Căng thẳng Vùng Vịnh tiếp tục nóng, Ngoại trưởng Mỹ phải đích thân “chữa cháy”

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ R.C. Hammond cho biết, ông Tillerson sẽ có mặt tại thủ đô các nước Vùng Vịnh từ ngày 10 đến ngày 13/7. Đây được coi là một phần trong nỗ lực của Ngoại trưởng Mỹ nhằm hàn gắn những bất đồng giữa Qatar và bốn nước láng giềng tuyên bố cắt đứt quan hệ với họ.

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson.

Vào ngày 5/6, Ả Rập Xê út, UAE, Bahrain và Ai Cập đã cứt đứt quan hệ ngoại giao và thương mại với Qatar, hiện là nước xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng lớn nhất trên thế giới. Bốn nước này cáo buộc Qatar đang gây bất ổn trong khu vực khi ủng hộ Iran cũng như các lực lượng vũ trang Hồi giáo dòng Sunni cực đoan, song Qatar phủ nhận những cáo buộc này.

Căng thẳng Vùng Vịnh đã khiến Mỹ lâm vào thế khó, bởi phần lớn các nước có liên quan đến khủng hoảng này đều là những đồng minh lâu năm của Mỹ. Qatar có chi nhánh của Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ và một căn cứ không quân hiện đại mà Mỹ thường sử dụng để không kích IS. Trong khi đó, Ả Rập Xê út có mối quan hệ hợp tác chống khủng bố với Mỹ và là một trong những khách hàng mua vũ khí lớn của Mỹ.

Trước chuyến công du này, một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên cho biết Mỹ không thấy có dấu hiệu nào cho thấy cuộc khủng hoảng này sẽ dẫn đến một cuộc xung đột vũ trang.

Dù vậy căng thẳng giữa các bên vẫn chưa đến hồi chấm dứt. Qatar bác bỏ bản yêu sách 13 điểm mà liên minh do Ả Rập Xê út đứng đầu đưa ra để kết thúc cuộc khủng hoảng, điều này khiến liên minh này kêu gọi áp dụng các biện pháp trừng phạt chính trị, kinh tế và pháp lý mới đối với Qatar.

Cụ thể, liên mình này yêu cầu Qatar hạn chế quan hệ ngoại giao với Iran, một quốc gia Hồi giáo dòng Shiite từ lâu là đối thủ của Ả Rập Xê út, đồng thời cắt đứt quan hệ với tổ chức Anh em Hồi giáo ở Ai Cập và đóng cửa hãng tin al-Jazeera.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Qatar Abdullah bin Saoud al Thani cho biết, Qatar có đủ nguồn tài chính dự trữ để có thể đối mặt với cuộc khủng hoảng hiện tại, khi dòng tiền vào vẫn tiếp tục lớn hơn dòng tiền ra.

“Chúng tôi có đủ tiền mặt để bảo vệ mình trước bất kỳ tình huống xấu nào”, ông al Thani cho biết. “Hiện đất nước chưa gặp phải bất kỳ vấn đề đáng lo ngại nào”.