Ai là kẻ đã bắn rơi MH 17?

Tạp chí The Diplomat đã có bài phân tích 3 "đối tượng khả nghi" và những "được - mất" của từng bên nếu như họ là thủ phạm của vụ tấn công đẫm máu này.

Quân ly khai ở miền đông Ukraine

Một số quan chức trong chính phủ Ukraine cáo buộc lực lượng ly khai ở miền đông Ukraine đã bắn hạ MH17. Họ cho rằng ly khai là đối tượng có khả năng nhất đứng đằng sau vụ việc bởi chiếc máy bay lâm nạn trên bầu trời thuộc khu vực do phe này kiểm soát ở miền Đông Ukraine. Trước đó, quân ly khai cũng đã bắn hạ nhiều máy bay của quân đội Ukraine.

Theo The Diplomat, với khả năng tình báo và sử dụng vũ khí còn hạn chế, có lẽ họ đã nhầm MH17 là một máy bay quân sự. đặc biệt là khi chiếc máy bay đó bay từ Tây sang Đông hay bay từ vùng trời Ukraine về phía Nga.

Được biết, có thêm 3 trẻ sơ sinh bị thiệt mạng trong thảm kịch MH17, nâng tổng số nạn nhân lên 298 người.

Ngoài ra còn có bằng chứng cho thấy lực lượng ly khai và những người ủng hộ họ đã nhầm lẫn rằng chiếc máy bay rơi là của quân đội Ukraine. Theo tạp chí Chính sách đối ngoại (Foreign Policy) của Mỹ, trong một đoạn video quay cảnh chiếc máy bay rơi được đăng tải lên mạng, những người ủng hộ quân ly khai đã tỏ ra vui mừng khi nhìn thấy chiếc máy bay này bị rơi. Một người nói: “Nó cháy thật đẹp”. Có lẽ họ đã tưởng rằng chiếc máy bay gặp nạn là máy bay của quân đội Ukraine.

Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất đối với cáo buộc cho rằng quân ly khai đã bắn hạ MH17 là: “Liệu họ có khả năng bắn một chiếc máy bay ở tầm cao hơn 10.000 m hay không? Theo nhiều chuyên gia quân sự, với độ cao đó, chỉ có tên lửa đất đối không tầm trung và tầm xa mới có thể với tới. Lãnh đạo quân ly khai cũng phủ nhận việc đã bắn MH17 và cho biết họ chỉ có hệ thống phòng không tầm ngắn, không thể nào tấn công được mục tiêu cao tận 10.000 m.

Để phản bác lại lập luận trên của quân ly khai, chính phủ Ukraine cho rằng quân ly khai đã được Nga cung cấp hệ thống tên lửa BUK-M1 (hay còn gọi là SA-11), có khả năng bắn hạ MH17 và cũng là loại vũ khí bị nghi đã tấn công máy bay này. Một phóng viên của hãng tin AP còn khẳng định đã từng nhìn thấy quân lý khai ở trong khu vực có tên lửa Buk.

Nga

Theo The Diplomat, Nga cũng nằm trong phạm vi bị nghi ngờ đã bắn MH17. Trong những ngày gần đây, Nga triển khai lại một lực lượng lớn gần biên giới với Ukaine. Trong khi đó, Ukraine cáo buộc, một tên lửa không đối không của Nga đã bắn hạ máy bay Su– 25 của Ukraine hôm 17/7. Trước đó, hôm 15/7, Ukraine cũng cáo buộc một máy bay vận tải của quân đội nước này bị một tên lửa đất đối không từ lãnh thổ của Nga bắn hạ.

The Diplomat cho rằng, MH17 bị rơi khi đang bay từ Ukraine về phía Nga, có thể Nga đã nhầm đây là một máy bay quân sự của Ukraine.

Khói bốc lên từ hiện trường MH17 bị rơi ở miền đông Ukraine.

Tuy nhiên, khả năng trên cũng rất khó, vì với khả năng tình báo tốt, Nga khó có thể mắc một sai lầm như vậy. Hơn nữa, Moscow cũng phủ nhận tất cả những cáo buộc của Ukraine rằng chiếc tiêm kích Su-25 và máy bay vận tải Ukraine đã bị bắn hạ từ lãnh thổ Nga và trên thực tế, lực lượng ly khai thừa nhận đã thực hiện 2 vụ tấn công đó.

Ukraine

Cuối cùng, theo Diplomat, cũng không loại trừ khả năng quân đội Ukraine đã bắn hạ MH17 vì tưởng nhầm đó là máy bay quân sự của Nga đang bay trong không phận Ukraine. Theo tờ Daily Mail của Anh, hôm 8/7, Cục Hàng không Ukraine cũng đã đóng không phận ở miền đông Ukraine đối với các máy bay dân sự sau khi một chiếc máy bay vận tải của quân đội Ukraine bị bắn hạ khi đang bay ở độ cao 20.000 feet (tương đương hơn 6.000 m).

Có lẽ vì vậy mà Ukraine đã nhầm MH17 là một máy bay quân sự.

Tuy nhiên, giả thuyết trên bị thiếu sót ở chỗ, khó có khả năng quân đội Ukraine ra lệnh bắn hạ một chiếc máy bay đang bay về phía Nga.

Theo The Diplomat, nếu đúng là chiếc máy bay này bị quân ly khai và Nga bắn rơi, chính phủ Ukraine sẽ nhận thêm được sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế để chống lại quân ly khai và gia tăng áp lực để Nga ngừng can thiệp vào Ukraine.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin The Diplomat, một tạp chí có trụ sở ở Tokyo, chuyên về chính trị, văn hóa và xã hội tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.