Bài phát biểu chưa thuyết phục của Phó Tổng thống Mike Pence

Reuters đưa tin, trong bài phát biểu quan trọng đầu tiên về chính sách đối ngoại của chính quyền Donald Trump hôm qua (18/2), Phó Tổng thống Mike Pence đã khẳng định với các lãnh đạo châu Âu rằng ông Trump cam kết gắn bó với mối quan hệ đồng minh NATO.

“Ngày hôm nay, thay mặt Tổng thống Donald Trump, tôi mang tới cho các bạn sự đảm bảo: Hoa Kỳ ủng hộ mạnh mẽ NATO và sẽ không thay đổi trong cam kết với liên minh xuyên Đại tây dương này”, ông Pence phát biểu tại Hội thảo an ninh Munich.

Tuy nhiên, ông cũng lặp lại lời kêu gọi các nước đóng góp thêm chi phí quốc phòng. “Nếu các bạn tiếp tục đặt niềm tin vào chúng tôi dưới thời Tổng thống Trump thì chúng tôi cũng luôn luôn tin tưởng ở các bạn”.

Phó Tổng thống Mỹ phát biểu tại Hội thảo an ninh Munich.

Mặc dù Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan đã dành lời khen ngợi ông Pence, song rất nhiều lãnh đạo khác, bao gồm Bộ trưởng Ngoại giao Pháp và các nhà lập pháp Mỹ ở Munich vẫn tỏ ra hoài nghi khi ông Pence cố thuyết phục các đồng minh rằng tân Tổng thống sẽ đứng về phía châu Âu.

Trước đó, Tổng thống Trump đã có những bình luận gây tranh cãi về giá trị của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại tây dương (NATO), hoài nghi về thỏa thuận cắt giảm tham vọng hạt nhân Iran ký kết năm 2015 cũng như không quan tâm tới tương lai của Liên minh châu Âu. Những hành động trên của ông Trump đã khiến châu Âu lo ngại chế độ bảo trợ của Mỹ kéo dài 7 thập kỷ qua với lục địa này sẽ chấm dứt.

Sau bài phát biểu của ông Pence, cựu Phó tổng thư ký NATO, Alexander Vershbow, cho rằng: “Rất nhiều người trong khán phòng này vẫn đang hỏi liệu đây có phải là chính sách thật hay không”.

Ông Pencce đã có cuộc gặp với Thủ tướng Đức.

Trong cuộc gặp gỡ với Thủ tướng Đức Angela Merkel, Phó Tổng thống Mike Pence cũng đã thể hiện sự chia rẽ trong vấn đề hạt nhân Iran. Ông Pence gọi Tehran là “quốc gia hàng đầu tài trợ khủng bố”, cụm từ mà các quan chức châu Âu chưa bao giờ dùng. Việc ông Pence thề sẽ biến các phiến quân Hồi giáo cực đoan thành “tro bụi” cũng khiến nhiều lãnh đạo châu Âu phải “chau mày”.

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Marc Ayrault đã bày tỏ sự thất vọng vì bài phát biểu của ông Pence không đề cập đến EU, mặc dù Phó Tổng thống Mỹ sẽ có chuyến thăm trụ sở EU tại Brussels vào thứ Hai tới.

“Tôi hy vọng chúng tôi sẽ có một câu trả lời rõ ràng tại Brussels, bởi ông Donald Trump từng nói rằng rất vui mừng với Brexit và mong sẽ có nhiều trường hợp khác tương tự”, ông Ayrault cho biết.

Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Mỹ Chris Murphy, một thành viên của đảng Dân chủ, cho hay ông hoan nghênh bài phát biểu của ông Pence nhưng ông nhận ra hai chính phủ “đối địch” trong cùng một chính quyền của ông Trump.

Phó Tổng thống Mike Pence, Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis và Ngoại trưởng Rex Tillerson đều đã gửi thông điệp đảm bảo mối quan hệ đồng minh trong chuyến công du đầu tiên của họ tới châu Âu. Tuy nhiên, tại các sự kiện diễn ra ở Washington, bao gồm cuộc họp báo mới nhất trong đó ông Trump gọi truyền thông là “những người không trung thực”, lại khiến nhiều người cảm thấy “bối rối”.

“Tôi rất thích những gì mình được nghe từ Phó Tổng thống. Nhưng thật khó để khớp bài phát biểu đó với tất cả những gì ông Trump đang nói và đang làm”, ông Murphy nhận định.

Ngoài ra, việc cố vấn an ninh của ông Trump từ chức vì liên hệ với Nga cũng đã khiến thông điệp của ông Pence, Mattis và Tillerson gửi đi trở nên “mờ nhạt”. Như lời của Thượng nghị sĩ John McCain tại hội thảo thì nhóm của tân Tổng thống đang trong tình trạng “lộn xộn”.

Hoa Kỳ là đối tác thương mại lớn nhất của châu Âu, nhà đầu tư lớn nhất cũng như là đối tác của EU trong hầu hết các chính sách đối ngoại, đồng thời là người cổ vũ cho sự thống nhất của châu Âu trong hơn 60 năm qua.