Chuyện lạ đời: Sống cạnh 3 nhà máy điện nhưng gần 30 năm vẫn “đói”… điện

Gần 30 năm đói…điện

Theo các bậc cao niên trong làng, vào tháng 3/1988, có tất cả 74 hộ dân tại huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình di cư vào Đắk Lắk lập nghiệp theo chủ trương của huyện. Ngần ấy hộ dân, có đủ cả già trẻ, dắt díu nhau lên đường, hy vọng gây dựng cuộc sống tốt đẹp ở vùng đất đỏ Tây Nguyên. 

Sau nhiều ngày hành trình, họ được đưa đến một cánh rừng nghèo gần suối Đục, xã Krông Na, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk (nay đổi tên thành thôn Nà Ven, xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn). Lúc đó, bao quanh Nà Ven là điệp trùng rừng núi, khung cảnh rất hoang vu.

Không có điện, người dân Nà Ven phải tự bơm nước thủ công.

Sau đó, chính quyền địa phương đã cấp cho mỗi nhân khẩu 13kg gạo, chở hơn 10 xe rơm để giúp bà con làm mái lợp nhà, ổn định nơi ăn chốn ở. Thế nhưng, khí hậu, thời tiết tại Nà Ven quá khắc nghiệt, mùa mưa nước trắng đồng, mùa hạn nắng kéo dài, cộng thêm yếu tố đất đai cằn cỗi khiến nhiều hộ lần lượt bỏ đi.

Ông Nguyễn Thế Liêu (73 tuổi, người dân) cho biết: “Vì đất đai cằn cỗi, khó canh tác nên nhiều hộ phải bỏ Nà Ven. Sau vài tháng, thôn Nà Ven chỉ còn sót lại 17 hộ đương đầu với muôn vàn khó khăn. Thấm thoắt cũng đã 28 năm trôi qua, ngần ấy thời gian có thể làm nhiều vùng quê khác thay đổi, phát triển nhưng Nà Ven vẫn vậy. Có khác chăng, chỉ là những ngôi nhà tạm bợ được lợp bằng cỏ tranh ngày xưa nay đã được thay bằng mái ngói”.

Cũng theo ông Liêu, đã 28 năm trôi qua rồi, nhưng Nà Ven chưa có điện. Chính vì thiếu điện nên bà con gặp muôn vàn trở ngại trong sản xuất, sinh hoạt. Hiện tại, cả thôn chỉ có vài chiếc ti vi đen trắng, dăm ba chiếc ra-đi-ô chạy bằng pin hoặc bình ắc quy để nghe ngóng thông tin.

Có mặt từ khi thành lập thôn Nà Ven cho đến nay, cụ Liêu thấu hiểu bao nỗi gian truân, vất vả của bà con trên mảnh đất khó này. Bởi vậy, trong dịp kỷ niệm 24 năm ngày thành lập thôn, cụ đã tự sáng tác một bài thơ đầy cảm xúc diễn tả lại cuộc sống cơ cực của bà con nơi đây từ thuở “khai thiên lập địa”. Bài thơ không đề, cụ Liêu viết tả về thôn Nà Ven có đoạn: “Đất đai sỏi đá lắm thay/Mùa mưa phèn nổi giăng đầy mặt nương/Khó khăn trăm núi ngàn đường/ Trạm trường không có, sốt thường xảy ra”.

Tiễn PV Infonet ra về, cụ Liêu hạ giọng trầm buồn nhắn nhủ thêm: “Tôi hy vọng rằng, trước khi mình nhắm mắt xuôi tay, sẽ thấy Nà Ven được thắp sáng bởi điện lưới quốc gia. Nếu có điện, cuộc sống của bà con nơi đây sẽ khởi sắc hơn nhiều, con em trong vùng cũng sẽ có một tương lai tương sáng hơn thế hệ của chúng tôi”.

Hộ nghèo chiếm gần hết thôn

Theo ông Nguyễn Đức Giang, Trưởng thôn Nà Ven, toàn thôn có 41 hộ với gần 200ha đất nông nghiệp, tính bình quân mỗi hộ có đến gần 4ha để canh tác. Thế nhưng, bà con chẳng thể làm gì khác trên vùng đất rộng thênh thang ấy ngoài việc trồng mì, tỉa bắp. Mùa màng năm được năm mất, thu nhập bấp bênh nên trong số 41 hộ hiện tại của thôn có tới 36 hộ nghèo.

Cụ Liêu cho biết, trước khi nhắm mắt muốn được thấy Nà Ven có điện.

Cũng theo lời vị trưởng thôn, nếu tính theo đường chim bay, Nà Ven chỉ cách nhà máy thủy điện Sêrêpốk 4A khoảng 2km, cách nhà máy thủy điện Sêrêpốk 4B khoảng 10km, cách nhà máy thủy điện Sêrêpốk 3 khoảng 20km.

Thế nhưng, hơn 40 hộ dân trong thôn vẫn sống trong cảnh thiếu nước, “khát” điện. Bởi lẽ, nguồn nước ngầm của thôn bị nhiễm phèn nặng, tất cả các gia đình đều phải sắm xô, xây bể để hứng nước trời nấu nướng, sinh hoạt. Gia đình nào có chút điều kiện thì mua được bình ắc quy, bộ phát điện bằng năng lượng mặt trời để thắp sáng. Còn lại, đa số bà con vẫn đang sử dụng đèn dầu.

Theo người dân, trong năm 2012, nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã có chuyến thăm Nà Ven. Tại đây, nguyên Chủ tịch nước đã yêu cầu chính quyền địa phương phải nhanh chóng kéo điện lưới cho bà con. Thế nhưng cho đến nay, người dân Nà Ven vẫn chưa được sử dụng điện lưới quốc gia.

Đem vấn đề của Nà Ven trao đổi với ông Nguyễn Văn Duyệt, Phó trưởng Phòng Kinh tế-Hạ tầng huyện Buôn Đôn, ông Duyệt cho biết, hiện tại tỉnh Đắk Lắk đã giao cho Sở Công thương làm chủ đầu tư, ký hợp đồng thi công với Ban quản lý Dự án điện nông thôn Miền Trung, tiến hành rà soát và lên kế hoạch thi công, kéo điện lưới cho những thôn buôn chưa có điện trên toàn tỉnh. 

Theo kế hoạch, đến trước tết âm lịch 2017, một số thôn buôn tại các xã Ea Nuôl, Krông Na, Ea Wer (huyện Buôn Đôn) sẽ được kéo điện. Tuy nhiên, thôn Nà Ven chưa có trong danh sách thi công năm nay. Nhiều khả năng, sang cuối năm 2017, thôn Nà Ven sẽ được kéo điện lưới quốc gia.