Bộ trưởng Tiến: “Cầm gậy chính” nhưng lại không có tiền, có quyền

Báo cáo của đoàn giám sát UBTVQH về thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế (BHYT) giai đoạn 2009-2012 cho thấy, tỷ lệ tham gia BHYT đã tăng từ 58,2% lên 66,8%. Như vậy, sau 4 năm thực thi Luật, đã có thêm 8,6% dân số tham gia BHYT, tương đương 9,24 triệu người.

Tuy nhiên đoàn giám sát cũng chỉ ra nhiều hạn chế trong lĩnh vực BHYT, như Bộ Y tế chưa ban hành hướng dẫn về khám bệnh để sàng lọc, chẩn đoán sớm một số bệnh được quỹ BHYT chi trả; chưa hướng dẫn phân hạng bệnh viện tư nhân, kết quả là BHXH gặp nhiều khó khăn trong việc thanh toán cho chi phí khám chữa bệnh BHYT tại các bệnh viện tư nhân.

Bộ trưởng Kim Tiến phàn nàn vì phải "cầm gậy chính" nhưng lại không có quyền, cũng không có tiền với UBTVQH

Chất lượng khám chữa bệnh bằng BHYT là vấn đề được UBTVQH đề cập nhiều nhất tại buổi làm việc sáng 11/9. Không chỉ phản ánh thực trạng thiếu thuốc, quá tải bệnh viện, qua tiếp xúc cử tri, nhiều đại biểu còn phản ánh tình trạng thờ ơ khi người bệnh khám bằng BHYT.

“Khi người bệnh có BHYT thái độ của y bác sĩ với người bệnh khác ngay. Nhưng khi bảo không có BHYT lại có thái độ khác. Nhiều người không dám bảo tôi có BHYT. Bác sĩ nên rút kinh nghiệm, đừng vừa tiêm vừa hỏi ông (bà) có BHYT không” – Chủ nhiệm VPQH Nguyễn Hạnh Phúc nói.

Đánh giá cao báo cáo giám sát của UBTVQH, tuy nhiên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan cũng cho rằng, báo cáo giám sát mới chỉ dừng lại ở mô tả về tình hình sử dụng BHYT, tình hình khám chữa bệnh mà chưa chỉ ra được nơi nào làm tốt, nơi nào không tốt. Báo cáo cần phải chỉ ra trách nhiệm của những đơn vị, cơ quan, địa phương làm chưa tốt và cần chỉ rõ phải bổ sung cái gì trong thời gian tới.

Qua thực tế tiếp xúc với người nghèo, Phó Chủ tịch nước chỉ ra những bất cập khi sử dụng thẻ BHYT hiện nay, như không được đối xử công bằng như người có tiền; địa phương không muốn đưa bệnh nhân lên tuyến trên, làm bệnh tình trầm trọng thêm; việc chi trả tiền bảo hiểm rất lâu và khó khăn.

Với số tiền kết dư từ BHYT lên đến 13 nghìn tỷ đồng, bà Doan đề nghị cần phải làm rõ tại sao lại như vậy, trong khi người có thẻ BHYT không được chi trả thích đáng, thuốc thì kém chất lượng.

“Nguồn lực của chúng ta đang bị phân tán trong khi chúng ta đang rất nghèo. Tôi càng đi tôi càng thấy buồn. Trong khi chế độ chính sách của Đảng, nhà nước thì rất tốt, nhân dân rất tin tưởng, nhưng khi chế độ chính sách xuống đến dân thì nó như thế đấy” – bà Doan bức xúc trước những hành vi ăn chặn các chính sách hỗ trợ cho người nghèo.

Trước nhiều bất cập được nêu, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cũng cho rằng, người nghèo mà phải vào viện thì rất khổ, người cận nghèo mà ốm một trận cũng thành nghèo luôn.

Người khám bệnh bằng BHYT không được đối xử công bằng như người có tiền

Ngoài thống kê những thành tích mà ngành y tế có được trong thời gian qua, Bộ trưởng Tiến còn thẳng thắn chỉ ra những mặt hạn chế mà bà cho là “vài thập kỷ sau chắc vẫn còn hạn chế”.

Theo Bộ trưởng Y tế thì bộ máy tổ chức, quản lý nhà nước hiện nay rất bất cập: “Bộ Y tế chịu trách nhiệm về quản lý nhà nước, nhưng không quản lý được tiền, trong khi chủ tịch quản lý quỹ là Bộ trưởng Bộ Tài chính. Nhiều bất cập trong bộ máy tổ chức và chức năng nhiệm vụ còn chồng chéo, không rõ chức năng nhiệm vụ. Người cầm gậy chính thì quyền không có, tiền cũng không”.

Bộ trưởng Tiến dẫn dụ thực tế với BHYT các tỉnh, ngay cả Sở Y tế cũng không can thiệp được. Rồi vai trò của Bộ Lao động cũng không rõ và không có. Hay tình trạng trốn thẻ, trốn đóng BHYT diễn ra, mà cái này lại thuộc về Tổng LĐLĐVN. UBND các tỉnh cũng chẳng có trách nhiệm gì...

Cho rằng trách nhiệm không chỉ riêng Bộ Y tế, nữ Bộ trưởng đề nghị cần làm rõ hơn trách nhiệm liên quan của Bộ LĐTB&XH, Bộ GD&ĐT, Tổng LĐLĐVN... chứ không chỉ có mỗi trách nhiệm của Chính phủ với Bộ Y tế.

Trước những phản ảnh của Bộ trưởng Y tế cũng và nhiều ý kiến trước đó, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Minh cho rằng, trong khi NSNN còn nghèo, nếu chỉ trông vào đó thì rất khó khăn. Bên cạnh đó vấn đề giá dịch vụ cũng còn nhiều bất cập, chưa đảm bảo đủ chi phí.

Liên quan đến quỹ BHYT cũng như trách nhiệm của ngành tài chính, bà Minh cho biết, trước đây Bộ trưởng Y tế đã đề nghị chuyển quỹ BHYT sang Bộ Y tế quản lý. Nhưng Chính phủ đã quyết định vẫn cứ giữ nguyên mô hình như hiện nay.