Đà Nẵng: Tìm tên cho cầu Rồng

Đà Nẵng: Gói thầu quan trọng nhất của cầu Rồng vượt tiến độ

Đà Nẵng: Nâng tổng mức đầu tư cầu Rồng lên hơn 1.700 tỉ đồng

Phối cảnh cầu Rồng "bay" qua sông Hàn - Ảnh: HC

Cây cầu mang hình tượng rồng bay

Đầu năm 2010, tại cuộc họp báo nhân lễ khởi công xây dựng cầu dây văng bắc qua sông Hàn thay thế hai cầu Nguyễn Văn Trỗi và Trần Thị Lý đã xuống cấp nghiêm trọng sau hàng chục năm khai thác, ông Cấn Hồng Lai, Tổng Giám đốc Tổng Công ty xây dựng công trình giao thông 1 (Cienco 1, nhà thầu thi công dự án) bỗng tỏ ra “tiếc rẻ” khi đề cập đến cầu Rồng, cũng là một cây cầu mới qua sông Hàn vừa được khởi công trước đó ít lâu ở khu vực trước Bảo tàng điêu khắc Chàm với tổng vốn đầu tư hơn 1.700 tỷ đồng.

“Lẽ ra cầu Rồng phải đặt ở Hà Nội mới đúng. Nhưng dù xây dựng rất nhiều cầu song Hà Nội lại chẳng có ai nghĩ đến việc xây dựng một cây cầu mang đúng hình tượng rồng bay cho xứng với đất Thăng Long. Trong khi đó Đà Nẵng lại nghĩ ra được cây cầu độc đáo này, cũng là cầu mái vòm nhưng hình dáng thì đúng là ở VN chưa từng có. Anh em trong nghề chúng tôi thỉnh thoảng lại nói với nhau, phen này rồng… bay vào Đà Nẵng rồi!” – ông Cấn Hồng Lai nói.

Hẳn nhiên ông Cấn Hồng Lai nói vui, nhưng qua đó cũng có những ý khiến người Đà Nẵng suy nghĩ. Thực ra, ý tưởng ban đầu của lãnh đạo TP chưa phải là xây dựng cây cầu mang hình dáng rồng bay, mà là tìm kiếm phương án để đặt cây cầu ở khu vực trước Bảo tàng điêu khắc Chăm, nối thẳng đường Nguyễn Văn Linh từ sân bay quốc tế Đà Nẵng ra đến đường ven biển Sơn Trà - Điện Ngọc, nhưng lại không bị coi là “nhét” cái bảo tàng nổi tiếng thế giới này vào dưới gầm cầu.

Tại cuộc thi quốc tế do UBND TP Đà Nẵng tổ chức tháng 11/2005, trong 17 đồ án do các công ty tư vấn trong và ngoài nước giới thiệu, chỉ có Công ty The  Louis Berger Group (Mỹ) đưa ra được phương án đáp ứng yêu cầu. Đó là xây dựng nút giao thông cùng mức giữa đường dẫn lên cầu với đường Bạch Đằng chạy dọc bờ Tây sông Hàn nhưng vẫn đảm bảo tĩnh không thông thuyền trong khi độ dốc của cầu không quá lớn. Đồng thời bố trí hầm dành cho khách bộ hành qua đường khi đi trên vỉa hè đường Bạch Đằng. Như vậy là sẽ không có gầm cầu chạy phía trên Bảo tàng điêu khắc Chăm.

Đặc biệt, không chỉ đưa ra được phương án tối ưu mà Công ty The Louis Berger Group còn có thiết kế kiến trúc làm hài lòng Ban giám khảo cuộc thi. Đó là xây dựng cầu mang hình tượng rồng bay. Cái tên “cầu Rồng” bắt đầu xuất hiện từ đó. Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng tại cuộc họp ngày 23/7/2008 với Công ty The  Louis Berger Group và các ban ngành hữu quan của TP để thống nhất phương án thiết kế cầu cũng đã nhấn mạnh: “Xây cầu Rồng phải giống rồng bay qua sông Hàn!”.

Khung vòm thép thể hiện hình tượng rồng của cầu Rồng đang được khẩn trương thi công - Ảnh: HC

Nên để cầu rồng được chính thức mang tên “cầu Rồng”?

Từ đó đến nay, không chỉ cán bộ, nhân dân Đà Nẵng mà các phương tiện thông tin đại chúng khi đề cập đến cây cầu này cũng đều gọi là “cầu Rồng”. Theo kế hoạch, đến ngày 29/3/2013, cây cầu sẽ chính thức khánh thành, đưa vào hoạt động nhân kỷ niệm 38 năm giải phóng Đà Nẵng. Tuy nhiên cho đến nay, trong văn bản chính thức của dự án cũng như trên bảng phối cảnh treo ở khu vực thi công vẫn chỉ ghi là “Cầu mới qua sông Hàn”.

Ngày 4/9/2012 vừa qua, Sở GTVT Đà Nẵng đã có công văn 1894/SGTVT-GĐ&QLCL trình HĐND TP Đà Nẵng đề nghị đặt tên cho một số công trình giao thông trọng điểm của TP, trong đó có công trình Cầu mới qua sông Hàn. Theo thông tin mà Infonet nhận được, vào ngày 18/10, Hội đồng đặt, đổi tên đường TP Đà Nẵng sẽ họp xem xét vấn đề này để chuẩn bị cho kỳ họp thứ 5 HĐND TP Đà Nẵng khoá VIII sẽ diễn ra vào cuối năm nay.

Thực ra, trước đó cũng đã có dự kiến đặt một tên gọi khác cho cây cầu mới này nhưng chưa đạt được sự thống nhất. Nếu điều đó xảy ra, Đà Nẵng sẽ có một cây cầu mang hình tượng rồng song lại không có cây cầu nào mang tên “cầu Rồng”. Cứ chiếu theo sự tiếc rẻ của ông Cấn Hồng Lai khi Hà Nội chưa có cây cầu nào thể hiện được dáng vẻ của “rồng bay” thì cũng sẽ là rất đáng tiếc nếu Đà Nẵng từ chối cái tên “cầu Rồng” cho cây cầu độc đáo của mình.

Ai cũng biết, ở Việt Nam từng có những cây cầu có tên gọi liên quan đến… rồng. Chẳng hạn cầu Hàm Rồng ở Thanh Hoá, rất nổi tiếng trong thời kỳ chiến tranh. Tuy nhiên, việc đặt tên “rồng” chủ yếu xuất phát từ chỗ ở hai đầu cầu phía Bắc và phía Nam có hai hòn núi gọi là núi Rồng và núi Ngọc, nghĩa là đặt tên theo địa danh mà nó đứng chân. Còn để có một cây cầu mang hình tượng rồng bay thực sự thì cây cầu đang xây dựng ở Đà Nẵng là đầu tiên tại Việt Nam.

Đà Nẵng không phải đất “Thăng Long”, song tên gọi “cầu Rồng” vẫn luôn là sự gợi nhớ về dòng dõi con Rồng, cháu Tiên mà mọi người Việt Nam luôn tâm niệm. Ở đây lại có thêm một sự trùng hợp khá thú vị: Đà Nẵng là nơi người Mỹ khởi đầu cuộc chiến tranh Việt Nam, và nay cũng chính người Mỹ đã phát kiến cho TP này cây cầu mang hình tượng rồng đầu tiên ở Việt Nam. Đó cũng là biểu tượng của một Việt Nam mới, mở cửa làm bạn và làm ăn với năm châu, tận dụng khoa học công nghệ tiên tiến của thế giới để phát huy bản sắc văn hoá của dân tộc mình.