Vụ 6 quan chức nhận “lót tay” 11 tỉ: VKS đề nghị cao nhất 13 năm tù

Trong chiều 26/10, phiên tòa xét xử 6 bị cáo trong vụ án lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại Quản lý các Dự án đường sắt (viết tắt là RPMU) thuộc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam tiếp tục phần thẩm vấn.

Bị cáo Bằng đứng trước vành móng ngựa

Cơ quan công tố xác định, bị cáo Bằng đã nêu khó khăn trong thực thi dự án xây dựng đường sắt đô thị tuyến số 1 (giai đoạn 1) và hứa sẽ tạo điều kiện cho JTC nên được nhà thầu này đồng ý hỗ trợ 11 tỷ đồng. Bị cáo Bằng đã chỉ đạo cho Thái, Duy nhiều lần nhận tiền hỗ trợ ngoài hợp đồng tại văn phòng của JTC, RPMU. Ông Bằng trực tiếp sử dụng 4,8 tỷ đồng… vào các chi phí tiếp khách, cá nhân. Ông Lục được hưởng 100 triệu đồng, Đông 30 triệu đồng, Hiếu 50 triệu đồng.

Theo VKS, các bị cáo đã phạm vào tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, đến nay vẫn chưa bồi thường hết số tiền đã hưởng lợi. Tuy nhiên, xét các cựu quan chức đường sắt này có nhân thân tốt, khai thành khẩn, khắc phục một phần hậu quả, Viện đề nghị HĐXX khi lượng hình xem xét giảm trách nhiệm hình sự.

"Hành vi của các bị cáo vi phạm quy chế cán bộ công chức, luật kế toán; gây thiệt hại kinh tế làm đình trệ tiến độ thực hiện dự án và làm ảnh hưởng đến quan hệ tốt đẹp giữa hai nước Việt Nam - Nhật Bản và nguồn vốn ODA", bản buộc tội  nêu.

Theo VKS, do có hành vi này, nhà thầu JTC đã bị phía Nhật Bản phạt 90 triệu yên, cấm đầu tư ra nước ngoài trong vòng 3 năm. Hồ sơ vụ án thể hiện, ngày 31/10/2008, dự án xây dựng đường sắt đô thị tuyến số 1 (giai đoạn 1) được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt. Ông Bằng làm chủ nhiệm dự án. Công ty tư vấn giao thông Nhật Bản (JTC) là một trong những nhà thầu tham gia tư vấn kỹ thuật.

Bị cáo Duy khai trước tòa chiều nay (26/10).

Trong quá trình tổ chức thực hiện hợp đồng với nhà thầu, ông Bằng đã nêu khó khăn của RPMU và đề nghị JTC hỗ trợ kinh phí. Trong khoảng thời gian từ tháng 9/2009 đến tháng 2/2014, ông Bằng cùng các bị can Duy, Thái… nhận từ JTC khoảng 11 tỷ đồng.

Việc nhận tiền, sử dụng đều được Bằng báo cáo với giám đốc RPMU qua các thời kỳ gồm Trần Văn Lục (1999-2009), Trần Quốc Đông (2009-6/2011) và Nguyễn Văn Hiếu (từ 2011). Biết việc làm trên là trái pháp luật nhưng các ông này "không chỉ đạo chấm dứt việc tiếp nhận và sử dụng". Bị can Đông 2 lần nhận phong bì 30 triệu đồng, bị can Hiếu nhận 50 triệu đồng, bị can Lục nhận 100 triệu đồng quà biếu Tết của Bằng, khoản này được lấy từ tiền do JTC đưa.

Đối chiếu với các văn bản được giao nhiệm vụ, bị cáo này khai nhận không làm trái các quy định của pháp luật. Cựu phó giám đốc cũng thừa nhận bên JTC không yêu cầu ban quản lý báo cáo toàn bộ hoạt động thu chi 11 tỷ đồng.

Giải thích lý do không đề nghị JTC đến tòa để đối chất, Bằng khai nhận do hiểu biết pháp luật hạn chế.  Tiếp tục “đỡ lời” cho sếp cũ, bị cáo Bằng thừa nhận những lần chi trả khoản tiền 11 tỷ đồng, Trần Văn Lục đã chuyển công tác. Trong khi đó, bị cáo Trần Văn Lục – nguyên giám đốc RPMU khẳng định, phía thiệt hại là JTC song họ không có đơn xử lý về việc cầm khoản tiền trên.

Trước khi bước vào phần thẩm vấn, HĐXX quay lại xét hỏi bị cáo Bằng. Chủ tọa hỏi: “Buổi sáng, bị cáo khai nhận sử dụng tiền là do JTC hỗ trợ. Trả lời các luật sư, bị cáo lại nói đó là tiền được quy định trong hợp đồng, bị cáo chỉ làm động tác chi hộ? Vậy câu trả lời nào là đúng?”.

Cựu phó giám đốc RPMU tiếp tục quanh co, biện bạch là do phía tư vấn nhờ ban quản lý chi phí hộ hội họp. HĐXX hỏi tiếp: “Khoản tiền đó có được quyết toán không?”, Bằng thừa nhận không. Ngay lập tức, vị chủ tọa phiên tòa gắt và nói: “Người ta bay vạn cây số sang Việt Nam đầu tư, có ai ném tiền cho các bị cáo muốn tiêu gì thì tiêu không? người ta có điên không?”.

HĐXX cũng công bố nhiều lời khai trong quá trình điều tra, bị cáo Bằng kê ra rất nhiều mục, có mục “chi tiêu cá nhân của tôi”, bồi dưỡng cho ban quản lý, phục vụ mua máy tính, di chuyển phòng... Cựu phó giám đốc RPMU thừa nhận những khoản trên không có trong điều khoản hợp đồng.

Phân loại vai trò, VKSND xác định bị cáo Bằng giữ vai trò chính trong vụ án. Ngoài đề nghị mức án, VKSND cũng đề nghị kê biên tài sản của bị cáo Bằng, Thái, Duy để phục vụ công tác thi hành án.

Sau khi đọc bản luận tội 6 bị cáo trong đại án tiêu cực tại Ban Quản lý các Dự án đường sắt (RPMU, thuộc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam), đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Phạm Hải Bằng (46 tuổi, nguyên phó giám đốc RPMU) án 11-13 năm tù, buộc nộp lại hơn 3 tỷ đồng; bị cáo Trần Văn Lục (57 tuổi, nguyên giám đốc RPMU) bị đề nghị án 6-8 năm; bị cáo Trần Quốc Đông (51 tuổi, nguyên phó tổng giám đốc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, nguyên giám đốc RPMU) án 7-9 năm; bị cáo Nguyễn Văn Hiếu (53 tuổi, nguyên giám đốc RPMU) án 7-9 năm; Phạm Quang Duy (40 tuổi, nguyên phó giám đốc RPMU) án 8-10 năm và Nguyễn Nam Thái (38 tuổi, nguyên trưởng phòng thực hiện Dự án 3 thuộc RPMU) án 10-12 năm.VKS đề nghị kê biên tài sản của các bị cáo Bằng, Duy, Thái để đảm bảo thi hành án.