Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Sẽ lùi thời hạn thực hiện việc ghi tên cả nhà vào sổ đỏ

Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà

Quá trình xây dựng Thông tư đã xin ý kiến Bộ Tư pháp, 63 tỉnh thành

Ông Hà cho biết, Thông tư 33 xuất phát từ thực tiễn thực hiện Luật Đất đai, đặc biệt là Nghị định 01/2017, cần hướng dẫn của một số điều của Nghị định sửa đổi, bổ sung này. Bên cạnh đó có trách nhiệm giải thích Khoản 2, Điều 48 của Luật Đất đai và Điều 101, 102 của Luật Đất đai.

“Từ khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực, Bộ đã nghiên cứu ban hành Thông tư 23, trong đó quy định các hộ gia đình có sở hữu chung đối với tài sản đất đai là tài sản chung. Về mặt cơ sở pháp lý, thực ra thông tư quy định cụ thể hóa hơn các quy định của Luật và Nghị định mà thôi”- ông Hà chia sẻ.

Về cơ sở thực tiễn, trong thời gian vừa qua việc quy định ghi tên hộ gia đình trên giấy chứng nhận. Trước đây và hiện nay khái niệm hộ là chủ thể trong các giao dịch, tuy nhiên trên thực tế Bộ Luật dân sự đã không còn khái niệm này nữa. Hiện chỉ còn trong Luật Đất đai.

Trong khoảng thời gian này phát sinh rất nhiều khó khăn, khi thực hiện bảo hộ quyền sử dụng đất hợp pháp của các thành viên, từ các rủi ro trong quá trình giao dịch dân sự liên quan đến đất của từng thành viên trong các gia đình không được xác lập cụ thể.

Bên cạnh đó, Bộ Luật Dân sự không còn chủ thể hộ gia đình. Rõ ràng Luật Đất đai có nhiệm vụ từng bước đi theo chiều hướng quy định rõ ràng.

Hơn nữa những phát sinh mâu thuẫn tranh chấp trong các thành viên của hộ gia đình sử dụng đất trong các giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất có thể nói hết sức nhức nhối.

Còn phía Tòa án lại gặp lúng túng, khó khăn trong quá trình xét xử. Trong quá trình triển khai, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo nhanh chóng tháo gỡ các vướng mắc này.

“Đây là vấn đề hết sức phức tạp, khi khái niệm chủ thể hộ gia đình không tồn tại trong Bộ luật Dân sự. Trong quá trình xây dựng Thông tư này rất thận trọng, Bộ đã lấy ý kiến của các Bộ ngành có liên quan, địa phương liên quan và thực hiện nhiều hội nghị và hội thảo. Trong đó có lấy ý kiến của Bộ Tư pháp, Bộ Xây dựng, Ngân hàng nhà nước Việt Nam và ý kiến 63 tỉnh thành.

Thời gian qua, chúng tôi có trao đổi với Bộ Tư pháp, và quá trình này phối hợp chặt chẽ, Bộ Tài Nguyên và Bộ Tư pháp thống nhất cụ thể, việc dư luận quan ngại lo lắng trong thời gian vừa qua thì trách nhiệm của cơ quan xây dựng là lắng nghe trước khi thông tư này nó hiệu lực từ 5/12”- ông Hà nói.

Lùi thời hạn thực hiện Khoản 5, Điều 6 

Ông Hà nhấn mạnh, trên thực tế, Thông tư 33 chỉ điều chỉnh thực tế một trong 16 trường hợp quy định trong Thông tư 23 về hình thức sở hữu trên sổ đỏ. Đây chỉ là hình thức hướng dẫn cách ghi mang tính kỹ thuật đối với trường hợp hộ gia đình sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.

Nếu Luật Đất đai 2013 quy định cấp sổ đỏ rồi thì cũng ghi cụ thể các thành viên của hộ gia đình. Thông tư 33 chỉ sửa đổi một điều được quy định của Thông tư 23, cụ thể các hộ gia đình sở hữu chung đất đai.

Vấn đề nữa là, nếu trong trường hợp phát sinh các sự kiện pháp lý thì khi hộ gia đình yêu cầu, cơ quan pháp lý mới thực hiện yêu cầu này.

“Rõ ràng thông tư này đã không quy định rõ ràng nên gây hiểu nhâm. Về ý kiến của Bộ Tư pháp, dưới góc độ pháp lý thì việc ban hành Thông tư 33 hoàn toàn đúng quy định pháp luật và cần thiết, cấp bách. Tuy nhiên, thông tư ban hành có cách hiểu khác nhau giữa người dân, trên thực tế Luật Đất đai điều chỉnh đã phát sinh các vấn đề theo cơ chế hiện hành có thể đang giải quyết được.

Chúng tôi thống nhất đánh giá việc Bộ Tư pháp yêu cầu tạm dừng áp dụng Thông tư 33 là cần thiết. Khi chưa thống nhất, chưa hiểu rõ thì thông tư này chưa đạt yêu cầu. Như vậy Khoản 5, Điều 6 tại Thông tư 33 chúng tôi sẽ lùi thời hạn đến khi nghiên cứu kỹ, làm công tác truyền thông đến khi người dân nhận thức được lợi ích mang lại và cũng như đảm bảo các cơ sở pháp lý. Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục nghiên cứu khi ban hành văn bản mới và khi đó khoản 5, Điều 6 này sẽ được thực hiện” – ông Hà nhấn mạnh.