Bẻ cây lấy lộc đầu xuân... sai với tín ngưỡng văn hóa

Thầy Thích Trí Thịnh cho biết về câu chuyện có nên bẻ cành lộc đầu năm,

Ôm cả bó cây phát lộc để dành phát cho người dân, bà Đỗ Thị Hường – Chùa Lãm Khê, xã Đông Kinh, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình cho biết, số cành lộc này sẽ được phát cho người dân. Toàn bộ cành lộc là do nhà chùa mua về để phát cho người dân mang về ai lấy lộc, tránh việc bẻ cành. 

Theo bà Hường, mấy năm trước, các gia đình ra chùa lễ Phật, đón Giao thừa và bẻ cảnh lộc mang về. Có những năm, sau đêm giao thừa, toàn bộ cây trong vườn chùa to nhỏ đều tan hoang vì trải qua “cơn bão” hái lộc.

Sư thầy Thích Trí Thịnh - trụ trì chùa Kim Sơn Lạc Hồng – Hòa Bình cho biết, khi đi lễ, người ta muốn xin cành cây, cành lộc bởi quan niệm mùa xuân là mùa đâm chồi, nẩy lộc, sinh sôi nảy nở. Người ta muốn xin chút cành lộc về gia đình mình nên họ sẽ xin nhà chùa chút lộc xuân. Nhưng thời nay tục hái lộc đã không phù hợp. 

Bao nhiêu năm sống ở chùa, thầy Thịnh cho biết, ông đã chứng kiến nhiều năm có những cây rất đẹp, rất to nhưng hàng trăm người, mỗi người hái một cành, sau đêm cây giao thừa cây đó đã không còn cành lá. Trong khi đó, cành lộc mang về nhà chỉ được 1 vài ngày cũng héo đi. Đến chùa xin lộc là thành tâm thắp nén hương, với lời khấn nguyện. Một số chùa gửi sẵn lộc về gia đình sẽ tốt hơn là làm việc để bẻ cây, bẻ cành. 

Chuẩn bị cành lộc bán cho người dân đi du xuân trong đêm giao thừa.

Theo thầy Thịnh, để xin lộc đầu năm, khi đi lễ, mình có thể mua cây con, chậu cây nho nhỏ mang về để may mắn. Không nên bẻ cành, bẻ cây trong chùa. Hiện nay, tất cả các chùa đều đề ra quy định không hái cây, bẻ cành vì đó là hành động không phù hợp với thiên nhiên.

Trao đổi nhanh với chúng tôi, GS Ngô Đức Thịnh - nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và bảo tồn văn hoá tín ngưỡng Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia cho hay, về mặt tâm linh người ta cho rằng hái lộc mang về nhà là mang lộc xuân về nhà. Đáng buồn hơn, người ta nghĩ cành lộc càng to thì lộc vào nhà càng nhiều. Giáo sư Thịnh cho biết,  quan niệm này hoàn toàn sai trái với tín ngưỡng văn hóa. Theo tín ngưỡng, người dân ra chùa đầu năm sẽ mang chút lộc vê nhà và đặt lại ít tiền hương hoa để gia đình được may mắn cả năm chứ không phải là là bẻ cả cành lộc, ôm cả bó hương nghi ngút về nhà. Thậm chí, không chỉ bẻ cành cây ở chùa mà nhiều người còn bẻ cả cành cây ở đường, ở công viên mang về nhà việc này là không nên làm trong dịp đầu năm.