Anh “liều mạng” giao nhà máy điện hạt nhân cho Trung Quốc?

Chính phủ Anh đã ký kết hợp đồng với công ty EDF của Pháp và Tập đoàn Năng lượng hạt nhân Trung Quốc (CGN) để xây dựng một nhà máy hạt nhân mới ở Hinkley Point, miền Tây Nam nước Anh. Theo đó, CGN sẽ sở hữu 33,5% của tổng dự án trị giá 27 tỷ USD này. Sau khi được hoàn thành vào năm 2025, nhà máy sẽ cung cấp 7% tổng lượng điện tiêu thụ của Vương quốc Anh.

Trong tương lai xa hơn, công ty nhà nước CGN còn đồng hành cùng EDF trong hai dự án xây dựng nhà máy khác ở Anh. Công ty của Pháp sẽ chịu trách nhiệm một dự án và CGN sẽ nhận cái còn lại, cách London 90 km về phía Đông Bắc và sử dụng công nghệ lò phản ứng “made in China”. Trung Quốc sẽ chiếm 66,5% cổ phần trong dự án này.

Các thỏa thuận này được coi là trọng tâm trong chuyến thăm Anh của Chủ tịch Tập Cận Bình tuần này. Thủ tướng Anh coi chuyến thăm của ông Tập đánh dấu một “kỷ nguyên vàng” trong mối quan hệ giữa hai nước.

Nữ hoàng Anh tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Nguồn: CNN

Chính phủ Anh cho biết nhà máy Hinkley Point hoạt động sẽ tạo ra hàng nghìn việc làm và tăng cường an ninh năng lượng của nước này. Tuy nhiên quyết định giao một công trình nhạy cảm như vậy cho Trung Quốc đã làm dấy lên nhiều phản ứng trái chiều trong dư luận.

Báo The Times trích lời các quan chức an ninh và quân sự cấp cao của Anh cảnh báo rằng sự can thiệp của Bắc Kinh “có thể tạo ra một nguy cơ về an ninh”.

Rất nhiều nước, bao gồm cả Trung Quốc, cấm đầu tư nước ngoài vào những dự án năng lượng lớn trong nước bởi họ lo ngại về an ninh quốc gia. Họ cho rằng việc giao cho nước khác công trình quan trọng như vậy có thể sẽ trở thành mục tiêu nếu quan hệ đôi bên xấu đi.

Caroline Baylon, chuyên gia nghiên cứu an ninh quốc tế tại Viện Hoàng gia các vấn đề quốc tế, phân tích: “Trong một môi trường địa chính trị căng thẳng như hiện nay, các quốc gia như Trung Quốc hay Nga đều có liên quan đến các cơ sở hạ tầng trọng yếu như các công trình năng lượng của Mỹ và châu Âu và ngược lại. Nếu xảy ra xung đột, thì những công trình này có thể trở thành mục tiêu tấn công của các nước đó. Ngoài ra, việc tham gia vào một nhà máy năng lượng ở Anh có thể cung cấp cho Trung Quốc những thông tin về điểm yếu của London”.

Anh hy vọng sẽ ký kết các hợp đồng kinh tế trị giá 46 tỷ USD với Trung Quốc trong chuyến thăm lần này của ông Tập. Song cũng có những lo ngại xung quanh lợi ích này, đặc biệt là về vấn đề an ninh. Bắc Kinh vốn bị cáo buộc nhiều lần tin tặc tấn công các tập đoàn cũng như chính phủ nhiều nước trên thế giới.

Bài viết được tham khảo nguồn tin CNN, một kênh truyền hình nổi tiếng của Mỹ, thuộc sở hữu tập đoàn Time Warner. CNN là một trong những kênh thông tin uy tín nhất thế giới.