, Việt Nam và các Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế ISO, IEC, Hội thảo tập trung vào chủ đề định hướng phát triển, xây dựng hệ thống tiêu chuẩn quốc tế (ISO, IEC) trong lĩnh vực Đô thị thông minh, chia sẻ kinh nghiệm của một số nước phát triển về hoạch định chính sách phát triển đô thị thông minh tại các quốc gia.

Đồng thời các diễn giả cũng đề cập đến định hướng phát triển đô thị thông minh phù hợp với tiêu chí đánh giá phát triển của UN, chia sẻ kinh nghiệm triển khai hoạt động tiêu chuẩn hóa và đánh giá sự phù hợp trên nền tảng phát triển khoa học công nghệ trong một số lĩnh vực cụ thể trong khu vực APEC như giao thông thông minh, tòa nhà thông minh, quản lý nguồn nước, phương tiện giao thông thế hệ mới tiết kiệm năng lượng, hạ tầng công nghệ thông tin và các ứng dụng công nghệ thông minh áp dụng vào đời sống…

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng cho rằng buổi hội thảo về đô thị thông minh là cơ hội để các thành viên cùng nhau chia sẻ, trao đổi, bàn những biện pháp cải tiến và thúc đẩy việc áp dụng các tiêu chuẩn và cơ chế đánh giá sự phù hợp liên quan tới phát triển bền vững mô hình Đô thị thông minh trong khu vực APEC.

Theo ông Trần Văn Tùng, qua các thảo luận chuyên đề tại Hội thảo, các nền kinh tế đang phát triển trong khu vực APEC như Việt Nam, Thái Lan, Philippines ... sẽ có cơ hội học hỏi những kinh nghiệm phát triểu Đô thị thông minh hiệu quả từ những nền kinh tế phát triển trong APEC như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc và cũng nắm bắt được thông tin cập nhật về định hướng phát triển tiêu chuẩn về Đô thị thông minh từ các tổ chức tiêu chuẩn quốc tế hàng đầu thế giới như ISO, IEC.

Một góc TP.HCM nhìn từ trên cao.

Đô thị Việt Nam phát triển nhanh nhưng chất lượng thấp

Bằng tham luận “Đô thị thông minh – Giải pháp hiệu quả cho quá trình đô thị hóa hiện nay tại Việt Nam” các thành viên thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cho rằng đô thị hóa mạnh mẽ tại các đô thị lớn đang tạo hiệu ứng thúc đẩy đô thị hóa nhanh lan toả diện rộng trên phạm vi các tỉnh, các vùng và cả nước.

Với những đô thị lớn như ở Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng đã có nền tảng phát triển kinh tế vững chắc, số lượng các cơ sở sản xuất công nghiệp và dịch vụ thương mại cũng tăng mạnh hơn. Tại đây, các động lực phát triển mới đang chuyển dịch mạnh mẽ sang các lĩnh vực giáo dục, dịch vụ tài chính – ngân hàng, bất động sản, viễn thông và truyền thông…

Trong khi đó các nơi có điều kiện tự nhiên đặc biệt như Hạ Long, Nha Trang, Đà Lạt, Sa Pa, Phú Quốc… hay các đô thị có di sản văn hóa - lịch sử tầm cỡ quốc gia và quốc tế như Huế, Hội An, Hạ Long, Côn Đảo,…thì du lịch đã trở thành động lực phát triển chính.

Tính đến tháng 12/2015, cả nước có 787 đô thị, trong đó có 2 đô thị đặc biệt, 15 đô thị loại I, 25 đô thị loại II, 42 đô thị loại III, 75 đô thị loại IV và 628 đô thị loại V. Các chỉ tiêu về tỷ lệ đô thị hóa, hạ tầng kỹ thuật đô thị đều có chuyển biến tích cực.

Mặc dù hệ thống đô thị Việt Nam đang phát triển nhanh về số lượng nhưng chất lượng đô thị còn đạt thấp. Đặc biệt, hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội chưa đồng bộ; trình độ và năng lực quản lý và phát triển đô thị còn thấp so với yêu cầu; Tốc độ xây dựng cơ sở hạ tầng ở phần lớn đô thị Việt Nam đều chậm so với phát triển kinh tế xã hội.

Từ các hạn chế trên, nhóm nghiên cứu nhận định rằng Đô thị thông minh sẽ là giải pháp cho các vấn đề trên, bởi Đô thị thông minh sẽ cho phép phát triển tối đa các khía cạnh về kinh tế, xã hội, môi trường và phúc lợi đối với toàn bộ đối tượng tham gia vào đô thị như cư dân, các công ty thuộc khu vực tư nhân và khu vực hành chính công, cũng như thúc đẩy sự phát triển này theo hướng bền vững hơn.

Bên cạnh đó, Đô thị thông minh cũng sẽ tạo ra nhiều mô hình kinh doanh mới hơn, từ đó tạo ra nền tảng vững chắc và môi trường khuyến khích thúc đẩy sự sáng tạo của cư dân và các doanh nghiệp.

Nhìn một cách tổng thể, Đô thị thông minh là một không gian đô thị với các cơ sở hạ tầng, mạng lưới thông minh chứa hàng triệu các bộ cảm biến và bộ dẫn động tương tác với con người thông qua hệ thống công nghệ thông tin và truyền thông.

Không gian như vậy kết hợp với việc sử dụng các công nghệ phân tích tiên tiến tại thời điểm thực sẽ cho phép các thành phần đang hoạt động trong đô thị (cư dân, doanh nghiệp, chính quyền) nhận thức và hiểu biết về các sự kiện đang diễn ra tại mọi thời điểm, từ đó đưa ra các quyết định cũng như các thông tin và dịch vụ phù hợp nhất cho cư dân của đô thị, hoặc từ đó nâng cấp và cải tiến các dịch vụ được cung cấp.