DN vận tải dọa đình công vì phí đường bộ

Tại hội nghị Góp ý bổ sung dự thảo thông tư “Hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện” diễn ra sáng nay (22/11) tại TP.HCM, nhiều doanh nghiệp tỏ ra bức xúc và “dọa” sẽ đình công nếu như phí sử dụng đường bộ vẫn được thu từ ngày 1/1/2013 tới mà Bộ Tài chính không ghi nhận bất kỳ ý kiến góp ý nào của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp vận tải muốn góp ý trực tiếp với Bộ Tài chính về phí bảo trì đường bộ - Ảnh Duy Nguyên

6 lần sửa vẫn bất hợp lý

Mở đầu hội nghị, Luật sư Thái Văn Chung, Tổng thư ký Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP.HCM cho biết, bản dự thảo thông tư hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện mà các doanh nghiệp họp bàn, góp ý kiến ngày hôm nay là bản dự thảo thứ 6 của Bộ Tài chính. Song dù đã qua 6 lần điều chỉnh, dự thảo vẫn chưa có nhiều thay đổi, những ý kiến góp ý của các doanh nghiệp vận tải cũng chưa được ghi nhận.

Không những vậy, mới đây, Nghị định 71 ban hành ngày 19/9/2012, có hiệu lực kể từ ngày 10/11/2012, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 34 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, còn quy định phạt từ 6 – 10 triệu đồng đối với hành vi không nộp phí bảo trì giao thông đường bộ, khiến các doanh nghiệp vận tải lo lắng. 

Theo hầu hết các doanh nghiệp, đại diện các hiệp hội vận tải hàng hóa, giao nhận kho vận, dự thảo thông tư hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện còn rất nhiều điểm bất hợp lý, tạo thêm gánh nặng lên hoạt động của các doanh nghiệp vận tải vốn đã rất khó khăn.

Ông Đinh Nam Dinh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP.HCM đề nghị bãi bỏ đối tượng chịu phí là rơmooc và sơmi rơmooc, vì hai đối tượng này phải có đầu kéo, máy kéo thì mới di chuyển được. "Điều này chúng ta đã nói đi nói lại rất nhiều lần nhưng vẫn không ai ghi nhận”, ông Dinh bức xúc.

Về phương thức thu, nộp phí, dự thảo quy định, phí sử dụng đường bộ tính theo năm (12 tháng) và theo chu kỳ đăng kiểm của xe, ông Dinh cho rằng: “Điều này là không đúng với bản chất của phí và lệ phí – có sử dụng dịch vụ (sử dụng đường bộ) thì mới đóng phí, đó là nguyên tắc bất di bất dịch. Sử dụng lúc nào thì trả lúc đó, dùng nhiều trả nhiều, dùng ít trả ít, không thể ứng trước tiền phí mà người sử dụng không biết sẽ sử dụng ở mức độ nào”.

Vì thế, ông Dinh đề nghị nên thu phí sử dụng đường bộ hàng tháng. Theo đó, cơ quan thu phí sử dụng đường bộ mở một tài khoản chung cho cả nước và được liên thông đến tất cả các trạm đăng kiểm để người nộp phí biết và hàng tháng nộp phí vào tài khoản. Làm như vậy để phương tiện muốn đăng kiểm ở trạm nào cũng được, tạo điều kiện tốt cho người nộp phí.

Đại diện cho các doanh nghiệp vận tải hàng hóa tại TP.HCM, Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP.HCM cho rằng, việc thu phí sử dụng đường bộ qua đầu phương tiện, sơmi rơ mooc, rơmooc là bất hợp lý, theo đó, kiến nghị nên thu phí bảo trì đường bộ qua xăng dầu. Tại hội nghị, 100% đại biểu cũng đã biểu quyết thể hiện sự đồng tình với việc thu phí bảo trì đường bộ qua xăng dầu.

“Chưa nên thu phí trong lúc này”

Toàn cảnh hội nghị Góp ý bổ sung dự thảo thông tư “Hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện” sáng ngày 22/11- Ảnh Nguyễn Cường

Theo ông Trần Ngọc Thọ, Giám đốc Công ty TNHH DV vận tải Trung, khi thu phí bảo trì đường bộ, sẽ cho tháo gỡ các trạm thu phí Nhà nước. Nhưng hiện tại, số trạm thu phí Nhà nước không đáng là bao nhiêu so với số lượng trạm thu phí của nhà đầu tư theo hình thức BOT. Ngoài ra, Bộ GTVT đã có kế hoạch sửa chữa nhiều tuyến quốc lộ theo hình thức BOT. Đồng nghĩa với việc, khi sửa chữa xong, nhiều trạm thu phí BOT sẽ tiếp tục mọc lên như nấm. Doanh nghiệp vừa đóng phí sử dụng đường bộ vừa phải đóng phí cầu đường, như vậy là bất hợp lý.

“Bộ Tài chính cần xem xét lấy ý kiến của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động kinh doanh vận tải được nói lên tiếng nói đối với quy định có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của mình”, ông Thọ nói.

