Chuyên gia Mỹ tin Nga đang "biến thành Liên Xô mới” bằng cách "vi phạm INF"

Trước đó, tờ New York Times đưa tin, các quan chức Mỹ khẳng định rằng Quân đội Nga vừa triển khai hai tiểu đoàn tên lửa hành trình tầm trung 9M729, còn có tên gọi khác là SSC-8, đến khu vực Kapustin Yar tại Nga. Một số chuyên gia tin rằng tên lửa này thuộc dòng tên lửa Kalibr-NK.

Các quan chức Mỹ cho biết Nga vừa triển khai hai tiểu đoàn tên lửa hạt nhân.

“Tôi nghĩ Kalibr và 9M729 đều cùng một dòng tên lửa”, ông Jeffrey Lewis, một giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu Không phổ biến Vũ khí hạt nhân thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế Middlebury tại thành phố Monterey, bang California (Mỹ) cho biết. “Cả hai loại tên lửa này có nhiều điểm tương đồng, đặc biệt là về hình dáng”.

Thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh Nga đang phát triển tên lửa đạn đạo xuyên lục địa RS-26. Mặc dù được coi là một tên lửa xuyên lục địa ICBM, song tầm bắn của nó lại ngắn hơn nhiều so với các tên lửa ICBM khác. Ông Lewis cho rằng RS-26 là vũ khí thay thế tên lửa RDS-10 Pioneer (tên NATO là SS-20 Saber), một loại vũ khí bị cấm theo nội dung của hiệp ước INF.

Chuyên gia người Mỹ cho rằng, việc Nga “vi phạm hiệp ước INF” là bởi “một số hành vi thời Liên Xô đang xuất hiện trở lại”. “Nền công nghiệp quốc phòng Nga một lần nữa lại thúc đẩy phát triển nhiều loại vũ khí dưới sự cho phép của lực lượng quân đội và một chính quyền độc đoán. Vì vậy, chúng ta đang thấy sự xuất hiện của ICBM, các tuyến đường ray chở tên lửa và các thiết bị không người lái dưới nước”, ông Lewis nói.

Cũng theo chuyên gia này, Liên Xô và Nga đã miễn cưỡng ký kết vào hiệp định INF vào thời điểm Chiến tranh Lạnh sắp kết thúc. Giờ đây với sự cho phép của chính phủ hiện tại, Nga đang bắt đầu phát triển lại vũ khí hạt nhân. “Quân đội Nga luôn luôn ghét hiệp định INF, và giờ đây khi không còn Gorbachev và Yeltsin ngăn cản, họ đang bắt đầu có được điều họ muốn. Họ có thể tin rằng Mỹ đang bí mật vi phạm hiệp định và phải có bước chuẩn bị trước để đề phòng hậu họa”, ông Lewis nói.

Ông Lewis dự đoán rằng Nga sẽ cáo buộc Mỹ vi phạm INF trước bởi nước này đã thiết lập hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis, vốn sử dụng hệ thống phóng Mk-41 có thể phóng tên lửa hành trình Tomahawk. Tuy nhiên ông cho rằng đây là một luận điểm “mỏng manh”.

“Theo nội dung trong hiệp ước INF, tất cả các dàn phóng tên lửa đạn đạo tầm trung trên bộ đều bị cấm. Tuy nhiên việc hạ đặt dàn phóng Mk-41 sẽ là vấn đề nếu chúng ta phóng tên lửa Tomahawk, nhưng cho đến nay chúng ta mới chỉ dùng tên lửa phòng không đất đối không và không bị cấm bởi hiệp ước này. Cho đến nay tên lửa Tomahawk được liệt vào hạng mục tên lửa phóng từ tàu ngầm, qua đó nằm ngoài khuôn khổ của INF bởi nó chỉ cấm các tên lửa phóng trên mặt đất”, ông Lewis nói.

Mỹ cũng đã đề xuất cho phép Nga điều tra những nơi có dàn phóng Mk-41 để xác nhận rằng những nơi này không có tên lửa Tomahawk, tuy nhiên Nga đã từ chối. “Mỹ đã cho phép để người Nga thanh sát và tự đưa ra kết luận cho mình song họ không làm vậy”, ông Lewis nói.