Đất nước cần chúng ta và chúng ta cần đất nước!

Ngày 16/11/2019, diễn đàn Trí thức Việt Nam tại Nhật Bản lần thứ nhất (Vietnam Summit in Japan 2019) đã diễn ra tại Tokyo.  Diễn đàn là nơi kết nối và quy tụ nguồn tri thức dồi dào của các chuyên gia, nhà khoa học, các nhà hoạch định chính sách và các doanh nghiệp, từ đó tìm ra câu trả lời cho bài toán xây dựng và phát triển cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản nói riêng và Việt Nam nói chung.

Theo các nhà khoa học Việt Nam tại Nhật Bản, Chính phủ Nhật Bản khởi xướng kế hoạch “Công nghiệp 4.0” đặc biệt nhấn mạnh vào việc triển khai sự tương giao của robot, IoT, và trí tuệ nhân tạo vào các hoạt động công nghiệp với hai trụ cột chính: “Công nghiệp 4.0” tập trung vào chuyển đổi của sản xuất và “Xã hội 5.0” tập trung giải quyết các thách thức xã hội khác nhau bằng cách kết hợp sự đổi mới công nghệ.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn Vietnam Summit in Japan 2019.

Theo giáo sư Trần Văn Thọ, Đại học Waseda, kinh nghiệm phát triển của Nhật Bản gợi lên những suy nghĩ về Việt Nam trong vài thập niên tới để đưa Việt Nam phát triển nhanh hơn, bền vững hơn, bao trùm hơn. Đó là làm sao đẩy mạnh công nghiệp hóa, theo chiều sâu và tiến lên cao trong chuỗi giá trị.

“Để phát triển nhanh, Việt Nam cần cải thiện thị trường vốn, đất đai, lao động để các nguồn lực di chuyển đến những khu vực có năng suất cao. Khuyến khích du nhập công nghệ kết hợp với phát triển thị trường vốn sẽ thúc đẩy đầu tư theo hướng cách tân công nghệ, tăng năng suất. Chất lượng cao nguồn nhân lực không nhất thiết tương ứng với các bậc học trên cao. Phải chú trọng chất lượng của mỗi bậc học. Để lao động nông nghiệp và khu vực cá thể di chuyển vào công nghiệp, vào khu vực có tổ chức, cần làm tốt các bậc học ở các cấp dưới đại học” – Giáo sư Trần Văn Thọ phân tích.

GS Trần Văn Thọ cho rằng, dư địa để áp dụng công nghệ và đầu tư hiệu quả của khu vực tư nhân rất lớn. Vấn đề là phải cải cách thể chế để các tiềm năng ấy thành hiện thực.

Phát biểu tại diễn đàn, giáo sư Hồ Tú Bảo cho rằng Chuyển đổi số chính là cơ hội phát triển đất nước. Theo đó ông đưa ra 8 nhóm nhiệm vụ và giải pháp chính cho Việt Nam thời chuyển đổi số bao gồm: Tư duy và nhận thức; Hạ tầng số; Nền tảng số; Nhân lực số; An toàn, an ninh mạng; Chính phủ số; Kinh tế số; Xã hội số.

Ông nhận định chuyển đổi số là cách để chúng ta phát triển đất nước. Đây là cơ hội cuối cùng vì chúng ta đã lỡ nhiều chuyến tàu, chúng ta không tiến được thì khoảng cách sẽ càng xa với nước phát triển. Sứ mệnh này chính là sứ mệnh của những trí thức. Mặc dù cuộc thay đổi của chuyển đổi số bắt nguồn từ công nghệ nhưng khó khăn nhất và thách thức lớn nhất đó là sự phát triển hài hòa giữa con người - thể chế và công nghệ.

Là một người đã từng có thời gian du học, làm việc lâu năm tại Nhật Bản và trở về Việt Nam, giáo sư Hồ Tú Bảo cho rằng: “Đất nước cần chúng ta và chúng ta cần đất nước. Lòng yêu nước của chúng ta cần phải được đẩy lên để đóng góp vào sự thay đổi của đất nước”.

Đánh giá về ý nghĩa của VietNam Summit in Japan 2019, Ông Hoàng Nam Tiến, Chủ tịch FPT Software cho rằng: “Lần đầu tiên được tổ chức mà diễn đàn đã quy tụ của 957 nhà khoa học, giáo sư, tiến sĩ, nghiên cứu sinh, sinh viên, thực tập sinh. đang học tập làm việc tại Nhật Bản đăng ký tham dự. Đây là cộng đồng người Việt đông thứ 3 tại Nhật Bản (sau Trung Quốc và Hàn Quốc). Tại các trường đại học, viện nghiên cứu lớn nhất Nhật Bản đều có các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh Việt Nam. Với cộng đồng 50 nghìn người học tập nghiên cứu tại Nhật Bản sẽ là nguồn lực đặc biệt cho công nghệ nước nhà”.