Đà Nẵng đã lơ là, chủ quan về năng lực cạnh tranh

>> Bí thư Đà Nẵng: "Tụt hạng là còn được châm chước!".

>> Cả nước đang quan sát ông Nguyễn Bá Thanh đưa ra sáng kiến gì ở Đà Nẵng

>> 40 tỉnh, thành ra nghị quyết nâng cao năng lực cạnh tranh

Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Văn Hữu Chiến: "Đà Nẵng đã có những lúc lơ là, chủ quan và bằng lòng với kết quả đã đạt được!" - Ảnh: HC

Tụt hạng vì tự bằng lòng với kết quả đã đạt được

Theo kết quả xếp hạng PCI do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cùng Dự án "Sáng kiến Năng lực cạnh tranh Việt Nam" (VNCI) công bố từ năm 2006 đến nay, Đà Nẵng liên tục nằm trong nhóm 2 địa phương dẫn đầu cả nước. Đặc biệt, từ năm 2008 - 2010, Đà Nẵng được cộng đồng doanh nghiệp (DN) tin tưởng, đánh giá rất cao và liên tiếp giữ vị trí đầu bảng.

Tuy nhiên, năm 2011 Đà Nẵng đã bất ngờ tụt hạng PCI, không chỉ "văng" ra khỏi tốp 3 mà còn tụt xuống thứ 5/63 tỉnh, thành. Tại buổi nói chuyện trước hơn 4.500 cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của TP hồi tháng 2/2012, Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh còn nói thẳng: "Tôi thấy lần này người ta chấm Đà Nẵng như thế cũng khá chính xác. Lẽ ra còn tụt hơn nữa kia. Chắc do từ chỗ 3 năm liền "vô địch" nay hạ xuống nữa cũng khó coi nên người ta còn châm chước!".

Theo thông tin từ hội thảo ngày 16/8 về "Nâng cao chỉ số PCI của Đà Nẵng năm 2012", PCI năm 2011 của Đà Nẵng có 4/9 chỉ số thành phần giảm điểm so với năm 2010. Trong đó, chỉ số về dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp giảm 2,88 điểm, từ vị trí thứ 9 xuống thứ 28; chỉ số đào tạo lao động giảm 1,74 điểm, từ thứ 1 xuống thứ 3. Chỉ số về tính năng động của lãnh đạo chính quyền tuy giữ nguyên vị trí thứ 4 song bị mất 0,22 điểm. Riêng chỉ số về thiết chế pháp lý, tuy tăng được 0,8 điểm song vẫn tụt từ vị trí thứ 6 xuống thứ 16!

Đặc biệt, chỉ số về chi phí thời gian để thực hiện các quy định nhà nước trên địa bàn Đà Nẵng năm 2011 giảm 0,75 điểm, từ vị trí thứ 9 xuống thứ 33. Nguyên nhân là phần lớn DN cho rằng các thủ tục, giấy tờ, phí, lệ phí vẫn không giảm sau khi thực hiện cải cách hành chính công (CCHCC).

"Như vậy, liệu CCHCC có được thực thi ở tất cả các đơn vị? DN không thấy có sự thay đổi nào sau khi thực hiện CCHCC, vẫn còn tồn tại tâm lý lo ngại, sợ hãi khi thực hiện các thủ tục hành chính. Như thế các báo cáo đánh giá về CCHCC có đúng với tình hình thực tế? Lãnh đạo TP đã có những sáng tạo nhất định trong việc giải quyết các vấn đề của DN, nhưng liệu có tồn tại tình trạng các chính sách, giải pháp không được thực thi triệt để ở các cấp, dẫn đến không giúp ích được nhiều cho DN?" - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư Đà Nẵng Lâm Quang Minh đặt câu hỏi.

Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Văn Hữu Chiến thừa nhận: "Cùng với sự năng động, xây dựng và hoàn thiện môi trường sản xuất kinh doanh, đầu tư vượt bậc của các địa phương khác, Đà Nẵng tuy vẫn còn nằm trong tốp 5 nhưng thực tế đã có những lúc lơ là, chủ quan và bằng lòng với kết quả đã đạt được, chưa có những biện pháp cụ thể, mạnh mẽ và liên lục để duy trì và nâng cao hơn nữa chất lượng môi trường đầu tư kinh doanh của TP".

Cộng đồng doanh nghiệp tham dự cuộc hội thảo nâng cao năng lực cạnh tranh của TP Đà Nẵng năm 2012 - Ảnh: HC

Đất đai, nguồn lực rơi vào tay DN có liên kết chặt chẽ với chính quyền?

Không những thế, theo Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển KT-XH Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh, kết quả khảo sát PCI của Đà Nẵng 6 tháng đầu năm 2012 do Viện này thực hiện tiếp tục cho thấy: "Vẫn còn tình trạng cán bộ chính quyền lợi dụng quy định riêng của địa phương để trục lợi. Tình trạng nhũng nhiễu khi giải quyết các thủ tục cho DN khá phổ biến (chiếm 44,9%). Nhiều DN phải trả hoa hồng để có được hợp đồng từ các cơ quan nhà nước. Số DN phải trả chi phí không chính thức tăng so với năm 2011 (47,2% so với 46,63%)".

Bên cạnh đó, các DN cảm nhận về rủi ro thu hồi đất còn cao; khó khăn trong tiếp cận đất đai và mở rộng mặt bằng sản xuất. Tỉ lệ DN được cấp sổ đỏ chính thức chỉ 32,9% (so với 70,45% của PCI năm 2011). 67% DN cho rằng phải có mối quan hệ với các cơ quan nhà nước để có được thông tin dữ liệu; 34% DN cho rằng việc thương lượng với cán bộ thuế là phần thiết yếu trong kinh doanh; chỉ có 32,7% DN tin rằng hệ thống tư pháp cho phép họ tố cáo hành vi tham nhũng của các công chức. Dịch vụ hỗ trợ DN còn yếu và phần lớn các DN được hỏi đều sử dụng dịch vụ do khu vực dân doanh cung cấp...

Đặc biệt, về chỉ số tính năng động và tiên phong của chính quyền TP, ông Hồ Kỳ Minh cho hay: "Tuy cho rằng UBND TP Đà Nẵng rất linh hoạt trong khuôn khổ pháp luật nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, song cộng đồng DN đánh giá thái độ của chính quyền đối với DN tư nhân thấp. Chính quyền ưu tiên các DN nước ngoài hơn DN trong nước. Các hợp đồng đất đai, các nguồn lực khác rơi vào tay các DN có liên kết chặt chẽ với chính quyền!".

Theo ông Văn Hữu Chiến, thực tế này là điều rất đáng suy nghĩ đối với các cấp chính quyền TP. Khẳng định lãnh đạo TP sẽ có những chỉ đạo tốt hơn trong thời gian đến, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng đã yêu cầu lãnh đạo các sở, ngành, chính quyền địa phương tiếp thu và khẩn trương nghiên cứu các giải pháp được đề xuất tại hội thảo để hoàn thiện môi trường sản xuất kinh doanh và đầu tư. Đồng thời đề nghị cộng đồng DN cần quan tâm nghiên cứu các chính sách, chiến lược của TƯ, của TP trên các phương tiện thông tin chính thống để hiểu và biết rõ hơn, từ đó có những đánh giá chính xác và khách quan.

"Quan điểm của Đà Nẵng là nỗ lực hết sức để tạo ra một môi trường đầu tư thuận lợi để thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Mục tiêu không chỉ góp phần nâng cao chỉ số PCI của Đà Nẵng mà quan trọng hơn nữa là tăng cường năng lực quản lý, điều hành kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo thuận lợi hơn cho sự phát triển của các DN trên địa bàn!", Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Văn Hữu Chiến nhấn mạnh.

HẢI CHÂU