“80 tuổi đi không nổi sao có thể tham gia Quốc hội?”

Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân: Chất lượng đại biểu mới là vấn đề quyết định. (Ảnh: Nguyễn Dũng)

“Lấy chất lượng làm trọng”

Đại biểu QH (QH) được xác định giữ vị trí trung tâm trong hoạt động của QH. Các tiêu chí đưa ra đối với đại biểu QH cũng được Ủy ban Thường vụ QH đề cập khi cho ý kiến về Luật tổ chức QH sửa đổi vào sáng 15/8. 

Liên quan đến vấn đề cơ cấu trong tổ chức QH, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, yếu tố chất lượng mới là quyết định và không nên quá nặng về cơ cấu thành phần, độ tuổi.

Phó Chủ tịch Nguyễn Thị Kim Ngân dẫn dụ: “Ở TPHCM trước kia còn đưa một người 80 tuổi ra ứng cử đại biểu QH. Khi ra tiếp xúc cử tri, người này đi còn không nổi thì làm sao có thể tham gia QH được?”.

Còn theo Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng, đã là Luật tổ chức QH nên chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn phải rõ, đặc biệt với Ủy ban TVQH và đại biểu QH càng phải rõ vấn đề, quyền hạn.

Nói về trách nhiệm của các Ủy ban, Chủ tịch QH cảm thấy như “đánh trống bỏ dùi”. Khi ủy ban đã đưa ra kết luận về vấn đề gì thì vấn đề đó phải thi hành. Nếu cơ quan thực thi không thi hành thì phải giám sát, rồi chất vấn tiếp. Hay như chất vấn ở QH, mỗi ủy ban phải báo cáo xem việc thực hiện thế nào? Quyền ủy ban chỗ này cần phải rõ.

Nhấn mạnh đến chất lượng đại biểu, theo Chủ tịch QH, sẽ có cơ cấu tổ chức, thành phần nam, nữ, dân tộc thiểu số…nhưng rõ ràng phải coi trọng và đảm bảo chất lượng và phải “lấy chất lượng làm trọng”. Kể cả những trường hợp được cơ cấu nhưng nếu không đảm bảo chất lượng thì cũng không được.

“Không được QH tín nhiệm có thể xin từ chức”

Luật Tổ chức QH sửa đổi quy định, người được QH bầu hoặc phê chuẩn việc bổ nhiệm nếu vì lý do sức khoẻ, hay vì lý do khác mà không thể thực hiện được nhiệm vụ thì có thể xin từ chức.

Về bỏ phiếu tín nhiệm, QH sẽ thực hiện khi có đề nghị của Ủy ban TVQH hoặc có kiến nghị của ít nhất 20% tổng số đại biểu QH, hoặc của Hội đồng dân tộc, hoặc Ủy ban của QH. 

Những người trong diện được đề nghị bỏ phiếu là Chủ tịch, Phó Chủ tịch nước; Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Chủ nhiệm Ủy ban QH; Thủ tướng, Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, các thành viên khác của Chính phủ…

“Người không được QH tín nhiệm có thể xin từ chức. Trong trường hợp không được quá nửa tổng số đại biểu QH tín nhiệm cơ quan hoặc người có thẩm quyền đã giới thiệu để bầu hoặc đề nghị phê chuẩn người đó có trách nhiệm trình QH xem xét, quyết định việc miễn nhiệm, bãi nhiệm hoặc phê chuẩn đề nghị miễn nhiệm, cách chức người không được QH tín nhiệm” – Luật Tổ chức QH đang được cho ý kiến nêu rõ.

Về việc này, Chủ nhiệm Văn phòng QH Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, Nghị quyết 35 đề cập đến việc lấy phiếu, bỏ phiếu tín nhiệm. Quy định này có thể là cơ sở cho việc chuyển từ lấy phiếu tín nhiệm sang bỏ phiếu tín nhiệm. Tuy nhiên hiện dự thảo Luật tổ chức QH lại chưa có điều này, nên có thể xem xét đưa vào.