Đã đến lúc Việt – Mỹ phải tiến xa hơn quan hệ song phương

Ông Ted Osius đại sứ Mỹ ở Việt Nam (bìa phải) và ông Phạm Quang Vinh đại sứ Việt Nam tại Mỹ (bìa trái) tại buổi gặp gỡ ở Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế CSIS, Washington DC, ngày 24/3/2015.

Mới đây, đài truyền hình NHK (Nhật Bản) đã có một phóng sự đặc biệt bàn về mối quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ nhân việc hai nước đang chuẩn bị kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Đài NHK cho rằng, sau hai thập niên hợp tác và phát triển, Mỹ và Việt Nam- hai quốc gia cựu thù- hiện đã trở thành đối tác toàn diện. Giá trị trao đổi thương mại song phương giữa Việt Nam và Mỹ đã đạt 36 tỷ USD năm 2014 và cả hai nước đang đứng trước cơ hội hoàn tất việc gia nhập Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Hai Đại Sứ mới được bổ nhiệm tới Washington DC và Hà Nội là ông Phạm Quang Vinh và Ted Osius đã tham gia một diễn đàn tổ chức ngày 24/3 tại Viện nghiên cứu chiến lược CSIS để bàn luận những gì mà Việt Nam và Mỹ đã đạt được trong 20 năm qua và những gì cần làm để đưa quan hệ giữa hai nước lên tầm cao mới.

Đại sứ Mỹ mới được bổ nhiệm sang Việt Nam Ted Osius nói trong diễn đàn về Việt Nam sau 20 năm bình thường hóa quan hệ với Mỹ rằng ông ủng hộ ý tưởng “đã đến lúc Việt Nam và Mỹ phải tiến xa hơn quan hệ song phương để hợp tác ở mức khu vực và toàn cầu”.

Ông Osius, người đã nhận chức Đại sứ tại Hà Nội và tháng 12/2014, nói rằng có rất nhiều lĩnh vực mà hai nước có thể hợp tác và phát triển bền vững hơn nữa, trong đó có thương mại, quốc phòng, an ninh hàng hải, năng lượng, môi trường, khoa học công nghệ, y tế và giáo dục.

Ông Phạm Quang Vinh, người đã nhậm chức Đại sứ Việt Nam tại Washington vào giữa năm 2014, cũng đồng quan điểm và cho rằng Việt Nam và Mỹ cần hợp tác hơn nữa trong những lĩnh vực này và có thể tăng gấp đôi giá trị thương mại hai chiều.

Đại sứ Osius cũng ủng hộ việc Mỹ và Việt Nam đi đến ký kết thỏa thuận thương mại quan trọng (TPP). Theo Đại sứ Osius, Việt Nam là nước ít phát triển nhất trong khối 12 quốc gia tham gia hiệp định, nhưng sẽ là nước được hưởng lợi nhiều nhất và ông cũng chắc chắn về khả năng hoàn tất TPP trong năm nay.

Ông Ted Osius đại sứ Mỹ ở Việt Nam

Ông cho biết: "Với ý tưởng đưa quan hệ hai nước vượt qua mức song phương lên mức khu vực và toàn cầu thì trước tiên là hợp tác thương mại. TPP là một cơ hội rất lớn cho Việt Nam để tiến thêm mọt bước trong hội nhập kinh tế toàn cầu và sẽ giúp cho mục tiêu tăng gấp đôi giá trị thương mại hai chiều của chúng ta thành hiện thực”.

Ông Osius cho rằng bước đầu tiên để thực hiện mục tiêu này là mở đường bay thẳng giữa hai nước để mở ra nhiều cơ hội thúc đẩy hơn nữa trao đổi kinh doanh và du lịch. Ông cũng hy vọng với sự hợp tác này, Mỹ sẽ trở thành nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam. Hiện nay Mỹ đang là nhà đầu tư lớn nhất tại khu vực Đông Nam Á. Để hấp dẫn nhiều doanh nhân Mỹ tới Việt Nam hơn, Đại sứ Osius cũng kêu gọi Việt Nam đổi mới luật visa.

Cuối năm nay,Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ có chuyến công du tới Châu á và muốn nhân dịp đó để kết thúc việc thương lượng TPP.Tuy nhiên,hiệp định này đang gặp phải những cản trở từ các thành viên quốc hội khi một số nghị sĩ không đồng nhất về vấn đề quyền lao động và nhân quyền ở Việt Nam.Nhưng ông Osius,từng là tham tán phụ trách lao động khi lần đầu tiên đến làm việc tại Việt Nam cách đây 20 năm,cho rằng những lo lắng đó là không thực tế:”Kể từ khi tới đây,tôi đã ấn tượng với sự cam kết hoàn toàn của giới lãnh đạo Việt Nam vào việc thương lượng và thực hiện những yêu cầu đó để có được TPP”.

Ông Osius nói rằng, TPP là cơ hội tốt để Mỹ đem đến những thay đổi trong hệ thống  kinh tế và sự sắp xếp lao động mà Việt Nam muốn có.Theo ông,việc hoàn tất TPP cũng sẽ giúp ích rất nhiều cho Việt Nam trong việc đáp ứng những yêu cầu để được công nhận là nền kinh tế thị trường.

Hiện Việt Nam đã được trên 30 nước công nhận là nền kinh tế thị trường nhưng chưa được Mỹ công nhận.Ông Vinh nói trong diễn đàn tại CSIS rằng việc hoàn tất gia nhập TPP sẽ “gần như giúp Việt Nam đạt được điều này”

Trong khi đó, Đại sứ Vinh cho rằng năm nay sẽ là dấu mốc lịch sử trong quan hệ Việt-Mỹ và đó là lý do mà “tất cả mọi thứ cần phải được bình thường hóa, kể cả gỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương”. Ông cho rằng hai nước sẽ hợp tác được nhiều hơn nữa trong cả xây dựng lẫn chuyển giao công nghệ và xây dựng nguồn nhân lực trong lĩnh vực này.