Cần sớm khởi tố vụ án điều tra việc dùng nhục hình với ông Chấn

Trao đổi với phóng viên bên lề kỳ họp Quốc hội chiều 11/11, ĐBQH Đinh Xuân Thảo - Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp cho rằng, cần phải làm quy trình, thủ tục minh oan cho ông Nguyễn Thanh Chấn để khẳng định ông vô tội.

Bên cạnh đó, ông Thảo cũng đồng tình với việc phải xét xử lại vụ án. Bởi qua 10 năm đã phát hiện tình tiết mới làm thay đổi toàn bộ vụ án khi thủ phạm đã ra đầu thú. Lúc này người có tội trở thành người vô tội.

Tuy nhiên muốn sửa lại vụ án trước đây, Viện kiểm sát (VKS) phải ra một kháng nghị để tòa án xem xét lại bản án. Cái này người ta gọi là tái thẩm.

ĐBQH Đinh Xuân Thảo trao đổi với phóng viên chiều 11/11. (Ảnh Nguyễn Dũng)

Nhưng nhiều ý kiến cho rằng, vụ việc này cần phải tiến hành theo giám đốc thẩm chứ không phải tái thẩm?

Vụ việc này xét xử theo tái thẩm là đúng chứ không phải giám đốc thẩm.

Giám đốc thẩm là những trường hợp do chính bị cáo đề nghị phải xem xét lại, hoặc bên VKS kháng nghị do thấy trong quá trình xét xử có thể thấy quy trình, thủ tục không đúng, ví như thiếu luật sư, hay bị can xét xử trong tình trạng không bình thường… cái đó gọi là giám đốc thẩm (xem lại).

Còn tái thẩm (hoàn toàn mới), tức là xem xét lại vụ án ngay từ đầu, giống như một vụ án mới.

Vụ việc này xuất hiện tình tiết mới, nên tiến hành tái thẩm là hoàn toàn đúng.

Tuy nhiên hậu quả pháp lý về tái thẩm và giám đốc thẩm đều như nhau, và người bị oan sẽ được minh oan.

Liên quan đến trách nhiệm, ở đây phải xem xét lại các khâu điều tra, truy tố, xét xử. Sai ở giai đoạn nào thì người đó phải chịu trách nhiệm.

Nếu như đúng như lời ông Chấn khai bị bức cung, mớm cung, nhục hình, rõ ràng những điều tra viên phải chịu trách nhiệm.

Mặc dù người bị oan liên tục khai như vậy, nhưng có thông tin cho rằng, các điều tra viên hoàn toàn phủ định việc mớm cung, nhục hình… Trong trường hợp này phải làm thế nào để sớm làm sáng tỏ trắng đen?

Để điều tra rõ trắng đen, phải khởi tố vụ án mới.

Trách nhiệm ở đây là cả một chuỗi. Theo quy định anh cuối cùng – tòa án cũng phải chịu trách nhiệm. Xảy ra oan sai nếu chỉ do trình độ non yếu thì thôi, cứ thế quy trách nhiệm và bồi thường.

Cần sớm khởi tố vụ án mới để làm rõ ông Nguyễn Thanh Chấn có bị mớm cung, nhục hình không (Ảnh Xuân Hải)

Theo ông để làm rõ trắng đen có mớm cung, nhục hình hay không thì cần phải giao cho một đơn vị khác hay trực tiếp ngành công an sẽ làm?

Trước mắt người ta giao cho lãng đạo công an tỉnh Bắc Giang chỉ đạo làm kiểm điểm, sau đó sẽ báo cáo lên trên. Trong trường hợp này VKSND tối cao phải tiến hành việc điều tra này. Nếu ông Chấn  đưa ra được bằng chứng khẳng định thì sẽ rõ trắng đen.

Để sớm làm sáng tỏ vấn đề, trong trường hợp này phải khởi tố vụ án mới để điều tra xem các điều tra viên có bức cung, nhục hình như ông Nguyễn Thanh Chấn khai không.

Nếu khởi tố vụ án mới thì trong điều tra, những cán bộ điều tra đó sẽ bị tách ra để điều tra riêng để thu thập bằng chứng.

Kể cả trong trường hợp khởi tố, điều quan trọng nhất ở đây là phải tìm ra được bằng chứng. Theo ông cơ quan điều tra có thể làm sáng tỏ được điều này?

Trường hợp nếu ông Chấn khai bị bức cung, nhục hình mà bên tòa án không xem xét lại thì đó còn là trách nhiệm của tòa án.

Vụ án này cần xem xét lại một cách tổng thể, vì vụ này không phải vụ đầu tiên, duy nhất. Mà án sai thường có nhiều nguyên nhân, do sai sót trong điều tra, hoặc cơ quan điều tra trình độ hạn chế, hoặc họ cố tình làm như thế để cho xong việc đi nên bức cung.

Nhưng cũng có những tội phạm ngoan cố thực sự, cách bình thường không thừa nhận, nên phải dùng biện pháp nghiệp vụ.

Để sớm làm sáng tỏ vụ việc trắng đen, tốt nhất nên để VKS thực hiện sẽ nhanh có kết quả hơn. Vụ án này không nên kéo dài.

Trong lúc chờ đợi xét xử các vụ án khác, theo ông có nên minh oan ngay và trả lại quyền công dân cũng như thực hiện bồi thường cho người bị oan?

Chủ tịch nước cũng đã có chỉ đạo phải làm sớm rồi.

Đúng là 1 ngày trong tù thì bằng cả năm ở ngoài. Do vậy làm sao phải giải quyết sớm nhất cho người bị oan, không có lý do gì để chậm trễ cả.

Còn việc anh truy tố người ra đầu thú cũng như quy trách nhiệm của những người trong thực hiện tố tụng trước đây là việc khác.

Xin cảm ơn ông!