Theo ông Dương Chí Minh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hàng hóa đường bộ Hải Phòng, doanh nghiệp vận tải hàng hóa tại Hải Phòng phần lớn là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, khó khăn về vốn kinh doanh. Trong hai năm qua, đã có đến 40% doanh nghiệp vận tải tại Hải Phòng phải phá sản do khó khăn. Trên tinh thần thực hiện Nghị quyết 13 nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Chính phủ đã nỗ lực gia hạn thuế, miễn giảm thuế để doanh nghiệp hoạt động kinh doanh. Năm 2013 Quốc hội vừa dự báo sẽ là một năm đầy khó khăn, thậm chí khó khăn hơn cả năm nay.

“Vậy tại sao lại ấn định thời gian thu phí vào năm 2013? Hơn nữa, khi quyết định thu phí, doanh nghiệp vận tải, đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp chính sách này lại không được góp ý kiến xây dựng thông tư, để đến nay thì thông tư sắp có hiệu lực thi hành, tạo thêm khó khăn cho doanh nghiệp”, ông Minh bức xúc.

Theo đó, các doanh nghiệp đồng thuận kiến nghị Chính phủ tạm hoãn ngày thu phí, chưa thực hiện từ ngày 1/1/2013, vì điều kiện kinh tế khó khăn, doanh nghiệp sẽ không sống nổi nếu tiếp tục gia tăng chi phí hoạt động.

Còn ông Trần Huy Hiền, Chủ tịch Hiệp hội giao nhận vận tải hàng hóa Việt Nam thì cho rằng, chi phí vận tải chiếm đến 50 – 60% chi phí dịch vụ logistic, nay lại chịu thêm phí thì giá hàng hóa sẽ tăng lên. “Nói là doanh nghiệp tăng chi phí nhưng để tồn tại thì chắc chắn doanh nghiệp sẽ phải cân đối thu chi, tăng giá dịch vụ vận tải. Cuối cùng, người chịu ảnh hưởng của việc thu phí này chính là người dân”.

Ông Hiền cũng chỉ ra một bất cập khác của bảng dự thảo thứ 6 này: “Tính hiệu quả của việc thu phí này chưa được đề cập đến mà chỉ nói ở điều 8 rất sơ sài. Câu hỏi đường có tốt lên hay không? Thời gian vận tải có giảm không khi thu phí? Vẫn chưa ai trả lời. Nếu như chất lượng cầu đường sẽ tốt hơn thì doanh nghiệp sẵn sàng đóng phí mà không một lời kêu ca. Đằng này, dự thảo thông tư chỉ dè để thu được phí”.

Theo dự thảo, quỹ bảo trì đường bộ thu được sẽ trích 1% cho Trung tâm đăng kiểm, 3% cho Cục đăng kiểm và 15 – 30% cho địa phương. Nhiều doanh nghiệp lo ngại, số tiền “rót” xuống làm đường sẽ không còn lại bao nhiêu, chất lượng cầu đường cũng sẽ không được nâng cao.

Bà Lương Phạm Tuyết, Giám đốc Công ty TNHH giao nhận vận tải DV - TM vận tải Công Thành: "Những bất cập trong việc thu phí sử dụng đường bộ, chúng ta đã nói đi nói lại rất nhiều lần rồi, nói mãi mà vẫn không ai nghe" - Ảnh Nguyễn Cường

Bà Lương Phạm Tuyết, Giám đốc Công ty TNHH giao nhận vận tải DV - TM vận tải Công Thành nhận được nhiều đồng thuận từ phía các doanh nghiệp vận tải hàng hóa đường bộ khi phát biểu: “Về những bất cập trong việc thu phí sử dụng đường bộ, chúng ta đã nói đi nói lại rất nhiều lần rồi, nói mãi mà vẫn không ai nghe. Ngày thu lại sắp gần kề, bây giờ đây, cộng đồng doanh nghiệp vận tải cần có một lần làm mạnh, bầu ra người đại diện, soạn nội dung kiến nghị chính và gặp trực tiếp Chính phủ để được đóng góp ý kiến. Hoạt động vận tải đóng vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế, một ngày vận tải đường bộ ngừng là ảnh hưởng rất lớn đến kinh tế. Thậm chí, nếu tiếng nói của doanh nghiệp vận tải không đến được với Nhà nước, xe của doanh nghiệp Công Thành có thể ngừng chạy một ngày để Chính phủ nhìn lại và lắng nghe chúng ta”.

Ông Trần Ngọc Liêm, đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng cho biết, sau hội nghị, Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP.HCM sẽ là đầu mối tiếp tục ghi nhận các ý kiến góp ý của doanh nghiệp về dự thảo thông tư. VCCI sẽ có buổi làm việc với đại diện Bộ GTVT, Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ và các doanh nghiệp vận tải đường bộ phía Bắc, các đơn vị liên doanh nước ngoài trong lĩnh vực cảng, kho vận, góp ý về hai vấn đề chính là tạm hoãn thời gian thu phí sử dụng đường bộ và thu phí qua xăng dầu thay vì thu phí theo đầu phương tiện theo như dự thảo thông tư.