Chưa rõ cơ chế, chính sách đặc thù đối với Thủ đô

Phiên họp thứ 12 của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Ảnh. Xuân Hải.

Siết chặt nhập cư, tăng mức xử phạt

Báo cáo thẩm tra nêu rõ, việc quy định của dự án Luật về “Vùng Thủ đô” còn chưa rõ, chưa cụ thể về các cơ chế, chính sách đặc thù đối với “Vùng Thủ đô”, cũng như chưa thể hiện rõ mối quan hệ giữa Thủ đô với các tỉnh, thành phố trong Vùng Thủ đô.

Tuy hiện nay thành phố Hà Nội đang sử dụng hình ảnh Khuê Văn các làm biểu tượng nhưng vẫn còn có ý kiến băn khoăn. Do vậy, đa số ý kiến trong Ủy ban pháp luật đề nghị quy định Thủ đô có biểu tượng và giao Uỷ ban thường vụ Quốc hội quyết định biểu tượng của Thủ đô trên cơ sở đề nghị của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội.

Bên cạnh đó cũng có một ý kiến đề nghị cân nhắc không nên giao Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định về biểu tượng của Thủ đô, vì biểu tượng của Thủ đô là biểu tượng của cả nước, do đó nên quy định cụ thể ngay trong Luật này. Ý kiến khác đề nghị giao cho Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội quyết định về biểu tượng của Thủ đô.

Ủy ban pháp luật cho rằng danh hiệu công dân danh dự Thủ đô không chỉ tặng cho người nước ngoài mà nên tặng cho cả công dân Việt Nam ở các tỉnh, thành phố khác có công lao đóng góp cho việc xây dựng, phát triển và bảo vệ Thủ đô.

Ủy ban pháp luật tán thành với quy định về điều kiện đăng ký thường trú (nhập hộ khẩu) của công dân ở nội thành Hà Nội như quy định tại điểm b khoản 4 Điều 19 của dự thảo Luật.  Tuy nhiên, về lâu dài cần phải có các giải pháp tổng thể, đồng bộ về kinh tế - xã hội, quy hoạch, như chuyển các cơ sở sản xuất, kinh doạnh, dịch vụ ra khỏi nội thành, hạn chế việc xây dựng các chung cư cao tầng trong nội thành, xây dựng tuyến đường giao thông thuận lợi kết nối nội thành với ngoại thành và các vùng phụ cận... thì mới có thể giải quyết được gốc rễ của vấn đề.

Dự thảo Luật quy định Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội được quy định mức phạt tiền cao hơn, nhưng không quá 02 lần mức tiền phạt tối đa do Chính phủ quy định đối với các hành vi vi phạm hành chính tương ứng trong các lĩnh vực văn hoá, đất đai, xây dựng. Tương tự mức thu phí trong lĩnh vực giao thông vận tải ở nội thành cũng được quy định cao hơn nhưng không quá 02 lần so với mức thu do Chính phủ và Bộ Tài chính quy định.

Đa số ý kiến thành viên Ủy ban pháp luật đề nghị dự thảo Luật cần quy định cụ thể hơn về các đặc thù, ưu đãi về tài chính, ngân sách cho Thủ đô với lập luận thuyết phục để trình Quốc hội.

Chọn biểu tượng cho Thủ đô

Phát biểu tại buổi thảo luận, ông Phạm Quang Nghị, Bí thư Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, dự án luật Thủ đô ra đời sẽ tháo gỡ được những khó khăn mà hiện đang tồn tại ở Hà Nội.

Ông Nghị ví dụ, có nhiều gia đình ở phố cổ hiện nay quá chật chội, diện tích nhà chỉ đủ cho cả gia đình với 3 thế hệ ngồi ăn cơm.

Cũng theo ông Nghị, việc thu phí cao hơn trong lĩnh vực xử phạt hành chính, cũng như thu phí giao thông vận tải nhằm lập lại trật tự kỷ cương của Hà Nội.

Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội Trương Thị Mai cho rằng, việc quy định vùng Thủ đô cần tăng cường thêm một số lĩnh vực như an ninh quốc phòng, văn hóa. Về chính sách tài chính đặc thù cho Thủ đô cần phải nghiên cứu kỹ để sửa đổi một số luật liên quan như luật Ngân sách.

Bà Mai cũng lưu ý, dự án luật chưa nêu rõ vai trò của người dân ở Thủ đô như thế nào, bên cạnh đó chính sách của người dân tham gia vào các lĩnh vực văn hóa giáo dục cũng chưa cụ thể.

Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng đồng tình với việc dự án luật quy định rõ trung tâm chính trị hành chính của Trung ương ở Ba Đình.

Phó Chủ tịch Tòng Thị Phóng đề nghị, dự án luật cần giải thích rõ quy định về chính sách đặc thù của Hà Nội. Về biểu tượng của Thủ đô cần quy định luôn trong dự án luật. "Tôi đồng tình với ý kiến lấy Khuê Văn các làm biểu tượng của Thủ đô Hà Nội", Phó Chủ tịch Tòng Thị Phóng nói.

Đồng tình với ý kiến trên, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng an ninh Nguyễn Kim Khoa đề nghị, biểu tượng Khuê Văn các đã được Hà Nội dùng từ trước đến nay và được nhân dân đồng tình thì nên quy định rõ trong dự án luật. Đối với việc quản lý dân cư cần phải nghiên cứu kỹ về vấn đề thường trú trong khu vực nội thành.