Đại biểu Quốc hội đánh giá về kiểu chất vấn “chưa từng có”?

Phiên chất vấn tại Quốc hội kéo dài 2,5 ngày, bắt đầu từ 16/11 đến hết sáng 18/11 với cách thức mới, không chốt danh sách bộ trưởng, trưởng ngành, cũng không theo nhóm vấn đề.

Mỗi đại biểu có 7 phút thảo luận, chất vấn về các báo cáo và có 2 phút nếu chỉ nêu câu hỏi chất vấn mà không thảo luận. Nội dung chất vấn liên quan đến trách nhiệm người đứng đầu cơ quan nào thì người đứng đầu đó trực tiếp trả lời theo điều hành của ​chủ tọa.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Khá

Đánh giá về cách chất vấn mới này, đại biểu Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) cho biết, việc điều hành kiểu mới buổi đầu còn hơi trục trặc nhưng sang đến buổi thứ 2 đã ổn định hơn.

Trong phiên chất vấn, bà Khá cho biết rất ấn tượng với phần trả lời của các Phó Thủ tướng, đặc biệt là Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam. Bà Khá thích cách trả lời thẳng thắn của Bộ trưởng Bùi Quang Vinh vì cách trả lời rất rõ, ví dụ lãng phí thì lãng phí như thế nào. Đặc biệt khi trả lời về các công trình giao thông, tại sao mấy anh kỹ sư rút ruột mấy cây sắt, Bộ trưởng Vinh nói rất rõ rằng lãng phí nhiều khâu chứ không phải một.

Về việc có thỏa mãn với phần trả lời chất vấn hay không, bà Khá cho biết: “Nếu nói thỏa mãn chưa, chắc còn một số đại biểu chưa thực sự thỏa mãn. Cá nhân tôi hỏi giải pháp để người nông dân làm sao làm giàu chính đáng. Các giải pháp như cánh đồng mẫu lớn, kết hợp giữa doanh nghiệp với người nông dân nhưng tại sao doanh nghiệp lại không mặn mà? Các bộ trưởng chưa nói rõ. Về cách trả lời người nghe, tôi muốn làm sao bộ trưởng trả lời phải rõ ràng cụ thể hơn để cử tri nghe và hiểu được”.

Về việc đổi mới chất vấn, bà Khá cho rằng việc chất vấn theo kiểu mới mang tính bao quát hơn nhưng cũng có những điểm hạn chế đó là cách điều hành, làm sao cho mỗi bộ trưởng tổng hợp nhiều ý kiến lại để trả lời bởi có những ý kiến trùng lặp.

Đối với cách trả lời chất vấn của Thủ tướng, bà Khá cho rằng Thủ tướng trả lời trực tiếp đại biểu thì hay hơn, còn phần báo cáo có thể gửi cho tất cả các đại biểu. Bà Khá nhận định không phải do hạn chế về thời gian mà do vấn đề tổ chức còn những mặt chưa toàn diện.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) đưa ra nhận xét: “Quốc hội thì tôi tin sẽ ra Nghị quyết nêu hết những vấn đề và đề xuất Chính phủ, các Bộ trưởng phải giải quyết nhưng cuối cùng thì vẫn là việc thực hiện như thế nào, triển khai như thế nào thì mới là quan trọng. Như hôm qua Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh cũng nói còn nhiều vấn đề nhưng Bộ trưởng hết nhiệm kỳ rồi nên dành lại cho nhiệm kỳ sau. Tuy nhiên, cuối cùng vẫn là làm gì, làm như thế nào để giải quyết các vấn đề được đặt ra.”

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa

Đại biểu Trương Minh Hoàng (Cà Mau) nhận định: "Tôi thấy Đoàn Chủ tịch điều khiển rất linh hoạt, ban đầu đặt ra 7 phút, có lúc điều chỉnh 5 phút rồi 2 phút".

Theo đại biểu Trương Minh Hoàng, đại đa số các vị bộ trưởng, thành viên Chính phủ, các Phó Thủ tướng, Thủ tướng đã có phần trả lời về những lĩnh vực rất rộng nhưng các Bộ trưởng, trưởng ngành và các thành viên Chính phủ đã nắm vấn đề rất chặt và trả lời một cách khá toàn diện những vấn đề đặt ra, trả lời sâu và có cam kết giải quyết vấn đề, có cả những vấn đề cần mạnh dạn nhận thiếu sót về mình.

Đại biểu Trương Minh Hoàng nhận xét: “Chúng ta đặt ra với Thủ tướng  27 câu hỏi và thêm 3 câu của đại biểu Trần Du Lịch. 30 câu hỏi có rất nhiều vấn đề với thời lượng cho phép và các vấn đề đặt ra thì phần trả lời như vậy là không ngắn. Chính phủ đã nhóm lại vấn đề, quan trọng không phải là ngắn hay dài mà quan trọng Thủ tướng với trách nhiệm của mình thì những vấn đề đó có giải quyết được hay không. 

Phần trả lời đã giải quyết được hết các nhóm vấn đề, ví dụ như tình hình Biển Đông, các mối quan hệ Việt Nam và Trung Quốc. Đây là vấn đề thuộc tính nhất quán giữa Đảng, Quốc hội và Chính Phủ. 

Tôi cho rằng trả lời như thế là rất rõ và đây không phải lần đầu tiên Chính phủ đăng đàn trả lời về vấn đề này. Chúng ta nhớ ở kỳ trước, khi Trung Quốc đặt giàn khoan trái phép trên Biển Đông, Chính phủ đã trả lời rất cặn kẽ, đưa ra các giải pháp, các giải pháp cho thấy đã giữ vững được ổn định đến bây giờ. Điều đó khiến mình cũng cảm thấy tự hào. Cách giải quyết như vậy cho thấy mình nên tin tưởng vào Đảng, Quốc hội và Chính phủ”.

Đại biểu Trương Minh Hoàng

Đại biểu Hoàng cũng cho rằng đối với những nhóm vấn đề rộng như vậy thì phần trả lời của Thủ tướng là vừa phải và thỏa đáng bởi nếu kéo dài tỉ mỉ quá thì đại biểu sẽ rất oải.

Với những ý kiến còn khác nhau về cách chất vấn mới, đại biểu Hoàng đưa ra nhận xét: “Tôi nghĩ rằng, lần này là lần mới, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, như những kỳ trước có trả lời sau đó chất vấn trực tiếp. 13 kỳ họp theo trình tự như vậy đã thành thói quen, cách làm mới có thể mọi người chưa thấy quen nên những ý kiến khác nhau là chuyện bình thường”.