Có hay không “tham nhũng” về chính sách?

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tư pháp sáng 20/8, Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang Trần Văn Tấn đưa ra vấn đề công tác kiểm tra văn bản còn tồn tại hạn chế, ông muốn biết nguyên nhân do đâu và Bộ Tư pháp có những giải pháp khắc phục nào trong thời gian tới.

ĐB Trương Văn Vở (đoàn Đồng Nai) phản ánh thực trạng luật chờ nghị định, nghị định chờ thông tư. Cụ thể, ông đưa ra số liệu theo đánh giá tại phiên họp thường kỳ Chính phủ, giữa năm 2013 vẫn còn nợ 100 văn bản, luật chờ nghị định, nghị định chờ thông tư. Điển hình, Luật giá dù đã có hiệu lực từ 1//1/2013 nhưng vẫn chưa quy định giá bán lẻ bình quân.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường

Tương tự, ĐB Huỳnh Văn Thiếc (đoàn Cần Thơ) chất vấn: Là cơ quan tham mưu xây dựng luật, pháp lệnh của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp có đề xuất gì về việc dự thảo luật đưa ra kém chất lượng, chậm đi vào cuộc sống? Hiện còn nhiều khoảng trống kinh tế dẫn đến nhiều người làm giàu bất chính, Bộ đề xuất gì để lấp đầy khoảng trống này?

ĐB Nguyễn Bá Thuyền (đoàn Lâm Đồng) thì tỏ ra quan ngại và chất vấn Bộ trưởng Bộ Tư pháp: Liệu có lợi ích nhóm, tham nhũng về chính sách trong việc ra văn bản quy phạm pháp luật không?

Trả lời chất vấn các ĐB, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường thừa nhận thực trạng có một số dự án trình chưa đúng tiến độ, tiến độ một số dự án còn hạn chế. Điều này có nguyên nhân chủ quan, do những dự án luật đi vào chuyên sâu nên rất khó. Bên cạnh đó nhiều đề nghị sửa đổi bổ sung còn phải chờ tổng kết, ví dụ như Luật HTX. Cũng có dự án luật đề nghị phải xây dựng sửa đổi bổ sung một số điều, ban soạn thảo đồng ý phải xây dựng luật sửa đổi nên đòi hỏi có thời gian, ví dụ Luật KHCN.

Nguyên nhân khách quan do kinh tế xã hội thời gian qua còn nhiều khó khăn. Chúng ta phải tập trung cao cho việc đạt mục tiêu tổng quát. Nhiều bộ ngành phải tập trung cao hàng ngày nên thời gian tập trung cho thể chế có hạn chế nhất định.

Cuối năm 2012 Chính phủ tổng kết việc ban hành chậm thông tư, thấy có chuyển biến rõ nét khi chỉ còn nợ đọng 29 văn bản. Nhưng sang 2013 nợ đọng lại tăng đột biến, với 107 văn bản. Nguyên nhân do năm nay có luật xử lý vi phạm hành chính với 56 nghị định được ban hành.

Kiểm tra văn bản, theo Bộ trưởng Hà Hùng Cường thì sau 3 ngày ban hành văn bản, Bộ liên quan phải gửi cho Bộ Tư pháp để kiểm tra nhưng việc đó còn chậm, có cái chưa gửi đầy đủ. Từ 2010 Bộ Tư pháp đã ban hành kế hoạch để hàng năm các sở, phòng tư pháp cũng phải tập trung kiểm tra sâu vào một số lĩnh vực người dân quan tâm. “Nếu nói chỉ kiểm tra sau khi báo chí nêu thì cũng không hoàn toàn như vậy” - Bộ trưởng Hà Hùng Cường nói.

Đối với Luật giá, cũng nằm trong tình trạng trên. Đặc biệt thông tư liên tịch hướng dẫn thi hành nghị định luật giao còn đang bỏ ngỏ sự kiểm soát.

Đối với khoảng trống về pháp luật, Bộ trưởng Hà Hùng Cường cho biết: “Chúng tôi rất thấm thía vấn đề này”. Mới đây Chính phủ đã xây dựng thêm một Vụ mới và sẽ chịu trách nhiệm về khoảng trống về pháp luật.

Về vấn đề lợi ích nhóm, tạo tham nhũng về chính sách mà ĐB nêu, Bộ trưởng Bộ Tư pháp khẳng định quy trình xây dựng văn bản pháp luật rất chặt chẽ, qua nhiều tầng lớp. Tuy nhiên cũng có thể có những vấn đề không phát hiện được. Ví dụ Nghị định về kinh doanh vàng, xăng dầu, hay giá than, điện… chủ trương thì rất rõ để tiến tới thị trường nhưng gần đây chúng ta đang thực hiện kiềm chế lạm phát nên bước đi phải chặt chẽ. Vì thế không có chuyện tham nhũng như ĐB nêu nhưng cũng có thể có những nghị định thiếu kiểm soát.